Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sağlıkta hekimlerden hastalara tüm datalara herkesin ulaşabileceği bir sistem kurmaya çalıştıklarını, sağlığı veriyle yönetme kültürünü etkin hale getirmek istediklerini söyledi.
Sağlıktaki dijitalleşme çalışmaları kapsamında büyük başarı kazanan e-Nabız ve Hayat Eve Sığar (HES) uygulamalarının ardından yaklaşık 1,5 ay önce “Neyim Var” adlı yeni bir uygulamayı hayata geçirdiklerini hatırlatan Şuayip Birinci, bu sistemde hastalara şikayetleri doğrultusunda hangi branş başvurmaları gerektiğinin önerildiğini anlattı.
Dünyada benzer mobil uygulamalar olduğunu ifade eden Birinci, “O uygulamalar üzerinden gittik ama bunu yaparken dünyada ilk olarak e-Nabız’daki datadan faydalanarak kişiye özel raporlar üretsin istedik. Temel çıkış noktamız şuydu: İnsanlar yanlış branşa gitmesinler, ikinci basamağa gereksiz yere gitmesinler, aile hekimiyle işlerini görsünler. Hem maliyet hem sağlık sisteminin üzerindeki yük azalsın hem de gerçekten kişi hasta olmadığı halde hasta muamelesi görmesin, kendisine de hasta muamelesi yapmasın.” dedi.
“Sistem kendi kendine öğreniyor”
Uygulamayı hayata geçirebilmek için öncelikle nitelikli veri toplamak gerektiğinin altını çizen Sağlık Bakan Yardımcısı Birinci, “Bu uygulamayı 5 yıl önce yapamazdınız, ancak gerçekten nitelikli veri toplarsanız, yapay zeka araçlarının yorumlayıp, kişiye sorulması gereken soruları sorup cevap vermesini sağlayabilirsiniz.” diye konuştu.
Uygulamanın yaklaşık 1,5 aydır hizmette olduğunu kaydeden Birinci, şöyle devam etti:
“Neyim Var uygulamasını 1,5 aylık bir süreçte 10 milyon insanımız deneyimledi. İnsanımız çok meraklı. ‘Acaba neyim var?’ diye uygulamaya bakıp hastaneye gitmeyen de çok insan var. Belki de kaygılarını azaltmışız. Sistem kendi kendine öğrenen bir sistem. Örneğin hekim hangi tanıyı koyuyorsa, sistemin ön gördüğü tanılardan biri değil, farklı çıktıysa sistem de kendi kendine öğreniyor. Nitelikli bir yapay zeka çalıştırıyor arkada. Aslında hekime de yardımcılık yapıyor.”
“e-Nabız’ı 56 milyon kişi, HES’i 82 milyon kişi kullanıyor”
Sağlık Bakan Yardımcısı Şuayip Birinci, Neyim Var uygulamasının yanlış branşa gitme oranını ne kadar azaltacağını zamanın göstereceğini belirterek, “Normalde dünyanın her tarafında, Türkiye’de de benzer rakamlar var. Her 100 kişiden 6’sı yanlış branşa başvuruyor.” ifadelerini kullandı.
Neyim Var uygulamasının bağlı olduğu e-Nabız’ın daha az data kapsamlı bir versiyonunun Avustralya’da kullanıldığını anlatan Birinci, şunları söyledi:
“Avustralya’da 10 yılda birkaç milyonu geçememiş uygulama bazında. Bugün e-Nabız’ı 56 milyon kişi kullanıyor. HES’i 82 milyon kişi kullanıyor. Türkiye’de hemen hemen herkesin bir HES kodu var. Şu anda trafiğine bakıyorsunuz, e-Nabız ile beraber dünyada bu kadar çok uzun süre bağlı kalınan bir proje yok. Hem e-Nabız hem de HES bu kadar talebi karşılıyor ve bütün bunları yaparken büyük firmalara ait herhangi bir veri tabanı kullanmıyorsunuz, açık kaynak kullanıyorsunuz. Hepsi Türk mühendisler tarafından üretilmiş. O lisanslara vereceğiniz paranın çok çok altında parayla bütün sistemi dönüştürdüğünüz bir yapıdan bahsediyoruz.”
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığının şu anda dünyada açık kaynağı en çok kullanan bakanlık olduğunu vurgulayan Bakan Yardımcısı Birinci, “En çok kullanan sağlık bakanlığı demiyorum, en çok kullanan bakanlık. Dünyanın en iyi dijitalleşmiş Sağlık Bakanlığı. Tek bir eksiğimiz var, biz bütün bunları yaparken bunları kendi insanımıza çok anlatamıyoruz ama Batılılar görünce Türkiye’de nasıl bir altyapı olduğunu biliyorlar. Duydukları zaman hayranlıkları artıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
