“Kentsel dönüşüm kanunu” diye bilinen kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edildi.
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun (6.306) ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun “Mülkiyet hakkına en ağır darbe” diye nitelendiriliyor.
Muhalefet partileri, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) hükûmetini İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirler başta olmak üzere şehirlerde yeni rant alanları için kılıf hazırlamakla itham ediyor.
MESKUN MAHAL DIŞINDA OLMA ŞARTI KALKTI
Kanun sayesinde her yer “rezerv yapı alanı” ilan edilebilecek. Dönüşüm kapsamında borcunu ödeyemeyenler ise mülkiyet hakkını kaybedecek. Araziler uygulama projesi olmasa da ihale edilecek.
Bir yerin rezerv alanı olabilmesi için “üzerinde yapı olmaması ve meskun mahal dışında yer alması” şartı da kalktı. Şehir merkezlerinde üzerinde yapı bulunan alanlar, özel mülkiyetler, parklar ve askeri alanlar da ‘rezerv alan’ ilan edilebilecek.
HÜKÛMET KANUN İLE HANGİ YETKİLERİ ALDI?
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı artık bina bulunan mahalleleri de rezerv alan ilan edebilecek. Şimdiye kadar sadece boş alanlar rezerv alan ilan edilebiliyordu.
- Mevcut binalar maliklere sorulmadan rezerv alan kapsamına alınabilecek. Bakanlık istediği her yeri rezerv alan ilan edebilecek.
- Rezerv alan ilan edilen yerdeki konutlar mahkeme safahatı dahil 90 gün içinde tahliye edilecek. İtiraz edenler polis marifeti ile binadan çıkarılacak.
- Rezerv alana dâhil edilen muhitteki konut sahiplerine bakanlık başka bir yerden konut verebilecek.
- Örneğin Kadıköy’de mevcut bir binanın olduğu alan rezerv alan ilan edilip bina 90 gün içinde yıkılabilecek.
- Mülk sahibine ise, ya aynı yerden ya da başka bir ilçeden, mesela Sultanbeyli’den konut verilebilecek.
- Rezerv alanlardaki imar planı, parselasyon, ruhsat ve iskan aşamalarında bakanlık yetkili olacak, belediyeler devre dışı kalacak.
HERHANGİ BİR MAHALLE REZERV ALAN İLAN EDİLEBİLİR
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Balıkesir Milletvekili Ensar Aytekin, “Toplanma alanlarını imara açtınız, şimdi sınırsız yetkiyle istediğiniz her alanı rezerv alanı ilan ediyorsunuz.” dedi.
Aytekin şunları dile getirdi: Bir yerin rezerv alanı olabilmesi için üzerinde yapı olmaması ve meskun mahal dışında yer alması gerekiyorken, yeni düzenlemeyle rezerv yapı alanı tanımındaki ‘yeni yerleşim alanı olarak’ ifadesi yasadan çıkarılarak, meskun mahal şartı kaldırılmaktadır. Bu şu demek, bir gün bir helikopter bir şehrin üzerinde uçar, kupon arazileri gözüne kestirir, helikopterdeyken bir telefonla ilgili bakana ulaşılır, ve o bakana şu denir: burayı rezerv alanı yapın, benden habersiz de kimseye satmayın.”
CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, “Adı Afet Yasası ama içinde afet tanımı bile yok! Anayasa’ya aykırılıklarla dolu düzenlemeler! Mülkiyet hakkının ihlali! Muhalefetin, meslek odalarının, görüşleri yok sayılıyor! Sadece rant amaçlı bir yasa!” değerlendirmesinde bulundu.
