HDP eski Eş Başkanı Selahattin Demirtaş, 4 Kasım 2016 tarihinde tutuklanmasına yol açan davanın duruşması için Edirne Cezaevi’nden getirildiği Ankara’da mahkemeye çıktı.
19’uncu Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen dava ‘güvenlik’ ve Ankara Adliyesi’ndeki salonun küçük olması gerekçeleriyle Sincan Cezaevi Kampüsü içinde yer alan duruşma salonunda görüldü.
Demirtaş, savunmasında 2010 referandumunda ‘boykot’ kararlarının Abdullah Öcalan’ın el yazısı bir bakan tarafından getirilen mesajla engellenmek istediğini, aynı şekilde cumhurbaşkanı adaylığının da Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından engellenmeye çalışıldığını söyledi.
Demirtaş, ”‘Öcalan’ın talimatı’ diye bunu getirdiler. Ama biz son dakikaya kadar boykot tavrını sürdürdük. Majesteleri kabul etmedi, ‘hani Öcalan’dan talimat alıyordu bunlar’ demiş” şeklinde konuştu.
“ALGI OPERASYONU OLUŞTURULDU”
Tutuklu bulunduğu davanın ikinci duruşmasında savunmasına başlayan Demirtaş, öncelikle iddianamenin kabulüne ilişkin itirazlarını dile getirdi, dokunulmazlıkların kaldırılmasından önce medyaya taşınan manşetlerle bir algı operasyonu oluşturulduğunu ifade etti.
Bu davada ilk kez hâkim karşısına çıkan Demirtaş, kimlik tespiti sırasında işinin sorulması üzerine, “Meslek olarak avukatım, şu an milletvekiliyim” dedi.
İddianame okunmadan önce söz alan Demirtaş, dokunulmazlığı düzenleyen “Anayasa 82 ve 83. madde” kapsamında itirazlarda bulundu. Demirtaş şunları söyledi:
“MİLLETVEKİLİNİN GÜCÜ SÖZÜDÜR, YARGILANAMAZ”
“Dokunulmazlığın sağlanması, parlamento ve milletvekillerini korumak Meclis’in yasama yetkisini korumaktır. Milletvekilleri yargılanmaz değil. Ama usule uygun yargılanır. Milletvekilinin yargılanamayacağı bir konu var bu da mutlak dokunulmazlıktır. Bunun nedeni milletvekilinin söz söyleme hakkıdır.
İfade özgürlüğünü aşan, içeriği suç oluştursa dahi sorumlu tutulamaz milletvekili konuşmalarından. Milletvekilinin asıl gücü eyleminden çok sözüdür. Bu konuda soru sorulamaz, ifadeye çağrılamaz.
“MİLLETİN İRADESİNİ KORUMAK ZORUNDAYIM”
İddianame adı altında sunulan belgeye dair de açıklama yapmak istiyorum. Benim aklanma hakkım da var. Ama benim terör örgütü kurduğum iddia ediliyor. Benim buna cevap vermem gerekiyor. Ben bir şahıs değilim, yargılanmadan asla korkmam. 1300 soruşturma açtılar, tamamen konuşmalarımla ilgili. Ben kişi olarak davranamam, milletin iradesini korumak zorundayım.
Savcılıkların, Adalet Bakanlığı isteği doğrultusunda karar aldığı bir süreçte her fezlekeye şüphe ile yaklaşmak gerek.”
Demirtaş, konuşmasında dönemin Başbakanı Erdoğan’ın dokunulmazlıklarla ilgili sözlerini hatırlattı. Bu sırada Mahkeme başkanı “Usule ilişkin itirazlarınızı açıklayın, başka konulara giriyorsunuz” diye müdahale etti. Demirtaş, “Dokunulmazlık bu kadar önemli böyle olacaksa savunma yapmam o zaman. Dokunulmazlığı kaldıran Erdoğan’sa buna dair söz söylemem gerek” dedi.
“‘DEMİRTAŞ UZAYLI’ YAYINI YAPSALAR TOPLUMUN YARISI İNANDIRILIRDI”
Bu sırada mahkeme salonunda bazı itirazlar oldu. Mahkeme Başkanı, HDP Grup Başkanvekili Filiz Kerestecioğlu’na, “Seyirciler dinlemek zorunda. Sıfatınız ne olursa olsun dinlemek zorundasınız” dedi.
Kerestecioğlu ise 30 yıllık avukat olduğunu belirterek usulü bildiğini söyledi.
