İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) Feshane’deki, “Ortadan Başlamak” adlı sergisinde eserleri hedef alınan sanatçılardan olan Mevlüt Akyıldız, sergiye yönelik soruşturma başlatılmasını “skandal” olarak nitelendirirken, eserine zarar verilen sanatçı Gönül Nuhoğlu da İBB’yi ve sanat çevrelerini bu süreçte aksiyon almamakla eleştirdi. Nuhoğlu, “İtiraz etmeyen, karşı koymayan herkes suç ortağıdır” dedi.
Artİstanbul Feshane’de 19 küratör ve 300 sanatçının katıldığı, 400’ün üzerinde yapıtın sergilendiği “Ortadan Başlamak” adlı sergi, açıldığı 22 Haziran’dan bu yana İslamcı kuruluşların, tarikat ve cemaatlerin hedefi haline geldi. Sergide çıplaklık ve müstehcenlik içeren figür, heykel, fotoğraf ve resimlerin bulunduğu savunuldu. Dün de Yesevi Alperenler Eğitim, Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Kürşat Mican’ın suç duyurusu üzerine sergi hakkında, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçlamasıyla soruşturma başlatıldı.
“Yurttaşı cesur olmayan ülkede zorbalık ve dayatmacılık kol gezer”
Hedef haline gelen ve fiziksel olarak tahrip edilen “No man’s land” (Sahipsiz toprak) adlı eserin yaratıcısı Gönül Nuhoğlu, “Keçi heykellerime biri fiziksel olmak üzere üç kez saldırıda bulunuldu. Tamamen asılsız ve önyargılı bir şekilde şahsımı satanist olmakla, işlerimin de satanizm propagandası olduğu iddiasıyla protesto ettiler. Bu dayatmacı anlayışı hiçbir şekilde kabul etmek mümkün değil. Kendi gibi olmayanı ötekileştiren, dışlayan bu zihniyetlerin amaçları için sanatı araç olarak kullanması gerçekten çok üzücü bir durum” dedi.
Nuhoğlu, serginin hedef gösterilmesinden, heykelinin kırılmasından bu yana İBB’nin de sanat çevrelerinin de harekete geçmediğini savundu:
“Maalesef ne sanat camiasından ne de belediye tarafından yeteri kadar tepki aldıklarını düşünmüyorum. Yeterli aksiyonun alınmadı ve işte sonuç… İtiraz etmeyen, karşı koymayan herkes suç ortağıdır. Sayın Aydın Engin’in yazdığı gibi, ‘Yurttaşı cesur olmayan ülkede, zorbalık ve dayatmacılık kol gezer. Cesur olmayan, bedel ödemeyen, bedel ödemeyi göze almayanların yurttaşlığı ise sadece kimlik kartlarının üstünde kalır…’ İBB üzerine düşeni yaptı mı gerçekten? Ya sanatçılar?”
T24’ün ulaştığı İBB yetkilileri ise İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun, “Demokrasi adına kepazelik” yorumunu yaptığı açıklamaya işaret ederek, heykelin kırılması hakkında suç durusunda bulunulduğunu ve adli sürecin devam ettiğini bildirdi.
Nuhoğlu, hedef alınan eserini şu sözlerle anlattı:
“Ben bir yerleştirme (enstalasyon) sanatçısıyım, İtalya’da Trezzo Sull’adda Belediyesi tarafından şatoda sergi için davet aldım. Mekan, hem tarihsel hem fiziksel hem de politik olarak işlerimin bir parçası… Gidip mekanı inceledim, şato uzun yıllar Milano’yu savunmak için kullanılmış bir mekandı. Ben de serginin konseptinin sınırlar olmasına karar verdim. Keçiler de sergide bu şekilde yer aldı… Dağ keçisi sınır tanımaz, kendi sınırlarını kendileri belirler. Sınırları sorgulamak, sınırlara gönderme yapmak üzere yaptığım bir çalışmaydı. Çok kısa bir araştırma yapmış olsalardı zaten bunu biliyor olacaklardı. Saldırının açıkça ötekileştirme politikası üzerine olduğu çok açık değil mi?”
“Bu soruşturma, ülkem adına büyük bir skandal”
Hedefteki eserlerden olan “Ala Turca”nın yaratıcısı Mevlüt Akyıldız da soruşturma hakkında şu yorumu yaptı:
“Ülkem adına çok büyük bir skandal olduğu kanısındayım. Sanat hiçbir zaman kişi ya da kişilerin beğenisine göre değildir, sanatçının dünyaya bakışını yansıtır. Bir eser kendi zamanı içinde değil, çok daha geniş bir zaman içinde değerlendirilir. Bugün çok popüler olan, beğenilen, kişisel ilişkiler ile var olan, alkışlanan veya hiç görmezlikten gelinen, değersiz gösterilmeye çalışılan birçok eser yarınki kuşaklar tarafından yeniden değerlendirilecektir ve zaman en iyi hakem olacaktır.
Her fırsatta ülkemiz sanatını ‘çağdaş, modern’ olarak ifade etmeye çalışan, bienalin dünyada bir marka olduğu iddiasında bulunanlara, yine yurt dışındaki bienallere göndermiş olduğumuz ‘çağdaş ve modern’ sanatçılarımıza, çağdaş ve modern sanat müzayedeleri düzenleyen çevrelere, müzecilere, sanatçılara, profesörlere bu soruşturma hakkında ne düşündüklerini sormak lazım!”
Akyıldız, eserini şöyle yorumladı:
“Yapmış olduğum bu resim 2001 yılına ait yani bundan 22 yıl önce yapılmış bir resimdir. Batılıların bizi adlandırdığı şekli ile ‘A la turca’ isminden yola çıkarak Osmanlı’dan bu yana bize bütün değerleri -mahya, Ayasofya, orta oyunu, kantocu, Türk hamamı, Kuva-yi Milliye askerleri, deve güreşi, Karadeniz oyunu, deve güreşi, Karadeniz oyunu, Bursa kılıç kalkan, Kırkpınar güreşi, şarkıcı, sünnet çocuğu, Türk mutfağı, gelin damat, dansöz- resmettim.”
KAYNAK: T24 – GÖZDE YEL
