HABERDAR | ANALİZ
Yapılan suçlamalar; ambargo kapsamında olmayan gıda ve insani yardım malzemesi alınmış gibi sahte fatura tanzim ederek ABD’nin İran’a karşı uyguladığı ambargoyu delmek, bu şekilde esas zanlı Reza’ya yardım etmek.
-ABD devletine karşı dolandırıcılık suçu.
-Sahte evrak düzenleme.
-ABD yaptırımlarının delinmesi.
-Bu suçların bir banka vasıta kılınarak işlenmiş olması.
Refarandum suçlamaların ABD yasalarına göre ciddi ve ağır yaptırımları var. Fakat asıl önemlisi Halk Bankası aracı kılınarak bu suçlar irtikap edilmiş olması. Banka olmadan şahsın böyle bir suç işleme imkanı yoktur.
Bu durumda kişisel ceza ve yaptırımların yanında Halk Bankasına ciddi mali yaptırımların uygulanması neredeyse kesin. Mesele uygulanacak cezanın ağırlığı…
ABD dünyada bankalara ve şirketlere yaptırım uygulayıp infaz edebilen dünyanın tek ülkesi (Bu önemli bir husus mesele yaptırım uygulamak değil,asıl mesele infaz edebilme gücü)
ABD bugüne kadar dünyanın birçok önemli devletine ait büyük bankalarına milyarlarca doları bulan yaptırımlar uygulamış ve infaz etmiştir.
Halk Bankası’na nasıl bir yaptırım uygulayabilir?
İsnat edilen suçlamanın ciddiyetine ve büyüklüğüne bakılırsa bankanın küresel finans sistemi dışına çıkarılması bir seçenek olmakla birlikte; para cezası olarak on milyarlarca doları bulabilecek ceza verilebileceğini söyleyebiliriz.
Her iki durumda da dünya ölçeklerine göre zayıf sayılan Halk Bankasının batması demektir.
Banka, Varlık Fonu’na devredildiği için bu fonunda dünyada güvenilirliğini kaybetmesi dolayısı ile kuruluş amacı olan dünyada yeni fonlar bulma umudunun da tükenmesi demektir. Bu değerlendirmeler sadece bankaya uygulanacak mali yaptırımlar ve sonuçlarına ilişkinidir.
Olayın başka yönleri de var, şöyle ki:
Halk Bankası bir kamu bankasıdır. Türkiye gibi ülkelerde bu tip bankaların siyasi iradenin emir ve talimatları dışında uluslararası ambargoyu delmesi ve isnat edilen suçları işlemesi imkansız gibidir. Bir kamu bankasında ikinci derecede yetkili ve sorumlu olan zanlı siyasi iradenin emir ve talimatları doğrultusunda söz konusu işlemleri yapmıştır.
Dolayısıyla suçlama zinciri genel müdürden başlayarak iktidarın tepesine kadar uzunacak potansiyele sahiptir.
-Muhtemelen ABD’lilerin elinde bu konuda yeterli delil vardır.
-Bir başka ihtimal zanlının FBI ile işbirliğine girmesidir. Zanlının tüm bunları bilebilecek zeka ve tecrübeye sahip iken, elini kolunu sallayarak ABD ye gelmiş olması iş birliği ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Öyle olmazsa bile öngörülen cezanın miktarı zanlıyı işbirliğine zorlayacaktır.
HABERDAR | ANALİZ
