Sanatçı Serkan Bayer’in, Bağımsız Sanat Vakfı’nın daveti üzerine Hollanda’da düzenlenecek olan Çağdaş Türk Sanat Sergisi’ne katılmak için hazırladığı eser ‘müstehcen’ bulunduğu için sergiye kabul edilmedi.
Gazete Duvar’da yer alan habere göre, Lahey’de bulunan 173 yaşındaki Pulchri Studio’da 4-17 Nisan tarihlerinde düzenlenecek sergiye katılacak olan 20 Türkiyeli sanatçının isimleri kamuoyuna daha önce duyuruldu. Sanatçılar arasında, 20 yıldır plastik sanatlar alanında eser veren Serkan Bayer de yer alıyordu. Katılım için eserleriyle ilgili dosyalarını hazırlayan ve onay alan Bayer bu aşamada serginin küratörü Ahmet Özel tarafından arandı ve Hülya Yazıcı başkanlığındaki Bağımsız Sanat Vakfı’nın eserlerini ‘müstehcen’ bulduğu söylendi. Bağımsız Sanat Vakfı, bu sansürün ardından eseri, Hollanda’ya götürmeme kararı aldı.
Serkan Bayer bu uygulamayı sansür olarak değerlendirerek, “Bana sansür uygulayan tarafta mekanizma nasıl çalıştı bilemem ama kendi tarafımda şöyle gerçekleşti: 8 Şubat Cumartesi günü saat 16.30’da genç bir koleksiyoner çift olan Serhan ve Hülya Güner atölyeme hem ziyarete hem de yeni eserleri görmeye geldiler. Güzel bir sohbete başladık. Saat 17.23’te değerli arkadaşım Ahmet Özel aradı. Katıldığım sergiden men edildiğimi bunun sebebinin de eserlerdeki vajinal form olduğunu söyledi ve eski eserlerden istedi. Ben de bu gerekçeyi kendine bağımsız diyen vakfın yazılı olarak göndermesini talep ettim. Yaklaşık 15 dakika sonra Ahmet Özel tekrar aradı ve böyle bir şey yapamayacaklarını ve sergiden çıkartıldığımı ifade etti ve bunun vakıf yöneticilerinin bir kararı olduğunu belirtti. Açıkçası hiç tanımadığım insanlardan sansür yemiştim. Hepimiz resmen şoka girdik. Sevgili Serhan Güner hemen tepkisini gösterdi. Daha sonra Pazartesi günü noterden ihtarname çekerek eserlerin hasarsız bir şekilde iadesini istedim ve durumu avukatım Barış Gülçur’a bildirdim. Benim tarafımda süreç bu şekilde gelişti. Ayrıca şunu belirteyim benim bu sergiye katılmamın tek sebebi çok yakın üç sanatçı dostumun da yer almasıdır. Sergiye katılan diğer isimleri ve vakfın adını hiç duymadım. Sanat programımın yoğunluğundan dolayı Hollanda’da kokteyle gelemeyeceğimi de bildirmiştim. Açıkçası nezaketen katıldığım bir sergidir” dedi.
“Bana uygulanan sansüre bir sanatçı ve küratör de dahil olmuştur. Sanat dünyasından çok sayıda arama ve mesaj aldım. Asıl önemli olan bu tepkilerden ziyade Pulchri Enstitüsü gibi 173 yıllık bir sanat kurumunun vereceği tepki. Ben de sizin gibi merakla izliyorum” diyen Bayer şöyle devam etti:
“Sanatın bugünü aşan evrensel siyaseti ve ahlakı vardır. Sanat bizatihi hadsizdir. Tarihten pek çok örnek bulabilirsiniz. En korkunç şey otosansürün sanatın genetiğine işlemesidir. Bizim bilgelik gömleğini resmettiğimiz zeminde sanat estetiğinden uzak kafalar sadece siyah zemin görür. Bizim ideal biçim dediğimiz arayışın içerisinde vajina, bu vajinanın içerisinde de ahlaksızlık arar. Oysaki bu mekanizma ile çalışmaz. Sanat her türlü otorite ve düşünceden bağımsız ve özgür düşünce felsefesini benimseyerek çalışır. Ben bilgelik gömleği dediğimde bir peygamberden bahsetmiyorum, bunu böyle algılayanlar olmuş. Olsun ziyanı yok ancak şu bilinmelidir ki bilgelik gömleğini giymek en zor şeydir. Bu yüzden kırışıktır ve özensizdir. Çünkü bir bilge toplumun önemsediği çok şeyi aşmıştır.”
“Bundan sonraki süreçte aynı hayatıma ve aynı eserleri üretmeye devam edeceğim” diyen Bayer sözlerini şöyle bitirdi: “Bu konu sadece bir iki programımı ertelememe yol açtı. Yurt dışına yönelik yoğun bir dönem içerisindeyim. Mayıs’ta Ankara’da Maarif Art Gallery’de bir sergim olacak. Onun dışında Türkiye’de şu an için bir sergi programım yok fakat gelişmeler neyi getirir neyi götürür bilemiyorum. Tüm sanatseverleri sergime bekliyorum. Sansürlenen seriden bir eser de bu sergide yer alacak. Buyurun gelin ve ideal biçime yapılacak yorumu beraber yapalım.”
Sergiden çıkarılan eserler galeri tarafından onaylandıktan sonra Serkan Bayer’e teslim edildi.
