Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, kentsel dönüşüm planını açıkladı. 5 yıllık eylem planı çerçevesinde üç ilke üzerinde durulduğunu açıklayan Bakan Kurum, “yerinde dönüşüm, gönüllü dönüşüm ve hızlı dönüşüm” ilkelerini benimsediklerini söyledi. Kurum, bu yıl itibariyle 25 bini İstanbul’da, toplam 65 bin binanın kentsel dönüşümünün başlatıldığını duyurdu.
Kurum’un açıklamalarından satırbaşları böyle:
“Kentsel dönüşüm terörle mücadele kadar önemlidir”
“Tüm belediyelerimize her zaman destek olacağız. Projelerin yanında olacağız.”
“2012 yılından bugüne kadar 53 farklı ilimizde ilan ettiğimiz 281 çalışma alanımızda kentsel dönüşümü başlatmış olduk. 1 milyon 166 bin bağımsız konut dönüşüm başlatmış olduk. Bir kısmı yapıldı teslim edildi, bir kısmı inşa aşamasında. Vatandaşlarımıza kira, taşınma yardımı, kamulaştırma yardımları olmak üzere tam 11 milyar TL kaynak sağlandı. 730 bin binamızı denetledik. Nüfusumuzun yaklaşık yüzde 45’ine, 35 milyona ulaşmış olarak deprem riski altından kurtaracağız”
“Önümüzdeki 5 yıl içinde atılacak adımları paylaşmak istiyorum. Öncelikle biz eylem planımızı hazırlarken 61 ilimizi de ziyaret ettik. Bütün İstanbul ilçelerimizle, belediyelerimizle bir araya geldik. Belirlediğimiz 3 ilke üzerine inşa ettik. En önemlisi ‘yerinde dönüşüm’. Vatandaşımız bu dönüşüm sürecinden sonra da kendi mahallesinde, alıştığı, benimsediği çevreden kopmadan dönüşüme katılmak istiyor. Biz de önceliğimizi buna verdik. İkinci önemli gördüğümüz ise ‘gönüllü dönüşüm’. Vatandaşın rızası olmayan hiçbir kentsel dönüşüm projesini zorla yapmayacağız. Üçüncüsü de ‘hızlı dönüşüm’. Bu anlamda da kentsel dönüşüm sürecinde vatandaşlarımızın en az şekilde mağduriyetini sağlayacak gerekli mevzuat düzenlemelerini yaptık. Kartal’da 21 canımızı kaybettik ve 48 gün sonra Sayın Cumhurbaşkanımızın da talimatlarıyla dönüşüm sürecini başlattık. İnşallah aralık ayında tamamlanacak.”
“Dönüşümü 4 ana başlıkta topladık. Deprem riski altındaki alanların dönüşümü birincisi bu. İklim değişikliği sebebiyle birçok sel, heyelan, taşkın olayları artmaya başladı. İkinci önemli gündem maddemiz de sel ve heyelan riski altındaki alanların dönüşümü. Üçüncüsü bize emanet olarak bırakılan tarihi ve kültürel değerlerin korunması ve bu alanların yenilenerek dönüşüme tabii tutarak gelecek nesillere aktarılmasını sağlayacak tarihi kent merkezi ve meydanların dönüşümü süreci. Son olarak da şehrin içinde kalmış, çöküntü haline gelmiş sanayi alanlarının taşınması ve dönüşmesi olarak dört ana başlık altında toplandık.”
“Bu kapsamda da 8 maddelik eylem planı hazırladık. Birincisi, kentsel dönüşüm strateji belgesiyle kentlerin dönüşüm anayasasını oluşturacağız. 19 Şubat’ta gönderdiğimiz belge çerçevesinde belediyelerimizin hazırladıkları dönüşüm ilke ve esaslarını belirledik. Her şehrin kendine özgü dönüşüm anayasası olacak. O şehirde belirlenecek dönüşüm alanı, şehrin kültürel ve geleneksel dokusuna uygun şekilde imar edilecek. O kentteki risk durumu, halkın beklentisi ve çevresel etkileri de göz önünde bulundurarak bu dönüşümü yapmak istiyoruz. Bakanlığımız, Toplu Konut Dairesi Başkanlığımız, yerel idareler, vatandaşlarımız ve yatırımcılarımızın da sorumluluklarını içeren rehber hazırladık. İkincisi acil öncelikli dediğimiz 1 buçuk milyon konutun dönüşümünü 5 yıl içinde sağlamak. 100 bini İstanbul’da olmak üzere her yıl 300 bin konutun dönüşümünü sağlamak. Bu dönüşümde de hızlı bir şekilde vatandaşlarımızın sağlam güvenli konutlarını teslim etmiş olacağız. 2023’e kadar bilhassa Bakanlığımız eliyle de bu 300 bin konutun en az her yıl yüzde 10 ile 15’ini yapacağız”
İstanbul için kentsel dönüşüm planı
“Esenler’de önemli bir dönüşüm süreci başlatacağız. Belediyelerimizle birlikte ortaklaşa yürüteceğiz. Gaziosmanpaşa’da vatandaşların mağduriyetini gidermek amacıyla yıl sonuna kadar 450 bin konutun dönüşümünü yapacağız. Kağıthane’deki kendilen yıkılan binanın olduğu bölgenin tamamının yıkımını gerçekleştirdik. Yıl sonuna kadar buradaki 850 konutumuzun inşasına başlayacağız. Zeytinburnu’nda önemli bir karar aldık. İhtiyaçları karşılamak için rezerv alan ilan ettik burada 700 konut inşa etmek suretiyle kentsel dönüşüm sürecini başlatacağız. Yaklaşık 50 bin metrekarelik bir Millet Bahçesi yapacağız. Bağcılar’da bin 15 konut, Güngören Tozkoparan Mahallesi’nde önemli adımlar atacağız”
“Yıl içerisinde 25 bini İstanbul’da tüm Türkiye’de 65 bin konutlu kentsel dönüşüm sürecini şu an itibariyle başlatmış bulunuyoruz”.
