Milliyet’te yer alan habere göre, Antarktika’daki Larsen C buz sahanlığındaki devasa boyutlarda büyüyen çatlak, sonunda koptu. Güney Kutbu ile Atlas Okyanusu arasındaki en büyük buz sahanlığı Larsen C’deki çatlağın ana kütleden kopmasıyla, insanlığın şimdiye kadar görmediği büyüklükteki buz dağlarından biri ortaya çıktı.
Yaklaşık 6 kilometrekarelik bir alanı kaplayan dev buzdağının kopuşunu, bir ABD uydusu belirledi. Kopan buzdağı İstanbul’dan büyük, Kıbrıs adasının üçte ikisi kadar.
Çarşamba günü gerçekleşen kopuşu, bilim insanları uzun süredir bekliyordu. Beyaz kıtayı sürekli gözetleyen Avrupa Birliği’nin Sentinel-1 uydusu, Mayıs ayı sonunda çatlağın büyüdüğünü tespit etmişti.
Haziran ayının ilk günü BBC’ye konuşan Swansea Üniversitesi’nden Prof. Dr. Adrian Luckman, buzulun kalınlığının 350 metreyi bulduğunu aktarmıştı: “Yeni yarılma 16 kilometrenin ötesine geçti, buzulun köşesinden 13 kilometrelik bir kısım sağa dönerek hareket halinde. Yeni bir buz dağının doğması çok yakın.”
Buz sahanlığı tümden çökebilir
Larsen A buz sahanlığı 1995 yılında çökmüştü. 2002’de Larsen B’de ani bir kopuş gerçekleşince, bilim insanları Larsen C’deki çatlağı yıllardır kaygıyla izliyordu. Uzmanlar, dev çatlağın bir kopuşla ana kütleden ayrılması durumunda Larsen C’nin de Larsen B gibi çökmesinden endişe ediyor.
Kopan buz dağı yine suda yüzeceği için deniz seviyesinde yükselmeye yol açmayacak. Ama buz sahanlığında yeni kopuşlar olursa, bu buz sahanlığının ardındaki Antarktika’dan denize doğru buzul akışını hızlandırabilir ve suda yüzmeyen buzul hacmindeki artış deniz seviyesini yükseltebilir.
Şu anda kıtadan akan buzulların denize inmesi Larsen C buz sahanlığı tarafından engelleniyor. Bu engel ortadan kalkarsa tahminlere göre, küresel olarak deniz seviyesi 10 santimetre yükselebilecek.
Aralık ayında çatlak büyümüştü
Çatlak geçen yıl Aralık ayında aniden büyümüş ve 6 bin kilometrekarelik bir buz kütlesi ile Antarktika arasında sadece 20 kilometrelik bir bağlantı kalmıştı.