Dokulmazlıklar kaldırılmadan önce Erdoğan’ın açıklamaları ve gazetelerde yapılan haberlere dair bir dizi örnek veren Demirtaş “Bu kadar yayını ‘Demirtaş uzaylı’ diye yapsalardı Türkiye’nin yarısı benim uzaylı olduğuma inandırılmıştı” dedi.
“İÇTÜZÜK KANARYA SEVENLER DERNEĞİ TÜZÜĞÜ DEĞİL”
Dokunulmazlığın kaldırılmasında siyasi saiklerle hareket edildiğini, amacın HDP’yi siyasetten tasfiye olduğunu söyleyen Demirtaş, dokunulmazlık sürecinin ayrıca İçtüzük hükümlerine aykırı olduğunu kaydetti ve ekledi:
“İçtüzük, Kanarya Sevenler Derneği tüzüğü değildir, İçtüzük anayasanın önemli bir parçasıdır.”
“KİŞİYE ÖZEL ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ YAPILAMAZ”
Usule uygun Meclis kararı bulunmadığını, anayasa değişikliğiyle geçici madde koymanın Meclis kararı olmadığını söyleyen Demirtaş, bu süreçte CHP’nin tavrına da dikkati çekti.
Demirtaş, “Anayasaya aykırı bir düzenlemeye evet derken ne oldu, işte CHP milletvekili de içeride” dedi.
CHP, Anayasa Mahkemesi’ne götürmediği için yapılan değişikliğin Anayasa Mahkemesi denetiminden geçemediğine dikkati çeken Demirtaş “Anayasa değişikliği kişiye özel yapılamaz. 132 milletvekilinin milletvekilliğini kaldırmak kişiye özgü düzenlemedir” diye konuştu.
“3 BİN KİŞİ BİR ANDA SUÇ İŞLEME KARARI MI ALDI?”
Politik saiklerle, anayasaya aykırı, kişiye özel bir düzenleme yapıldığını söyleyen Demirtaş “1 yıl içinde 3 bin arkadaşımız tutuklandı. HDP durup dururken suç işleme kararı mı aldı” diye sordu.
Dokunulmazlıkları politik gerekçelerle kaldırılıp asılan başbakan olduğunu, geçmişte cezaevine girmeyen genel başkan bulunmadığını vurgulayan Demirtaş, “Hepsi olağanüstü dönemlerin mahkemeleriydi. Şimdi de OHAL döneminde başka bir partinin siyasetçileri olarak yargılanıyoruz. Şu dakikaya kadar adil yargılanacağıma dair en ufak izlenim edinmedim” ifadesini kullandı.
“BİZ BU ÜLKENİN PARYALARI DEĞİL EVLATLARIYIZ”
Tutuklu yargılandığı dosyayla ilgili eleştirilerde bulunan Demirtaş, şöyle devam etti:
“Benim itirazlarımı dinlemeniz lazımdı. Biz bu ülkenin yurttaşlarıyız. Bu vatanın evlatlarıyız. Biz bu ülkenin paryaları değiliz. Adalet mülkün temelidir. Sarsılırsa mülk sarsılır.
Yargıçların hukukun egemenliği ilkesini sonuna kadar savunması gerekir. Yapmazsanız sıkıntı olur. Yaparsanız ne olur yurttaş sıkıntı yaşar. Türkiye batmaz. Demokratik bir ülke olacak. Bunun için var gücümüzle çalışacağız. Bu suçu işleyenler yargı önünde hesap verecekler.”
Demirtaş, konuşmasının sonunda itirazları doğrultusunda yargılamanın durdurulması, düşürülmesi gerektiğini söyledi. Mahkeme başkanı itirazları değerlendirmek için ara verdi.
DEMİRTAŞ’A “ÇİN SEDDİ”
Mahkeme Başkanı ara verdikten sonra Demirtaş’ın çevresindeki jandarmalar ayağa kalktı, Demirtaş’ın çevresinde ellerini birbirinin omzuna atarak bir çember oluşturdu. Bu manzara avukatlar ve siyasetçilerin “Bu nedir? Çin Seddi mi kuruldu? Halay mı çekiliyor” itirazlarına yol açtı.
Mahkeme Başkanı güvenlik için olduğunu söylerken bazı milletvekillerinin Demirtaş’ın elini sıkmasına izin verildi. Davanın öğleden sonraki bölümünde avukat Mahsuni Karaman, Demirtaş’ın itirazlarını yineledi. Mahkeme Başkanı tüm itirazların reddine karar verdi. Duruşmaya iddianamenin okunmasıyla devam edildi.