“Taşkın, heyelan, sel riski taşıyan alanların taşınması. İklim değişikliğine bağlı yağış artışı ve dere yataklarındaki sağlıksız yapılaşmalar buna neden olur. Karadeniz bölgemiz için iklim değişikliği eylem planını açıklamıştık. Sel riski altındaki yapıları belirledik.”
“Koruma amaçlı plan ve projeler tamamlanacak. Anlam dünyamızın en fazla hissedildiği bu alanların dönüşümünü yapacağız. Tarihi kent merkezlerimiz korunacak. Bu bölgelerdeki ticareti, turizmi geliştirmek ve cazibe alanları oluşturmak için de canla başla çalışıyor ve gayret gösteriyoruz. Ülkemize baktığımızda yüzlerce tarihi kent merkezimiz var. Cephe yenileme gibi birçok projeyi zaten hayata geçiriyoruz. Bu kapsamda öncelikli olarak Ankara Eryeren Meydanı önemli bir projemiz. Kale güzergahına kadar riskli alanların dönüştürülmesi sürecini başlatacağız.”
“İstanbul’da Fatih belediyemizde önemli bir süreç başlatacağız”
“Tabiat varlıklarımızı koruyor, oralardaki kaçak yapılaşmayla mücadele ediyoruz. Yaylalarımızda koylarımızda, kıyılarımızda koruma amaçlı plan ve projelerimizi tamamlayarak süreci yöneteceğiz. Bodrum’da Ayder’de, Uzungöl’de olduğu gibi kaçak yapılaşmaya müsaade etmiyoruz. Bodrum’daki kaçak yapılaşmaya ilişkin tespitlerimizi yaptık, ilgililerine bildirdik. Ay sonuna kadar müddet verdik. Yıkılmaması halinde de ay sonu bakanlık olarak veysen yıkacağımızı kendilerine bildirdik.”
“81 ilimizde imara, mevzuata aykırı ne kadar kaçak yapı varsa bu yapıların yıkımını da gerçekleştireceğiz. İstanbul’da da hem Valiliğimiz hem belediyelerimiz çok önemli bir süreç yürütüyorlar.”
“Şehir merkezindeki köhneleşmiş sanayi alanlarını dönüştürmek de beşinci planımız. Bu anlamda da inşa edildiği yıllarda şehrin dışında kalan ancak süreç içerisinde artık şehir merkezinde kalmış ve beraberinde birçok sorunu ortaya koymuş bu sanayi alanlarının dönüşümünü sağlıyor olacağız. Kent merkezi dışına çıkaracağız ve böylelikle alanları vatandaşlarımızın kullanımına açmış olacağız. Bu kapsamda İstanbul, Kayseri, Kocaeli, Konya olmak üzere 10 bin sanayi tesisi inşaatı başlatacağız. Rezerv sanayi tesislerine vatandaşlarımızı taşıyacağız.”
“Altıncı maddemiz ise kentsel dönüşümde finansman sağlamak. Belediyelerimize 4 milyar liralık kentsel dönüşüm kredisi sağlanacak. Yüzde 50’ye kadar da hibe desteği sağlayacağız. Yerinde, hızlı, gönüllü dönüşüm projelerinde bize başvurulması halinde destek olacağız. Bunun yanında yeni hizmete açtığımız Emlak Katılım Bankası önemli bir noktaya geldi. Bankamız finans desteği sağlayacak, konut satışını hızlandıracak. Şunu özellikle vurgulamak isterim ki dönüşüm alanlarında üretilecek yapılarda enerji verimliliği ne kadar fazla ise belli bir oranda hibe vereceğiz.”
“Sıfır Atık diye çok önemli bir çevre projemiz var. Projeye uygun şekilde inşaat yapılacak düzenlemeleri yaptık. Çevre kaygısı yüksek projelere destek sağlayacağız”
“İmar barışından faydalanan vatandaşlarımızın yapılarını güçlendirmeleri için mevzuat çalışması yapacağız. Yapıların deprem riskine karşı güçlendirilmesini sağlayacak, riskli yapılar Yapı Kayıt Belgesi almak koşulu ile imar kanunundaki kısıtlamalara tabii olmaksızın, ilave meydana getirmeden güçlendirme ruhsatı alabilecekler”
