Ahmet Can’ın, Hürriyet’te “Hayal mi gerçek mi” başlığıyla yayımlanan derlemesinde “YouTube ünlülerinin aldığı izlenme rakamları geleneksel şarkıcıları geçince tartışmalar başladı. İzlenme satın alınıyor mu, alınmıyor mu? Kimin izlenme satın alıp almadığını bilmek zor. Ancak bir tarafta YouTuberların hızlı yükselişi var. Diğer tarafta ise her şeyin satın alınabildiği dijital dünya” ifadesi kullanıldı.
Haber şöyle devam etti:
“Önce ‘Derdim olsun’ ile 5 ayda 227 milyon, sonra yeni şarkısı ‘Ela’ ile 1 haftada 60 milyon izlenme… İnternet dünyasının son dönemlerdeki parlayan yıldızı Reynmen’den bahsediyoruz. Reynmen’in elde ettiği bu başarı sonrasında birçok ‘geleneksel’ şarkıcı ‘İzlenme satın aldı’ yorumlarını yaptı. Reynmen YouTube’ta izlenme satın aldı mı, almadı mı bilemeyiz. Ancak bir gerçek var ki; o da sosyal medya ünlüleriyle sanatçılar karşı karşıya gelmiş durumda. Peki sosyal medya ünlülerinin elde ettiği bu başarı nasıl gerçekleşiyor? Sosyal medyada popüler hale gelmek basit mi? İzlenme satın alabilmek mümkün mü? Bu soruların yanıtlarını araştırdık.
‘RUHUNUZ BİLE DUYMADAN BİR VİDEOYA İZLENME KAZANDIRIYORSUNUZ’
Öncelikli olarak tüm platformlar için izlenme satın almak basit bir Google aramasına bakıyor. Google’a ‘YouTube izlenme satın al’ dediğinizde pek çok web sitesi karşınıza geliyor. Burada ne kadar izlenme almak istediğinize bağlı olarak seçiminizi yapıyorsunuz. Ödeme yapıp, işlemi tamamlıyorsunuz. Ödeme alındıktan sonra ‘izleme robotları’ aktif hale geliyor. Özellikle yasa dışı bahis, maç yayını gibi web sitelerinin arka planına bu videoların linki (embed) iliştiriliyor. 1 piksel boyutuna kadar küçültülüyor. Yani gözle görülmüyor. Ve tabii ki sesi de kapatılıyor. Siz bu web sitelerini ziyaret ederken arka planda video oynatılıyor. Profesyonel bir yazılımcı değilseniz, arka planda bir video oynatıldığını görmeniz imkanız. Kısacası sizin ruhunuz bile duymadan bir YouTube videosuna izlenme kazandırıyorsunuz. Yasa dışı bu web sitelerinin maalesef büyük bir kitlesi olduğunu düşününce videolara çok büyük kitleler yönlendirilebiliyor. Hatta video izletmenin bile çeşitleri var. Satın almak isteyenlere ‘yavaş’, ‘hızlı’, ‘reklamlı’ gibi seçenekler de sunuluyor.
‘BEĞENMEME BİLE SATILIYOR’
1 milyon gibi önemli bir izlenme rakamı yaklaşık 25 bin TL. Sadece izletme değil, aynı zamanda YouTube abonesi, beğeni, yorum ve hatta beğenmeme (dislike) bile satın alabiliyorsunuz. Bu noktada Hindistan başta olmak üzere ‘çiftlikler’ (farm) devreye giriyor. Beğeni veya yorum satın aldığınızda, oluşturulan topluluklar harekete geçiyor. İstediğiniz yorum yapılıyor veya videonuzun beğeni tuşuna basılıyor. Kısacası YouTube’ta sahte de olsa yıldızınızı parlatabiliyorsunuz. Rakamlar ise şu şekilde; 100 bin abone 35 bin TL, 100 bin beğeni 10 bin TL, 5 bin yorum 10 bin TL ve 100 bin beğenmeme (dislike) 9 bin TL.