İTİRAZLAR REDDEDİLDİ
Duruşmanın öğleden sonraki oturumu Demirtaş’ın itirazlarına dönük kararıyla açıldı. Mahkeme heyeti, yargılamanın durması, dosyanın Meclis’e iade edilmesi gibi itirazların hepsini reddederek duruşmaya devam edildi.
“SEN”, “SİZ” TARTIŞMASI
Bu sırada mahkeme başkanının Demirtaş’a “Fezleke fezleke mi savunma yapacaksın?” diye sormasına avukatlar “siz” “siz” diye seslenerek karşı çıktı.
Söz alan bir avukat da “sen” diye seslenmenin yargılamanın tarafsızlığına gölge düşüreceğini ifade etti.
Mahkeme başkanı, “Tamam, benden kaynaklandı” diyerek itirazı kabul etti. Dosya kapsamında yargılama yaklaşık 500 sayfalık iddianamenin 20 sayfalık özetinin okunmasıyla başlandı.
İDDİANAME DEĞİL İFTİRANAME”
Daha sonra tekrar söz alan ve iddianame için “iftiraname” diyen Demirtaş, savunmasında “Benim suçlu olduğuma benim söylediklerime bakarak karar vermeyeceksiniz. Benim hakkımda söylenenlere bakarak karar vereceksiniz. Bu nedenle ben benimle ilgili söylenenler hakkında konuşacağım” dedi.
“ERDOĞAN ‘VEKİL TUTUKLU YARGILANMAZ’ DESE İÇERİDE VEKİL KALMAZ”
“Ailelerin, çocukları için avukatlara değil AKP başkanlıklarına gittiği” bir dönem yaşandığını söyleyen Demirtaş, şöyle devam etti:
“Halkın iradesine inanmayan liderin kalıcılığı yoktur ama onlar kendi dönemlerinin majesteleridir bu da gerçektir. Örneğin Recep Tayyip Erdoğan, ‘milletin vekili tutuklu yargılanamaz bu milletin iradesine aykırıdır’ desin içeride milletvekili kalmaz.
Böyle tahliye olacaksam hiç olmayayım. Benim dosyam üzerinde yargılamaya kim boyun eğer bilmiyorum ama ben boyun eğmeyeceğim. Bu bir kumpas davasıdır. Zorba iktidarların rüyası halkın kabusudur. Her imparatorun rüyasının arkasından koşulmaz.”
“BAKAN ELİYLE ÖCALAN’DAN YAZI GETİRDİLER”
“Ben neden tutukluyum. Kaçtım mı? Delilleri karartma durumum mu vardı. Hayır, referandum vardı” diyen Demirtaş, 2010 referandumuyla ilgili şunları söyledi:
“Şahsımla ilgili özel hassasiyetleri var hazretlerinin. 2010 referandumunda boykot kararı aldık. Ama ‘Evet’ denilmesi için baskı yapıldı. Oslo çözüm süreci olarak bilinen partimin içinde olmadığı, PKK ile devletin yaptığı görüşmeler vardı. Biz ‘referanduma sunulan anayasa değişikliğinde dil-kültür ile ilgili bir düzenleme olmalı. HSYK, Yüksek Yargı düzenlemesi tehlikeli, olmaz’ dedik. Boykot kararı aldık.
Bunun ‘Kandil’den talimat alıyor’ diyenler, Öcalan’ın el yazısıyla bir bakan aracılığıyla İmralı’dan yazı getirdiler. Referandumda ‘evet’ oyu vermemiz için yapıldı bu. İnkar edilirse burada tanık dinletiriz. Yazıda ne vardı? Yazıda, Öcalan, ‘Anayasa değişikliği yeni bir çözüm süreci diyaloğun önünü açar mı. Değerlendirmenizi rica ederim’ diyordu.
Bunu bize ‘Öcalan’ın talimatı’ olarak hükümet getirdi… ‘Öcalan’ın talimatı’ diye bunu getirdiler. Ama biz son dakikaya kadar boykot tavrını sürdürdük. Majesteleri kabul etmedi, ‘hani Öcalan’dan talimat alıyordu bunlar’ demiş. Sen misin Oslo da çözüm süreci yürütülürken anayasa değişikliğini desteklemeyen.”
