Haberdar
  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER
    • GENEL
    • ANALİZ HABERLER
    • BİLİM TEKNOLOJİ
    • ÇEVRE
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR SANAT
    • MAGAZİN
    • MEDYA
    • MODA
    • RÖPORTAJ
    • SAĞLIK
    • SOSYAL MEDYA VE TEKNOLOJİ
    • DÜNYA
    • SPOR
Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER
    • GENEL
    • ANALİZ HABERLER
    • BİLİM TEKNOLOJİ
    • ÇEVRE
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR SANAT
    • MAGAZİN
    • MEDYA
    • MODA
    • RÖPORTAJ
    • SAĞLIK
    • SOSYAL MEDYA VE TEKNOLOJİ
    • DÜNYA
    • SPOR
Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
Haberdar
Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
Ana Sayfa SAĞLIK

Jingmei Li: Meme kanserini önlemek için genetikten yararlanan doktor

2020-02-04
Jingmei Li: Meme kanserini önlemek için genetikten yararlanan doktor
Share on FacebookShare on Twitter

jingmei-li-meme-kanserini-onlemek-icin-genetikten-yararlanan-doktor

Meme kanseri vakaları Asya kıtasında Batı’ya nazaran daha az görülüyor. Ancak Asya’da da kadınlar arasında en yaygın görülen kanser türü, meme kanseri.

 

Doktor Jingmei Li, Singapur’daki Genom Enstitüsü’nde meme kanserini önlemek için çalışmalar yürüten kıdemli bir araştırmacı. Jingmei Li, “Kadınlar için bilimsel çalışmalar yürüten bir bilim kadınıyım” diyor.

 

Ödüllü bir doktor olan Li, insanların onunla karşılaştıklarında genellikle şaşırdıklarını söylüyor:

 

“Bilim insanlarının daha yaşlı olmalarını ve bilge görünmelerini bekliyor. Asyalı, kadın ve genç bir bilim insanı olarak, sıklıkla zorluklar ve yargılarla karşılaşıyorum.”

 

Doktor Li, “Kadınların ne yaptıklarının, ne giydikleri ya da ne kadar genç göründüklerinin altında ezilmesi beni çok mutsuz ediyor” diyor.

 

Buna rağmen, Doktor Li, DNA’daki bilinmeyenleri araştırmaya kararlı.

 

Şimdiye kadar yapılmış geniş çaplı deneyler, 313 genetik değişikliği meme kanseriyle ilişkili olarak tanımlamış durumda. Doktor Li, İsveç’te yürüttüğü araştırmalar sırasında, ilk 77 genetik değişikliği tanımlayan son teknolojinin kullanıldığı çalışmalarda yer aldı.

 

Doktor Li ise vatandaşı olduğu Singapur’a döndü ve Malezyalı uzmanlarla işbirliği içerisinde bu 313 genetik değişikliğin Asyalı toplumlarda ne kadar sıklıkta varolduğunu inceliyor. Meme kanseri ortaya çıkmadan önce hastalık ihtimalini saptamayı ve böylece hayat kurtarmayı umuyor.

 

Meme kanserinden ölüm oranları, Asya’da Batılı ülkelerle kıyaslandığında halen çok yüksek ve meme kanseri çoğunlukla ileri aşamalarda ve daha genç kişilerde teşhis edilebiliyor.

 

Dünya çapındaki hastaneler genel olarak sadece bazı gen değişikliklerine bakıyor. En bilinen vaka 2013 yılında, hücrelerdeki DNA bozukluklarını vücudun onarmasını engelleyen BRCA1 ve BRCA2 genlerinde değişiklik testine giren Angelina Jolie. Jolie testlerin neticesinde önleyici olarak her iki memesini de aldırdı.

 

Ancak pek çok başka genetik değişik kansere yakalanma riskini artırıyor. Bu değişikliklerin toplamı ve birbirleriyle ilişkileri, Doktor Li’nin araştırdığı ana alanlardan biri. Li, “Amacım, bu hastalığın yap-bozunu oluşturan ipucu parçaları olan işaretleri ve mekanizmaları keşfetmek” diyor.

 

Genetik okur-yazarlık

 

Doktor Li, test sonuçlarına “genetik okur-yazarlığa” sahip bir yetkili doktor tarafından bakılması gerektiği konusunda ısrarcı.

 

Genetik testler daha uygun fiyatlı ve kolay erişilebilir hale geldikçe, daha fazla insan kalıtsal sağlık risklerini araştırır hale geldi. Ancak uzman bir genettikçi tarafından incelenmedikleri sürece, sonuçlar yanlış yorumlanabilir ya da eksik kalabilir.

 

Doktor Li, genlerinin meme kanseri riskini artırdığını düşünen, ancak test sonuçlarının temiz çıktığı hastalarla da karşılaşmış.

 

Genetik okur-yazarlık ve testler, kaynakların acil müdahale gerektiren hastalara aktarılmasını da sağlıyor.