– Diğer internet platformlarına da göz attık. Bunlardan biri Spotify. Satın alarak yükselme imkanı burada da mevcut. Örneğin; 1 milyon Spotify dinlemesi 10 bin TL. 100 bin sanatçı takipçisi ise 3 bin TL.
– Müzikseverlerin ziyaret ettiği diğer bir platform SoundCloud. Burada da benzer rakamlar var. 3 bin 300 TL’ye 100 bin takipçi, 2 bin 500 TL’ye ise 100 bin dinlenme satın alabiliyorsunuz.
– Müzik platformlarına değinip, Instagram’a değinmemek olmaz. Video ile öne çıkmaya başlayan Instagram’da da tüm paylaşımlara beğeni satın alınabiliyor. Fotoğraflara 30 bin beğeni 275 TL, videolara 1 milyon görüntüleme 1.300 TL, hikâyelere 100 bin görüntüleme 570 TL ve IGTV videolarına 100 bin görüntüleme ise 300 TL olarak fiyatlandırılıyor.
‘YOUTUBE ÜNLÜLERİ BİRBİRLERİNİ DESTEKLİYOR’
– Türkiye’deki YouTube dünyasının tecrübeli isimleri arasında CreatorStation Kurucusu Cem Özkaynak bulunuyor. YouTube yayıncılarına menajerlik, kariyer danışmanlığı, yapımcılık, insan kaynağı hizmetleri veren Özkaynak, söz konusu tartışmalarla ilgili şunları ifade etti:
‘YouTube ünlülerinin videolarının veya müzik kliplerinin hızlı bir şekilde izlenme almasının en önemli iki sebebi bulunuyor. Bunlardan biri, YouTube izleyici kitlesinin 18-24 yaş aralığında olması. Bu kitle takip ettiği YouTube ünlülerinin videolarını beğeniyor, paylaşıyor ve yorum yapıyor. Bir anda milyonlarca kullanıcı bu etkileşimi yarattıktan sonra YouTube algoritması bu videoları önerilenler arasında alıyor. Sonra bu etkileşim artarak büyüyor. Yani kelebek etkisi oluyor. Diğer etki ise YouTube ünlüleri birbirlerini destek olması. Bir YouTuber şarkı söyleyip, müzik klibi çektikten sonra diğer arkadaşları bunu paylaşıyor.
Geleneksel şarkıcılarda bunu görebilmek pek mümkün değil. Genelde birbirlerini rakip olarak görüyorlar ve diğer şarkıcıların kliplerini şarkılarını paylaşmıyorlar. YouTube’ta ise dayanışma ortamı var. Diğer en önemli konu ise geleneksel şarkıcılar halktan uzak olması. Bu sanatçılar, başka birileri tarafından seçildiği için popüler oldular. YouTuber’lar izlenerek popüler oluyor. Arkalarındaki güç gerçek. Satın alarak YouTube’ta başarılı gibi görünenler yok mu? Tabii ki var. Ancak bunu yapanlar da yine geleneksel isimler.’
BU TARTIŞMA NASIL ÇÖZÜLÜR?
– Satın alma sonucu gerçekleştirilen izlenmelerde yaşanan anlık artışlar ve düşüşler, izlenmelerin gerçek olmadığını kanıtlayabiliyor. Bu yüzden tüm platformlardaki izlenme ve beğeni istatistiklerinin açık bir şekilde paylaşılması gerekiyor. Yayıncılar veya şarkıcılar istatistiklerini paylaşarak, tartışmalara son verebilir.
– Instagram geçen hafta itibariyle 7 ülkede beğeni sayısını gizlemeye başladı. Başka bir deyişle beğeni satın alan sosyal medya hesapları artık beğeni sayısıyla bütçeli iş yapamayacaklar. Reklamverenler önce hesap istatistiklerini görmek isteyecek. Bu da yeni bir dönemi başlattı. Belki YouTube’un da böyle bir karar vermesi, izlenme yarışını son buldurabilir.”
