Türkiye Alerji ve İmmünoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Demet Can, cilde yapılan dövmenin alerjiye yol açabildiğini belirterek, “Renkli dövmelerde kullanılan, sarı renk veren gold ve kırmızı renk veren civalı pigmentler, temas olan yerde kızarıklık ve döküntüye neden olan ‘kontak dermatit’lerin artmasına yol açabiliyor” dedi.
Can, dövmenin çeşitli simge, yazı ve figürlerin boya içeren maddeyle deriye işlenmesiyle yapıldığını vurgulayarak bunun kişide alerjik reaksiyonlara yol açabildiğini bildirdi. Kalıcı dövmenin, derinin alt katmanlarına kobalttan altına kadar pek çok madde ve mürekkep enjekte edilerek yapıldığını anlatan Can, özellikle hassas kişilerde alerji riskinin daha yüksek olduğunu ifade etti.
Prof. Dr. Can, “Günümüzde renkli dövme daha popüler. Özellikle renkli dövmelerde kullanılan, sarı renk veren gold ve kırmızı renk veren civalı pigmentler, temas olan yerde kızarıklık ve döküntüye neden olan ‘kontak dermatit’lerin artmasına yol açabiliyor” diye konuştu.
Dövme yapıldıktan sonra hafif kızarıklık ve şişlik görülmesinin, beklenen bir durum olduğunu vurgulayan Can, alerjik reaksiyon gelişmesi halinde kaşıntı, kızarıklık ve şişliğin çok daha şiddetli olduğunu, bunun uzun sürdüğünü ve derinin adeta sıcak suyla haşlanmış gibi soyulabildiğini aktardı.
GEÇİCİ DÖVMELER DE YOL AÇABİLİR
Prof. Dr. Can, geçici dövmenin de kalıcı dövme gibi alerjik reaksiyona yol açabildiği uyarısında bulundu. Geçici dövmenin, özellikle yaz aylarında çocuklara bile uygulanabildiğine dikkati çeken Can, şunları kaydetti:
“Halbuki geçici dövmelerin de alerjik reaksiyona yol açması hiç de nadir değil. Geçici dövmede, Hint kınasına, cilt tarafından emilimi hızlandırmak ve daha siyah renkte olmasını sağlamak için çeşitli maddeler eklenmektedir. Geçici dövmenin renginin daha koyu olması için en çok tercih edilen ‘parafenilendiamin’ isimli maddedir ve bu çok güçlü bir alerjendir. Bu madde de ‘alerjik ve irrittan kontak dermatit’ başta olmak üzere çeşitli aşırı duyarlılık reaksiyonlarına neden olabilir.”
Aynı maddenin saç boyalarında da olduğunu belirten Prof. Dr. Can, duyarlı kişilerde bu nedenle saçlarda kaşıntı, yanma hatta yüzde günlerce geçmeyen şişlikler görülebildiğini bildirdi. “Dövmenin alerji dışında başta bulaşıcı hastalık gibi riskleri de dikkate alınırsa yaptırılmaması tercih edilir.” uyarısı yapan Can, özellikle altın ve metal alerjisi olanlarda, alerji riskinin daha yüksek olduğunu vurguladı. Can, “Yapılacaksa hiç değilse alerji uzmanı tarafından önceden riskli maddeler ile yama testi yapılması önerilir.” tavsiyesinde bulundu.
BOTULİNUM UYGULAMASINDA ALERJİ RİSKİ
Prof. Dr. Can, özellikle kozmetik dermatoloji alanında kullanılan ve halk arasında “botoks” olarak bilinen “botulinum” uygulamasında, alerji riskine ilişkin de açıklamalar yaptı.
“Neredeyse 30 yıldır kozmetik dermatoloji alanında kullanılan botulinum toksini ile ilgili pek çok komplikasyon bildirilmiştir. Ancak bunların arasında alerjik reaksiyonlar oldukça nadirdir.” bilgisini paylaşan Can, literatürde hayatı tehdit eden iki reaksiyon bildirimi bulunduğunu söyledi. Can, bildirimlerden birinin aşırı ödeme bağlı solunum güçlüğü şeklinde tanımlandığını dile getirerek şunları aktardı:
“Kozmetik dışındaki kullanım alanlarında ise pek çok hastalıkta çok daha yüksek dozlarda uygulandığı için erken ya da geç dönemde ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar bildirilmiştir. Bu reaksiyonların nedeni olarak ürünün kas içine uygulanması, birlikte uygulanan lokal anestezik madde ya da üreten firmaya ait nedenler sorumlu tutulsa da sonuç olarak bir toksin uygulanmaktadır ve her zaman için alerjik şok riski başta olmak üzere alerjik reaksiyonlar beklenmelidir. Alerjik şoka müdahale edebilecek, tecrübeli sağlık personeline ve ekipmana sahip merkezler tercih edilmeli.”