 

“Saatli bomba olan kanserin ne zaman patlayacağı bilinirse, kaynaklar meme kanseri riski ortalamanın altında olanlardansa riski yüksek olan kişilere yönlendirilebilir” diyor.

 

Test doğru bile olsa, hastalar zor seçimlerle karşı karşıya kalabiliyorlar. Genetik testlerin sonuçlarının ağır yaptırımları olabilir ve insanları duygusal olarak zorlayabilir.

 

Bazı kişiler yüksek mutasyon riski olduğunu öğrendiklerinde çaresiz hissedebilirler, ancak bu konuda hiçbir şey yapamayabilirler.

 

Ancak yine de pek çok hasta meme kanseri riski ihtimalini öğrenmek istiyor ki gelecekleriyle ilgili bazı önlemler alabilsinler.

 

Mücadele yöntemleri

 

Genetik meme kanseri önleme açısından önemli, çünkü araştırmacılar meme kanseri vakalarının sadece yüzde 30’unun kötü genlere bağlı olduğunu söylüyor.

 

Doktor Li, genetiğin önemsizleştirilmemesi gerektiğini söylüyor:

 

“Matematiksel olarak kadınlara bir puan verebildiğimiz ve yüksek risk taşıyorlarsa bunu belirleyebildiğimiz tek yöntem” diyor.

 

Genetik mamografi çekiminin gerekliliği konusunda da hayati bilgi verebiliyor. Pek çok ülkede, mamografi 50 yaşın üstündeki kadınlara yapılıyor ve her 2-3 yılda bir tekrar ediliyor.

 

Doktor Li, genetik test sonucunda yüksek düzeyde risk taşıyan kadınların mamografisinin daha erken çekilmesi gerektiğini söylüyor.

 

Mamografi çektirmenin olumsuz yönleri de var, radyasyona maruz kalma ve pozitif çıkan sonuçların aslında yanlış olması gibi.

 

Klinikler genellikle meme kanseri riskinin yüksek olduğu hastaları belirlemede ailenin hastalık öyküsüne bakıyor, ancak bu yöntem güvenilmez olabilir. Ailedeki bütün hastalıkların geçmişini belirlemek zor olabilir.

 

Örneğin bir aile bireyi kemik kanserinden ölmüş olabilir, ancak hastalık memede başlamış olabilir.

 

Neden önemli?

 

Doktor Li’ye göre diğer bir sorun şu ki, Asya’nın doğusundaki pek çok ülkede kültürel alışkanlıklar teşhisin önünde bir engel oluşturabiliyor.

 

“Hastalıklar hakkında konuşmak istemiyoruz. Kesinlikle gerekmiyorsa doktora gitmiyoruz.”

 

Doktor Li sözlerini şöyle sürdürüyor:

 

“Bazı kültürlerde, hastalık ve kanser Tanrı’nın isteği olarak görülüyor, bu nedenle durum çok kötüleşene kadar tedaviye başvurulmuyor.”

 

“Ekim ayındaki meme kanseri farkındalığı harika, ancak belki de kadınların kişisel olarak taşıdıkları risklerle ve hastalık hakkındaki bilgilerle ilgili mesajlar yerine ulaşmıyor olabilir.”

 

Tümörü hissetmeye başladığınızda, tömür çokca büyümüş olabilir. Doktor Li, kültürel normları bir kenara bırakmanın ve düzenli olarak mamografi çektirmenin bu nedenle önemli olduğunu söylüyor.

 

Doktor Li, Asya’da meme kanseri oranlarındaki yükselişi yaşam şekline ve üreme faktörlerine bağlıyor.

 

Daha fazla kalori alımı ve alkol tüketimindeki artış bunlar arasında.

 

Çalışmalar ayrıca bir kadının çocuk sahibi olmasının uzun vadede meme kanseri riskini düşürdüğünü gösteriyor. 35 yaşın altında hamile kalmak da gelecekte meme kanserine yakalanma riskini düşürme eğilimi taşıyor.

 

Önleme

 

Doktor Li, meme kanseri için ilaç geliştirme üzerine çokca para harcandığını belirtiyor. Amacı insanların hasta olmalarını önlemek.

 

“İsveç’te mamografi çektirme oranı yüzde 80, ancak Singapur’da durum farklı. Neredeyse bu tetkikleri yaptırmak için kimse bir istek ya da baskı hissetmiyor.”

 

Mamografi, başka belirtiler olmadan ve tümör yaban mersini büyüklüğündeyken kanseri teşhis edebiliyor.

 

Doktor Li, “Düşman küçükken orduya saldırmak gerek” diyor.

 

Bu aşamada etkili bir tedavi yöntemi, teşhis konmasının ardından hastaların yüzde 80’inin 15 yıldan fazla yaşaması anlamına geliyor. Ancak tümör teşhis edildiğinde bir portakal büyüklüğündeyse, 15 yıllık yaşam tahmini yarı yarıya düşüyor.

