Aksaray’ın Kutlu Beldesi’nde Mehmet Yapılcan’a ait tarlada, 2009 yılında tarımsal sulama için kuyu açıldı. Ancak kuyudan yaklaşık 35-40 metre yüksekliğinde su ve karbondioksit fışkırdı. Kuyu o dönem, MTA Orta Anadolu 2’nci Bölge Müdürlüğü uzmanlarının yaptığı inceleme sonucu betonla kapatıldı. Aradan 7 yıl geçtikten sonra yine aynı kuyudan aynı yükseklikte su ve karbondioksit fışkırmaya başladı.
Artezyenin dün oluşmaya başladığını belirten Aksaray Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Tayfun Aydın, fışkırmanın 7 yıl sonra yeniden başlamasının atılan betonların yıpranmış olabileceğinden kaynaklandığını söyledi.
Aydın, 2009 yılında yaklaşık 200 metre derinliğe inilerek kuyu açıldığını ve o derinlikte iken de yine 35-40 metre yüksekliğinde su ve karbondioksitin fışkırdığını hatırlatarak şunları söyledi:
‘O zaman MTA tarafından inceleme yapıldı. Bu inceleme sonucunda da şu anda suyla birlikte çıkan karbondioksit gazı olduğu tespit edildi ve daha sonra yine MTA tarafından bu kuyuya beton basıldı. 2016 yılına geldiğimizde dün öğle saatlerinde bu kuyunun patladığını duyduk. Biz de buraya gelerek baktığımızda yine aynı kuyu olduğunu gördük. Bence bu kuyunun tekrar patlama sebebi basılan betonlar zamanla aşınıyor ve kırılıyor.’
Su ve karbondioksit gazının fışkırdığı bölgenin karbondioksit havzası olduğunu ifade eden Aydın, ‘Aksaray’ın burası bir karbondioksit havzasıdır. Bu karbondioksitin oluşumu ile ilgili jeoloji mühendisleri iki görüş ortaya atıyor. Birincisi, güneyimizde bulunan Hasan Dağı’nın volkanizmasından dolayı magmanın soğuması dolayısıyla karbondioksit oluştuğu ve bunun zamanla basınçla bir kırık bularak yüzeye çıktığı. İkinci görüş ise, burası bir Tuz Gölü havzası, Tuz Gölü havzasında yüz yıllar önce oluşmuş fosillerin zamanla içerisinde bulunan aminoasitlerin parçalanması sonucunda yine karbondioksit gazı çıkıyor.
Kimisi de bunun Tuz Gölü’ne bağlı olarak oluşan bir karbondioksit gazı olduğunu söylüyor. Her iki şekilde de bu bir karbondioksit gazı çıkışıdır. Bunun çıkışı normaldir. Bununla ilgili de Aksaray’da karbondioksit üretimi yapan tesisler kuruldu. Bu gaz çıkışı bizce normaldir. Önceki patladığındaki tecrübemize göre hiç müdahale edilmezse bir iki hafta, yerdeki karbondioksitin oranının gücüne göre fışkırma sürebilir. Ama buna müdahale edilip yine aynı MTA tarafından çok güçlü bir çimento oluşturularak tekrar kuyuya beton basılması gerekir.’
Karbondioksit gazının tarım arazilerini ve ürünlerine kurutabileceğini kaydeden Aydın, su kuyusu açılırken kil tabakasının geçilmemesi gerektiğini ifade ederek, ‘Çünkü bir kil tabakası var. Bu kil tabakasını geçtiğimiz zaman buna rastlanıyor. Bazı yerlerde 200, bazı yerlerde 150 metre. Dolayısıyla sondaj yapılırken bu kil tabakasını geçmemek lazım. Yoksa bununla sürekli karşılaşırız’ dedi.