“CUMHURBAŞKANI ADAYLIĞIM ÇEKİLMEYE ÇALIŞILDI”
“Majestelerinin kendisi, partisiyle ilgili husumeti anlattığını” söyleyen Demirtaş, 2014 Cumhurbaşkanlığı seçim sürecinde ‘İmralı üzerinden’ adaylığını geri çekmesi için baskı yapıldığını da söyledi.
Demirtaş, “Kampanyanın son 10 günü bir gazeteci geldi. ‘Hem çözüm süreci hem de aday mı oluyor?’ diyor’ dedi. Benim yanıtım ‘kendisinin kölesi miyim’ oldu. Bir aracı ile ‘Beyefendi rahatsız. Çözüm sürecini hiç mi düşünmüyor diyor’ haberi geldi. Biz kendisinin kölesi olmadığımızı söyledik. Bunun tanığını da dinletebilirim” dedi.
142 YILLA YARGILANIYOR
Demirtaş, tutuklu yargılandığı davanın ilk duruşmasına, güvenlik gerekçesiyle getirilmemiş, SEGBİS ile ifade vermeyi de reddetmişti. Bunun üzerine mahkeme heyeti, Demirtaş’ın bugün görülecek duruşmaya getirilmesi yönünde karar vermişti. Demirtaş, ‘terör örgütü kurma ve yönetme’, ‘örgüt propagandası’ ile ‘suç ve suçluyu övme’ iddialarıyla 142 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanıyor.
HDP’DEN MECLİS’TE DEMİRTAŞ PROTESTOSU
HDP Meclis grubu, eski Eş Başkan Demirtaş’ın tutuklu olduğu dosya kapsamında ilk kez çıkarıldığı mahkemede bulunmak için Meclis Genel Kurulu çalışmalarına katılmadı.
Alınan kararı HDP Grup Başkanvekili Filiz Kerestecioğu, Meclis’in açılışında söz alarak Genel Kurul’un bilgisine sundu.
Kerestecioğlu, Demirtaş’ın 1 yıl 3 ay 10 gündür (468 gün) tutuklu bulunduğunu ve ilk kez tutuklu olduğu dosyanın duruşmasına çıktığını belirterek şunları söyledi:
“Sabahtan itibaren duruşmadaydık ve hâlen yargılama devam ediyor. Tabii, buna yargılama demek mümkün olursa. Çünkü sayın Demirtaş duruşmada kendisi hakkındaki 31 fezlekenin üç ay boyunca kendisi tarafından ne olduğunun dahi bilinmediğini, bunun gösterilmediğini ve iddianame hazırlanana kadar da bütün avukat görüşmelerinin video kaydıyla yapıldığını söyledi.
Demirtaş 6 milyon seçmenin oyunu almış bir eş başkandır ve bugün Demirtaş burada olmalıydı, halkın iradesini temsil eden Demirtaş’ın görevini devam ettirebilmesini sağlamak bu Meclisin göreviydi. Hangi partiden olursak olalım hepimiz halkın iradesinin eksiksiz ve tam olarak temsilinin gerçekleşmesi için çalışmalıyız ama bugün karşı karşıya kaldığımız durum ne yazık ki böyle değil ve halkın iradesi iktidar tarafından gasbediliyor.
Milletvekili dokunulmazlığının, yasama sorumsuzluğunun var olmasının temel amacı iktidarın siyasi nüfuzunu kullanarak muhalefete mensup milletvekillerinin yasama faaliyetlerine katılmasını engellemesinin önüne geçmektir. Ama bugün karşı karşıyla olduğumuz durumda 200-250 yıldır Meclisi ve üyelerini korumaya yönelik bu düzenleme ortadan kaldırılmıştır.
Biz HDP milletvekilleri, Sayın Selahattin Demirtaş’a sahip çıkarken sadece Selahattin Demirtaş’a sahip çıkmıyoruz, ülkenin demokrasisine, halkların birlikteliğine ve bu Meclise sahip çıkıyoruz. Bugün Demirtaş burada olmadığı için bu durumu protesto ediyoruz.
Eş Başkanımıza, Meclise, halkın iradesine sahip çıktığımızı ifade ediyor ve duruşmaya dönüyoruz. Bunu, Meclise ifade etmek istedik. Son olarak, kendisi de duruşmada aynen şöyle dedi: ‘Milletin iradesini korumanız lazım Selahattin Demirtaş’ın değil. Parlamento korkuyor, yargının cesur olması lazım, başka bir denetim aracı yok ve denetim ancak böyle sağlanır'”