Türkiye, yeni adli yılda HDP’nin kapatılması, İmamoğlu ve Kobani gibi kritik dosyaları yakından takip edecek. Yargıya yönelik bağımsız ve tarafsız davranmadığı eleştirileri bu yıl da devam edecek. Yargının önünde sayısı 10 milyona yakalaşan soruşturmaların yanısıra 15 milyon ayakında şüpheli bulunuyor.
HDP kapatma davası, Ekrem İmamoğlu davası, Kobani davası yeni adli yılda sonucu yakından takip edilecek ve 2023 seçimlerini doğrudan etkileyecek davalar olacak.
20 Temmuz’da başlayan adli tatil, 31 Ağustos itibarıyla sona erdi. 2022-2023 dönemini kapsayan Yeni Adli Yıl 1 Eylül Perşembe itibarıyla başladı.
DW Türkçe’den Alican Uludağ, yeni adli yılın açılışı dolayısıyla “Türkiye’deki yargı”ya mercek tuttu.
TÜRKİYE KAÇ HAKİM VE SAVCI VAR?
Habere göre; 2021 yılı sonu itibarıyla Türkiye’de toplam 23 bin 103 hakim ve savcı görev yapıyor. Savcı sayısı 7 bin 489’ken, hâkim sayısı ise 15 bin 614 olarak kayıtlara geçti. 2014 yılında Türkiye’de yaklaşık 15 bin hâkim ve savcı bulunuyordu.
DOSYA YÜKÜ ARTIYOR
2021 yılında bir hâkim ve savcıya düşen dosya sayısının 2020 yılına göre arttığı gözleniyor. 2020 yılında bir savcıya, geçmiş yıllarda devredilenle birlikte bin 409 dosya düşerken, bu rakam 2021’de bin 418’e yükseldi. Bir hâkime 2020’de düşen dosya sayısı 709 olarak tespit edilirken, 2021’de bu sayı 799 oldu.
9,8 MİLYON SORUŞTURMA, 14,3 MİLYON ŞÜPHELİ
Türkiye’de her yıl açılan dava ve soruşturma sayısında da ciddi artış yaşanıyor. 2020’de 8 milyon 995 bin soruşturma varken, geçen yıl bu sayı yaklaşık 1 milyon artarak 9 milyon 856 bine yükseldi. Bu soruşturmalardaki şüpheli sayısı ise geçen yıl 14 milyon 345 bin 936 oldu. Bu sayı 2020’de yaklaşık 13 milyondu.
Bu dosyalarda mağdur sayısı ise 10 milyon 903 bin olarak tespit edildi. Geçen yıl açılan soruşturmaların yaklaşık 5 milyonuna takipsizlik kararı verilirken, 2 milyon 898 binine ise dava açıldı. Yani takipsizlik verilen dosya sayısı, geçen yılki soruşturmaların yüzde 55,7’sini oluşturdu.
DAVASI SAYISI 3 MİLYONU AŞTI
2021 yılındaki dava sayısı 2020’ye göre artarak 3 milyon 290 bin oldu. Bu davalarda 2 milyon 529 bin mahkûmiyet çıkarken, beraat sayısı ise 756 bin 767 oldu. 674 bin 814 dosyada ise hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildi.
YARGININ YARISI KIDEMSİZ
15 Temmuz darbe girişiminin ardından yaşanan ihraçlardan sonra yargıda önemli bir hâkim ve savcı açığı doğdu. İktidar, bu boşluğu gidermek için önce 70 puan barajını kaldırdı. Yaklaşık 5 bini barajsız olmak üzere bugüne kadar yargıya 12 bin yeni hâkim ve savcı alındı. Bu hâkim ve savcıların önemli bir bölümü yeterli staj yaptırılmadan göreve başladı. Bu nedenle yargı mensuplarının yarısının kıdemi, 5 yılın altında kaldı.
Bu kıdemsiz hâkim ve savcılar, kısa sürede Ankara ve İstanbul gibi birinci sınıf yargı üyelerinin görev yapması gereken kentlere atandı. Gazeteci Sedef Kabaş ve pop müzik sanatçısı Gülşen’i tutuklatan İstanbul Savcısı Türkşad Kunthan Uçuk’un, 30 Eylül 2021’de mesleğe başladığı ortaya çıkmıştı.
