Açıklamaya göre Erdoğan’a NATO içindeki değerler, ilkeler ve kurallar konusunda ve İslam’la ilgili tartışma hakkında netleşme gereğini teyit eden Macron, “Fransız laikliği ve Cumhuriyet’in değerleri istismar edilmemelidir” dedi.
Özelikle son 2 yılda aralarındaki gerilimler ayyuka çıkan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Brüksel’deki NATO zirvesinde gerçekleştirdiği yüz yüze görüşmenin ardından Élysée Sarayı’ndan açıklama yapıldı.
Suriye ve Libya’da birlikte çalışma hedefi
‘Açık, net ve karşılıklı saygı çerçevesinde, verimli’ diye nitelenen görüşmenin beklenenden daha uzun sürdüğüne dikkat çeken açıklamada, ‘iki liderin Suriye ve Libya konusunda birlikte ilerlemeye istekli olduklarını söyledikleri’ aktarıldı.
Açıklamaya göre Macron, Erdoğan’a, ‘NATO müttefiklerinin ortak stratejileri netleştirmesi, müttefikler arasında NATO içindeki değerler, ilkeler ve kurallar konusunda stratejik bir netleşme ve İslam’la ilgili tartışma hakkında netleşme gereğini’ teyit etti.
Erdoğan ile görüşmenin ‘İslam bağlamında meseleleri açıklığa kavuşturmayla ve Libya ile Suriye’de birlikte çalışmaya yönelik ortak amaç ortaya koymayla sonuçlandığını’ aktaran Macron, ‘Fransa’nın İslam’a ve Müslümanlara saygı duyduğunu’ yineleyerek “Fransız laikliği ve Cumhuriyet’in değerlerine saygı gösterilmelidir, bunlar istismar edilmemelidir” vurgusunu yaptı.
NATO Karargahı’nda basına kapalı gerçekleşen görüşme, 52 dakika sürdü. Macron, Erdoğan ile uzun bir görüş alışverişinde bulunduklarına dair fotoğraflı paylaşım da yaptı.
Gerilim hatları neler?
Fransa’daki İslam tartışması, Muhammed peygamber karikatürlerinin yeniden yayımlanmasının, bir tarih öğretmeninin kafasının kesilmesine varan cihatçı saldırı dalgasıyla karşılaşması üzerine alevlenmiş durumda. Macron yönetimi, ‘İslamcı ayrılıkçılığa’ karşı hazırladığı cumhuriyetçi değerler beyannamesi niteliğindeki İslami İlkeler Tüzüğü’nü imzalamayan Diyanet İşleri Türk İslam Birliği’ne (DİTİB) bağlı Türk Müslüman Dernekleri Koordinasyon Komitesi (CCMTF) ve Fransa İslam Toplumu Milli Görüş’e (CIMG) “Fransa’da yeriniz yok” restini çekmişti.
Türkiye’nin ‘yaklaşan Fransa seçimlerine müdahale edebileceğinden endişe duyduğuna’ dair birkaç kez açıklama yapmış bulunan Macron, ‘Türkiye’nin Fransa’daki Müslümanlara mali yardımlar dahil müdahalesini engelleme kararlılığını’ dile getirmişti.
Doğu Akdeniz’de Türkiye’ye karşı Yunanistan-Güney Kıbrıs cephesine destek veren Macron, Libya, Suriye ve Dağlık Karabağ’da da Erdoğan’la sık sık ihtilaf yaşadı.
Erdoğan ise 24 Ekim 2020’deki konuşmasında şu ifadeleri kullanmıştı:
“Bu Macron denilen zatın İslam’la derdi nedir? Macron’un zihinsel noktada bir tedaviye ihtiyacı var. İnanç hürriyetinden, inanç özgürlüğünden anlamayan ve kendi ülkesinde yaşayan milyonlarca farklı inanç mensubu insanlara bu şekilde davranan bir devlet başkanına başka ne denilebilir! Öncelikle bir akli noktadan kontrol.”
