HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, AKP’nin yarın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili kanun teklifini eleştirerek, “Emeklilikte yaşa takılanlar, emeklilikte prime takılanlar haline gelecek. Çünkü Çalışma Bakanı Vedat Bilgin, bundan 2 ay önce Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bütçe görüşmelerinde, ‘8 Eylül 1999 öncesindeki şartlar neyse, EYT o şartlarla emekli olacaklar’ dedi. O dönem 5 bin prim günü ile yurttaşlarımız emekli olabiliyordu ama gelen teklifle 5 bin 900 güne varan primlerle EYT’liler emekli olabilecek” dedi.
AKP’nin EYT ile ilgili kanun teklifi, yarın TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek. Komisyon üyesi HDP’li Paylan, AKP’nin yaptığı düzenleme ile EYT’lilerin emeklilikte prime takılanlar haline geldiğini belirterek, şunları söyledi:
“AKP’nin getirdiği teklif yeni mağduriyetler yaratıyor maalesef. Özellikle EYT’lilerin emeklilikte prime takılanlara dönüşmesi riski var. Çünkü Çalışma Bakanı Vedat Bilgin bundan 2 ay önce Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bütçe görüşmelerinde ‘8 Eylül 1999 öncesindeki şartlar neyse, EYT o şartlarla emekli olacaklar’ dedi. O dönem 5 bin prim günü ile yurttaşlarımız emekli olabiliyordu ama gelen teklifle 5 bin 900 güne varan primlerle EYT’liler emekli olabilecek. Bu da EYT’lileri emeklilikte prime takılanlar haline getirecek. Yılbaşında yüzbinlerce yurttaşımız SGK’ya gidip borçlanmalarını yaptılar. 5 bin prim ödeme gününe göre yaptılar. Ama şimdi gelen teklifle 5 bin 900 güne varan primlerle ancak emekli olabilecekleri ortaya çıktı. Bu da EYT’lileri emeklilikte prime takılanlar haline getirecek.”
Paylan, 1999’daki Düzce ve Marmara depremlerinde yurttaşların işe girişlerinde sorun yaşandığını da anımsatarak, teklifte 8 Eylül 1999 tarihinin baz alınmasını eleştirdi. Paylan, “Cesetleri enkazların altından çıkarmaya çalışırken bu yasa çıkarıldı. O dönemde yine yüzbinlerce yurttaşımız işe girişlerini yapamadılar. Bu nedenle Marmara ve Düzce depremi dolayısıyla işe girişi yapılamayan yüzbinlerce yurttaşımız için en azından bu miladın 31 Aralık 1999’a çekilmesini talep ettik ama bu da teklifte yok” diye konuştu.
Paylan, EYT’lilerin emekli olduğunda hayal kırıklığı ile karşı karşıya kalacağını da vurgulayarak, “Büyük çoğunluğu yalnızca 5 bin 500 liralık maaşla karşı karşıya kalacaklar. Bu da ciddi bir mağduriyet. Yıllardır mücadele ediyor ve emekli olmaya çalışıyorsunuz ama karşılığında bir sefalet maaşı olan 5 bin 500 lira olan maaşla karşı karşıya kalıyorsunuz. Bu açından EYT’lilerin ve diğer pek çok emeklinin mağduriyeti olan 5 bin 500 liralık maaşa son verilmesi için yasa teklifine bizler en düşük emekli maaşının 8 bin 500 lira olmasını önereceğiz. Aynı zamanda intibak düzenlemesi ile 2000 sonrası emekli olan yurttaşlarımızın mağduriyetlerini gidermek için elimizden gelen mücadeleyi vereceğiz” dedi.
Paylan, EYT’lilerin prim günü nedeniyle yaklaşık 2,5- 3 yıl daha çalışmak zorunda kalacağına dikkati çekti. Paylan, SGK’nın milyonlarca EYT’linin yükünü kaldıramayacağını ve maaşların yatış sürecinin gecikebileceğini aktararak, “Mayıs ayını dahi bulabilir ama toplu bir maaş alacaklar” diye bilgi verdi.
“Kademeli geçiş teklifini sunacağız”
Paylan, 9 Eylül 1999’da işe giren yurttaşların 15 yıl daha bekleyeceğini kaydederek, “Bu da büyük adaletsizlik. Kademeli geçişi öneren bir yasal düzenlemeyi Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunacağız. Yani 8 Eylül 1999’da işer giren yurttaşımız 45 yaşında emekli olabiliyorsa, 1 gün veya 1 yıl sonra giren yurttaşımızın da 50 yaşında emekli olmasını sağlamak için kademeli geçiş teklifini Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunacağız” diye konuştu.
Paylan, 14 Mayıs’ta yapılacak seçimin ardından mezarda emeklilik düzenlemelerine son verilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Bugün işe giren bir yurttaşımız 65 yaşında emekli olmayı bekleyecek ama ülkemizde ortalama yaşam yaşı oralarda. Bu da mezarda emekliliği ortaya koyuyor. 14 Mayıs’tan sonra iktidarın değişimi ile Meclis’te bu emeklilik meselesinin yeniden ele alınmak zorunda kalınacağını düşünüyorum” ifadesini kullandı.
EYT düzenlemesinde stajyer ve çırakların da yer almadığını aktaran Paylan, “Stajyer ve çıraklar, 8 Eylül 1999 öncesi fiili olarak gittiler ve çalıştılar. Hatta iş kazaları ile sakat kalanlar söz konusu. Ama Çalışma Bakanı diyor ki, ‘Siz çalışmadınız aslında, siz çalışmış gibi yaptınız’. Öyle değil. Stajyer ve çıraklar, 8 Eylül 1999 öncesi çalıştılar, emek verdiler. Onların işe giriş tarihi EYT noktasında değerlendirilmiyor” dedi.
