Diğer taraftan virüsü yenerek, iyileşmek de yeterli olamayabiliyor.
Öyle ki bazı kişilerde akciğer başta olmak üzere sağlık sorunları, hastalığı yendikten sonra da görülebiliyor.
Kovid-19’un enfekte ettiği kişiler iyileşse bile virüsün sinir sistemine olumsuz etkilerinin sürebildiğini belirten Medicana Hastanesi’ndan Nöroloji Uzmanı Oğuzhan Onultan, şu ifadeleri kullandı:
“Virüsü kapıp iyileşmek de çözüm olamayabilir. Genç sporcularda, stokin fırtınasının geçiren hastalarda, akciğerler ciddi hasara uğrayacağından profesyonel olarak spora dönmeleri çok zor. Hastalığı atlatsanız da virüsün hasarları kalıcı olabilir. Yaştan bağımsız şekilde de hasar bırakmaması çok zor. Kovid-19’u atlatsanız bile nörolojik sorunlar devam edebilir. Kas zayıflığı ve felci ile sonuçlanıp, ölümcül olabilen Guillain Barre sendromu ortaya çıkabilir, Nevralji denilen sinir liflerinin ağrısı da kalıcı olabilir.”
Baş ağrısı ve koronavirüs ilişkisi
Dr. Onultan, virüsün sinir sisteminde en çok görülen belirtileri hakkında ise şöyle konuştu:
“Amerikan Headache (Baş ağrısı) dergisi ve Amerikan Brain (Beyin) dergisinde yer alan makalelerde, bireylerde koronavirüse bağlı baş ağrılarının görüldüğü bilgisi yer aldı. Hali hazırda kronik baş ağrısı olanların ağrısının artabildiği ya da daha önce hiç karşılaşmadıkları bir ağrının görülebildiği, hiç ağrı yaşamamış olanlarda ise virüsün baş ağrısına neden olabildiği ifade edildi.”
Nöroloji Uzmanı Oğuzhan Onultan, migren hastalarına da uyarıda bulundu:
“Eğer migreniniz sıklaşmışsa, korona ihtimalini düşünün veya daha evvel hiç ortaya çıkmayan veya olandan farklı bir baş ağrısı yalıyorsanız da korona testi yaptırın.”
“Kovid-19, 3 tip nörolojik rahatsızlığa neden olabiliyor”
Çin’de yayımlanan ve Lancet’in de yer verdiği bir makalede de “Kovid-19, nörolojik olarak en sık sersemlik hissi, ikincisi olarak da baş ağrısına neden olabiliyor” şeklinde ifadelerin yer aldığını aktaran Onultan, yeni tip koronavirüsün sinir sisteminde yol açtığı rahatsızlıkların ise beyinle ilgili olanlar, beyin dışındaki sinir sistemiyle ilgili olanlar ve kas hasarları olmak üzere 3 ana grupta toplandığını söyledi.
“Sersemlik hissi ve baş ağrısı en önemli belirtiler”
Beyinle ilgili olan rahatsızlıklarda en sık görülen belirtilerin sersemlik hissi olduğunu, hastalık ilerledikçe baş ağrısının görülmeye başlandığını söyleyen Onultan, stokin fırtınası başladığında ya da hastalık beyine yayıldığında bu durumla karşılaşılabildiğini anlattı.
Oğuzhan Onultan, denge bozukluğu, felç (inme) ve sara nöbeti geçirmeyi de diğer belirtiler arasında saydı.
“Kişiler virüsü atlatsa bile Guillain Barre sendromu ortaya çıkabilir”
Beyin dışındaki sinir sistemi ile ilgili belirtilere de değinen Onultan, koku alma, tat alma ya da görme bozuklukları, sinir lifi ağrıları ve kişilerin virüsü atlattıklarında bile oluşabilen Guillain Barre sendromunu örnek gösterdi.
“Bu (Guillain Barre ) sendrom ilerlerse, hastalık ölümcül hale getirebilir” diyen Onultan, sözlerini şu ifadelerle sürdürdü:
“Sinir lifindeki harabiyet nefes darlığına, daha da ilerlerse entübeye neden olabiliyor. Düzeldi çıktı diyorsunuz hastaya, 1 ay sonra Guillain Barre olabiliyor. Kovid-19’u atlatanlar bile, solunum kaslarına giden sinir liflerindeki hasar nedeniyle Guillain Barre olabiliyor.”
“Çin’deki otopsi çalışmalarına göre Kovid-19 beyin sapını ve talamusu seviyor!”
Çin’de yapılan otopsi çalışmalarına da değinen Onultan, Kovid-19’un beyin sapına ve talamus adı verilen bölgeye olumsuz etki edebileceğini de belirtti:
“Bu çalışmalarda beyinde talamus denilen bölgede kanamalar oluştuğu ve MR’larda virüs tutulumu görüldüğü belirtiliyor. 3 ay önce yaşanan solunum sıkıntısının akciğerlerle alakalı olduğu bilinse de, virüsün beyin sapındaki solunum merkezine olumsuz etki edip etmediği araştırılıyor. Kovid-19, beyin sapını ve talamus denen bölgeyi seviyor!”
“Ölümcül tehlikenin azaldığı bulgusu yok”
Rehavete kapılmayıp sosyal mesafe, hijyen ve maske kuralına uyulması gerektiğini hatırlatan Dr. Oğuzhan Onultan, şimdiye dek virülansın (bulaşma oranı) düştüğüne dair bilimsel verinin bulunmadığını ve mutasyona uğrayıp ölümcül tehlikesinin değiştiğine dair iyi ya da kötü bulgunun olmadığını da sözlerine ekledi.
KAYNAK: INDEPENDENT TÜRKÇE – LALE ELMACIOĞLU
