Türkiye ve Mısır, 2013’ten bu yana ilk kez karşılıklı olarak büyükelçi atama kararı aldı.
Türkiye-Mısır ortak açıklamasında, “Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin büyükelçilik seviyesine çıkarıldığını duyururlar. Türkiye, Kahire Büyükelçisi olarak Büyükelçi Salih Mutlu Şen’i, Mısır ise Ankara Büyükelçisi olarak Amr Elhamamy’i aday göstermişlerdir” denildi İki ülkenin diplomatik ilişkileri 2013’ten bu yana maslahatgüzar seviyesinde işliyordu.
Açıklamada, ilişkilerin seviyesinin Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin kararı doğrultusunda yükseltildiği belirtildi.
Büyükelçi atamasının “ilişkilerin yeniden normalleşmesini hedeflediği ve “Türk ve Mısır halklarının çıkarları doğrultusunda ikili ilişkilerin geliştirilmesi amacına yönelik karşılıklı iradeyi yansıttığı” belirtildi.
Şen, daha önce büyükelçilik yapmasına rağmen 6 Nisan 2022 Büyükelçiler Kararnamesi’yle Kahire’ye maslahatgüzar olarak atanmıştı. Bu sebeple ilişkiler büyükelçi seviyesine çıkarıldığında Şen’in görevi devralacağı öngörülüyordu. Amr Elhamamy Mısır’ın Ankara Maslahatgüzarı ve Misyon Şefi olarak görev yapıyordu.
Türkiye-Mısır ilişkileri
3 Temmuz 2013’te dönemin Genelkurmay Başkanı Sisi liderliğindeki Mısır ordusu, yönetime el koyup AKP’nin yakın ilişkiler kurduğu Müslüman Kardeşler çizgisindeki Muhammed Mursi yönetimini devirmişti. Mısır yönetimi, bunun karşısında Türkiye Büyükelçisi’ni, “istenmeyen kişi” ilan etti. Türkiye de mütekabiliyet ilkesi gereğince Mısır Büyükelçisi’nden ülkeyi terk etmesini istedi. Böylece Ankara ve Kahire arasındaki ilişkiler, maslahatgüzar seviyesine indi.
Erdoğan, yıllarda Sisi için “katil”, “darbeci”, “zalim” demişti.
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, o dönem, “Türkiye ile Mısır arasındaki diplomatik ilişkiler 2013 yılından itibaren karşılıklı olarak maslahatgüzarlar düzeyinde sürdürülmekte olup, iki ülkenin dışişleri bakanları arasında çeşitli vesilelerle kısa süreli görüşmeler gerçekleştirildi. Mısır’ın Ankara Büyükelçiliği ve İstanbul Konsolosluğu ile Türkiye’nin Kahire Büyükelçiliği ve İskenderiye Konsolosluğu faaliyetlerine aralıksız devam ediyor.” açıklamasında bulundu.
Türkiye’de İhvan’a (Müslüman Kardeşler) bağlı kişiler tarafından işletilen bazı televizyon kanallarının çalışmalarının durdurulması, iki ülke arasında normalleşme sürecinin kapısını araladı.
Mayıs 2021’de, Mısır ve Türkiye’de iki ülke arasında dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde ikili düzeyde ve bölgesel bağlamda ilişkileri normalleştirmek için gerekli adımları görüşmek üzere iki tur keşif görüşmeleri yapıldı.
Mayıs 2021’de, Mısır ve Türkiye’de iki ülke arasında dışişleri bakan yardımcıları düzeyinde ikili düzeyde ve bölgesel bağlamda ilişkileri normalleştirmek için gerekli adımları görüşmek üzere iki tur keşif görüşmeleri yapıldı.
Türkiye’den Mısır’a 2013’ten sonra bakanlar düzeyinde ilk ziyaret, dönemin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin Haziran 2022’de İslam Kalkınma Bankası’nın yıllık toplantısına katılmak için Kahire’ye gitmesiyle gerçekleşti. 23 Ağustos 2022’de Türkiye Ticaret Bakanlığı’nca Kahire’de Türk ve Mısırlı işadamları arasında bir görüşme gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Mısırlı mevkidaşı Sisi ile Kasım 2022’de Dünya Kupası kapsamında görüşmesi, iki ülke arasındaki istişare ve yakınlaşmayı zirveye taşıdı. Mısır Cumhurbaşkanlığı da bu görüşmeyi “ilişkilerin geliştirilmesinin başlangıcı” olarak niteledi. İki ülke arasında karşılıklı yapıcı açıklamalar devam ederken, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Mısır’ın depremzedeler için insani yardım malzemesi göndermesi, Sisi’nin Erdoğan’ı araması ve Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şükri’nin 27 Şubat’ta Türkiye’yi ziyaret etmesi Mısır-Türkiye son dönem ilişkileri zirveyi gördü. Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Şükri ile görüşmesinin ardından, “Mısır, Akdeniz bölgesi ile Arap ve İslam dünyası için önemli bir ülkedir. Mısır’ın güçlü olması hepimizin çıkarınadır” dedi.
Salih Mutlu Şen kimdir?
1964 yılında Emirdağ’da doğdu. İlköğretimini Emirdağ da tamamladı. Arkasından Eskişehir Anadolu Lisesini kazanarak Ailesiyle birlikte Eskişehir’e taşındı. Eskişehir Anadolu Lisesini 1983 yılında tamamladı. 1984 yılında başladığı Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümünü 1989 yılında tamamladı.
1992”de Çok Taraflı Ekonomik Kuruluşlar Dairesi”nde Aday Meslek Memuru olarak göreve başladı ve 1993”te askerlik nedeniyle görevinden ayrıldı. 1993”te Çok Taraflı Ekonomik Kuruluşlar Dairesi”nde Aday Meslek Memuru, Ataşe, 1994”te Kabil Büyükelçiliği”nde Ataşe, Üçüncü Katip, 1996”da AGİT Daimi Temsilciliği”nde Üçüncü Katip, 1998”de Küresel Silahların Kontrolü ve Silahsızlanma Dairesi”nde Üçüncü Katip olarak görev yaptı ve 1998”de istifa ederek görevinden ayrıldı.
2000”de Konsolosluk Yasadışı Göç Kontrolü Dairesi”nde Üçüncü Kâtip, 2002”de Riyad Büyükelçiliği”nde İkinci Kâtip, Başkatip, 2004”te Varşova Büyükelçiliği”nde Başkatip, Müsteşar olarak görev yapmış ve 2006”da Çok Taraflı Kültürel İşler Dairesi”ne Şube Müdürü, Daire Başkanı olarak atandı.
2008-2012 yılları arasında Cidde Başkonsolosu olarak görev yaptı.
2012-2014 yılları arasında ise elçi unvanı ile Birleşmiş Milletler nezdinde Türkiye Daimi Temsilci Yardımcısı olarak görev ifa etti. 2014 yılında Dışişleri Bakanlığı Doğu Avrupa Genel Müdür Yardımcılığı”nda daire başkanı, 2014-2015 yılları arasında ise Ortadoğu Genel Müdür Yardımcısı oldu. 24 Temmuz 2015 – Ocak 2020 tarihleri arasında Türkiye”nin İslam İşbirliği Teşkilatı nezdindeki Daimi Temsilcisi olarak görev üstlendi.
2022’de Kahire’ye maslahatgüzar olarak atandıktan sonra 4 Temmuz 2023’te Türkiye’nin Kahire’ye 10 yıl sonra atadığı ilk büyükelçi oldu.