 

“Her kanser farklıdır, 10 bin kanser tipi varsa, 10 bin de tedavi yöntemi gerekli” diyor Doktor Li. Çaredense. Kanseri önlemeyi ve erken teşhisi en etkili yöntem olarak görmesinin nedeni bu.

 

KAYNAK: BBC TÜRKÇE

ShareTweet

BENZER HABERLER

Ormanlar yanıyor, işçiler ölüyor; AKP yanlısı Hak-İş’e bağlı sendikalar ise gazetecilere ‘rüşvet’ dağıtma peşinde
SAĞLIK

Deneysel tedavi, İtalya’da genetik göz hastalığı olan bir kişiye görme yetisini geri kazandırdı

2025-07-30
Vatandaş borcunu ödeyemiyor: Yılbaşından beri icra dairelerine 4 milyonun üzerinde yeni dosya geldi
SAĞLIK

Dünyanın yarısı diyabet hastası olacak

2025-05-27
Demans ve Alzheimer: Belirtileri nedir, hangi tedaviler uygulanıyor?
SAĞLIK

Demans ve Alzheimer: Belirtileri nedir, hangi tedaviler uygulanıyor?

2024-04-05
Imposter (Sahte kimlik) Sendromu nedir? Üstesinden gelebilmek için 6 tavsiye
Manşet

Imposter (Sahte kimlik) Sendromu nedir? Üstesinden gelebilmek için 6 tavsiye

2024-03-20
Horlama ve uyku apnesi ilişkilere nasıl zarar veriyor?
SAĞLIK

Horlama ve uyku apnesi ilişkilere nasıl zarar veriyor?

2024-03-13
İçki neden gençler için daha tehlikeli, asgari yaş sınırı ne olmalı?
Manşet

İçki neden gençler için daha tehlikeli, asgari yaş sınırı ne olmalı?

2024-03-05
  • Trendler
  • Comments
  • Son
Fenerbahçe, deplasmandan galibiyetle döndü

Adana Demirspor, Galatasaray maçında sahadan çekildi

2025-02-09
Fatih Altaylı’nın ifadesi: Sayın Cumhurbaşkanını şahsen tanırım, yöneltilen suçlamalar aklımdan dahi geçmedi

Kütahya’da ayakkabının içinde bulundu: Değeri 550 daireden fazla

2025-06-22
5 binada 200 kişi can verdi, sorumlu olanlar 1 gün bile tutuklanmadı

İzzet Ulvi Yönter’e ‘Cevheri Güven’ şoku; sosyal medyada tepki yağdı

2025-02-23
KHK’lı emniyet müdürü hayatını kaybetti

KHK’lı emniyet müdürü hayatını kaybetti

2025-02-10

AKP Grup Başkanvekili Elitaş tarih verdi: EYT düzenlemesi ne zaman hayata geçecek?

0

BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş: Sömürgeciliğin merkezi olan bir ülkedeyiz

0

Akşener'in sözleri CHP'de nasıl yorumlandı?

0

Kılıçdaroğlu, Temel Karamollaoğlu’nu ziyaret etti

0
İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Yapay zeka botunun yalanı ölüme götürdü

2025-08-18
İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Filistinli gazeteci ortaya çıkardı; İsrail ordusu, ailesine su taşıyan kız çocuğunu İHA ile hedef alıp öldürdü

2025-08-18
İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Ankara’da yapılacak yürüyüş ve iş bırakma eylemi öncesi PTT, çalışanlarını tehdit etti

2025-08-18
İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Daltonlar çetesi kabus olup İstanbul’a çökmüş: Restorana el bombası, borsacıya kurşun, fabrikatöre ölüm tehdidi

2025-08-18

Son Haberler

İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Yapay zeka botunun yalanı ölüme götürdü

2025-08-18
İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Filistinli gazeteci ortaya çıkardı; İsrail ordusu, ailesine su taşıyan kız çocuğunu İHA ile hedef alıp öldürdü

2025-08-18
İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Ankara’da yapılacak yürüyüş ve iş bırakma eylemi öncesi PTT, çalışanlarını tehdit etti

2025-08-18
İsrail Genelkurmay Başkanı, Gazze kentini işgal planını onayladı

Daltonlar çetesi kabus olup İstanbul’a çökmüş: Restorana el bombası, borsacıya kurşun, fabrikatöre ölüm tehdidi

2025-08-18
Haberdar

Gerçekler Sadece Gerçekler

MENÜ

  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER
    • GENEL
    • ANALİZ HABERLER
    • BİLİM TEKNOLOJİ
    • ÇEVRE
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR SANAT
    • MAGAZİN
    • MEDYA
    • MODA
    • RÖPORTAJ
    • SAĞLIK
    • SOSYAL MEDYA VE TEKNOLOJİ
    • DÜNYA
    • SPOR

Gerçekler Sadece Gerçekler