Türk Tabipleri Birliği (TTB), reklam yapmak amacıyla para ödeyerek görsel ve yazılı medyaya çıkan hekimleri uyararak “hekimlik ve basın meslek ilkelerinin birlikte çiğnendiği bu tür uygulamalar karşısında” başta Sağlık Bakanlığı olmak üzere, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Reklam Kurulu ve diğer ilgili kurumları göreve çağırdı.
Açıklamada tekliflerin, programın izlenirliğine göre değişen fiyatlar içerdiği belirtilerek “Maalesef etik ve bilimsel kaygılardan uzak bu şekilde yapılan TV programları için para ödeyen özel hastaneler ile tıp merkezleri olduğu ve bazı doktorların da ödeme yaparak bu programlara katıldığı bilgileri tarafımıza iletilmektedir” denildi.
Sağlık hizmetlerinde açık ya da örtülü/gizli her türlü reklamın yasaklandığının yasal düzenlemelerle açıkça belirtilmiş olduğuna dikkat çeken TTB, RTÜK mevzuatı ve “Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği”nin ilgili maddelerine atıfta bulundu.
“Sağlık simsarları” suçlaması
Sağlık alanında her türlü reklamın, sağlık hizmetini ticari bir meta haline dönüştürdüğü ve hizmetin gereği gibi ifasını engellediğine işaret edilen açıklamada “Halkın sağlık alanında bilgilenme hakkı ve talebi önemlidir. Anayasa’da kamusal bir hak olarak tanımlanan sağlık hizmetleri hakkında bilgilendirmenin de kamusal bir görev olduğu unutulmamalıdır… Halkın sağlık alanında bilgilenme hakkı, tek gayesi para kazanmak olan sağlık simsarlarının istismar alanı olamaz” ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, “Sonuç olarak para karşılığı çıkılan programlardaki öncelikli amacın halkın bilgilendirilmesi olmadığı kuşkusuzdur. Bu programlarda yapılan, ticari amaçlı itibar kazanma, hasta yönlendirme, hatta bilime uygun olmayan bilgilendirmeler, hekimlik meslek sanatının icrası ile bağdaşmaz. Para ödeyerek bu programlara katılmaya tevessül eden hastaneleri, doktorları ve bu programları yapanları/aracıları, etik ve hukukî olarak yasak bu uygulamadan vazgeçmeleri konusunda ivedilikle uyarıyoruz” denildi.
“Halkın bilgilendirilmesi tüm basının görevi”
Halkın tıbbi konular konusunda bilgilendirilmesine dair kamusal yayıncılık ilkelerine uymanın, mecra farkı olmaksızın tüm basının ödevi olduğu hatırlatılan açıklamada “Dolayısıyla halkın bilgilendirilmesinin esas olduğu yerde, konuk veya haber kaynağı olarak görüşü sorulan kişiye ödeme yapılamaz, konuk veya kaynak da ödeme yapamaz. Bilgilendirmeler deontolojik ve etik çerçevelerde; bilimsel içerikli ve toplumun taleplerine yönelik olmak zorundadır” denildi.
TTB Disiplin Yönetmeliğinin dördüncü maddesinde ilgili konulardaki ihlalleri yapanlar için para cezası öngörüldüğü belirtilen açıklamada, uyarılara karşı etik dışı davranışlara devam ettikleri belgelenen programların kamuoyuyla paylaşılacağı kaydedildi.
