Birleşmiş Milletler’in Kıbrıs’taki Barış Gücü, BM denetimindeki tampon bölgede (Yeşil Hat) izinsiz olduğunu söylediği yol yapımı faaliyetini engellemeye çalışan Barış Gücü mensuplarının Kıbrıs Türk güvenlik güçleri tarafından tartaklandığını açıkladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yaşananlarla ilgili olarak “Barış Gücü, gerek köylülere fiziki müdahalesi gerek sonrasında talihsiz açıklamalarla tarafsızlığına gölge düşürmüş, yaralı itibarını daha da zedelemiştir” dedi.
Kabine Toplantısı sonrasında değerlendirmelerde bulunan Erdoğan, “BM’den beklenenin istikrarı bozucu davranışlar yerine isminin hakkını vererek Ada’daki tüm tarafların insani ihtiyaçlarının çözümüne katkı sunması olduğunu” söyledi.
Erdoğan, “Komşularımızla ilişkilerimizi güçlendirmeye çalıştığımız dönemde yapılan bu müdahaleyi kesinlikle iyi niyetli bulmuyoruz” diye konuştu.
‘Tehditler kabul edilemez’
Reuters ajansının görüntülerinde, Barış Gücü mensuplarının Kıbrıs Türk polis ve askeri üniformaları giyinmiş kişilerce itilip kakıldığı görülüyor.
Görüntülerde ayrıca BM’ye ait kamyonlar, beton engeller ve dikenli tellerin buldozerlerle yerinden kaldırıldığı da görülüyor.
BM misyonu Perşembe günü Kıbrıs Türk yönetimine “BM tampon bölgesi içinde izinsiz inşaat faaliyetlerinden kaçınmaları” uyarısında bulunmuştu.
BM bunun ardından Cuma günü Türkçe Pile, Rumca Pyla olarak bilinen köyden başlayıp tampon bölgeden de geçen ve izinsiz olduğunu belirttiği yol inşaatını durdurmaya çalışan Barış Gücü mensuplarının saldırıya uğradığını duyurdu.
BM açıklamasında, “BM Barış Gücü’nün güvenliğine yönelik tehditler ve BM’ye ait malzemeye zarar verilmesi kabul edilemez” ifadesine yer verildi.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı ise 22 Ağustos’ta yaptığı açıklamada “BM Güvenlik Konseyi’nin basın açıklamasındaki ‘tüm izinsiz inşaatların kaldırılmasına’ yönelik çağrısının da, Ara Bölge ve Pile bölgesindeki Türk tapulu arazilerden geçen Larnaka-Dikelya-Ayia Napa yolunu, keza Ara Bölge’den geçen Pile-Voroklini yolunu, Pile’deki üniversite binasını ve Ara Bölge ihlali teşkil eden diğer çok sayıda inşaatı yıllar içerisinde gerçekleştirmiş olan Kıbrıs Rum tarafına yönelik olduğunu varsayıyoruz” ifadesini kullandı.
AB Dış İlişkiler Temsilcisi Josep Borrell, Twitter’daki hesabından yaptığı açıklamada, ‘saldırı’ olarak nitelediği olayı kınadı. Benzer bir kınama mesajı da ortak bir açıklama yapan İngiltere, Fransa ve ABD’den geldi.
Kıbrıs Türk tarafı ise yol inşaatının, ulaşım konusunda büyük sıkıntı çeken Pile köyü halkının insani ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla planlandığını, BM’nin bu konudaki sunumlarına olumlu yanıt vermediğini ve bu konudaki engellemelerinin kabul edilemez olduğunu söylüyor.
‘Oldu bittiye getirilmek isteniyor’
BM Kıbrıs misyonu açıklamasında, Kıbrıs Türk tarafını, “BM tampon bölgesinde BM’ye verilen yetkiye saygı göstermeye, gerginlikleri daha da tırmandıracak eylemlerden kaçınmaya ve BM tampon bölgesi içindeki tüm personel ve araçlarını derhal geri çekmeye çağırdı.
BM bu bölgede sükunet ve istikrarı güvence altına almak üzere varlığını sürdürmeye ve bölgede izinsiz her türlü inşaatı engellemeye kararlı olduğunu da kaydetti.
AB’nin de üyesi olan Kıbrıs Cumhuriyeti hükümetinin sözcüsü Konstantin Letimbiyotis Türk tarafını, “işgal altındaki Arsos köyü ile bir ileri askeri karakolu birleştiren yol yapımı ile Pile’de yeni oldu bittiler yaratmaya çalışmakla” suçladı.
Türk tarafı: Tamamen insani amaçlı
Kıbrıs Türk yönetimi yetkilileri, Perşembe günü yaptıkları açıklamada, söz konusu yol projesinin “tamamen insani amaçlarla, Pile köyünde yaşayan vatandaşlarımızın ulaşımını kolaylaştırmak maksadıyla” planlandığını ve yolun büyük kısmının Türk tarafında olduğunu kaydetti.
Açıklamada “Pile-Yiğitler yolunun insani boyutunu defaatle BM Kıbrıs Barış Gücü’nün dikkatine sunduk, ancak bugüne kadar bu konuda sürdürülen görüşmelerde hiç bir netice alınamadı” denildi.
Kıbrıs Türk yönetiminin Ulaştırma Bakanı Erhan Arıklı, gerginlikten sonra yol yapımının geçici olarak durdurulduğunu belirtirken, Türk yetkililer projeden vazgeçmediklerine ilişkin açıklamalar yapıyorlar.
Öte yandan Kıbrıs Gazetesi tarafından yayınlanan bir habere göre, Türk yönetimi cumhurbaşkanı Ersin Tatar Kıbrıs TV’de yayınlanan bir canlı yayında konuyla ilgili soruları yanıtlarken, söz konusu yolun “büyük bir kısmının Türk toprağı” olduğunu söyleyerek BM’ye hitaben “Hangi sıfat ile benim toprağımdaki işe engel olmaya çalışıyorsunuz?” diye sordu.
Tatar, projenin gerekliliğini şu sözlerle savundu:
“Pile bildiğiniz gibi ortak bir köy. Rum tarafı nasıl Larnaka’ya yol yaptıysa gidip geliyorsa bizim de Beyarmudu üzerinden diğer tarafa ulaşılması gerçekten zor çünkü İngiliz Üssü Dikelya bölgesinden geçmeniz gerekiyor ve orada egemenlik hakkımız olmadığı için yol genişletme çalışmalarını yapamıyoruz. Pile halkı çok şikayetçi çünkü 10 dakikalık yolu 1 saatte gidip geliyorlar ve bu da zaman alıyor.”
Ersin Tatar, BM Barış Gücü mensuplarının tartaklandığı açıklamalarıyla ilgili bir soruyu yanıtlarken de “O videolarda gördüğünüz bizim ekiplerimize bir görev verilmiştir ve bu ekipler bu yolu başlatmıştır. Siz şimdi bizim toprağımıza gelir ve bu yolu durdurmaya çalışırsanız devam eden işe müdahale etmiş olursunuz. Siz hangi yetki ve sıfatla benim toprağımda bu işe engel oluyorsunuz?”dedi.
Ömer Çelik: BM Barış Gücü’nün tavrı kabul edilemez
AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Sözcüsü Ömer Çelik de Twitter’dan (yeni adıyla X) yaptığı açıklamada, Pile-Yiğitler Yolu’nun insani bir amaç taşıdığını belirtti.
BM Barış Gücü’nün daha önce Rumların yol çalışmalarına izin verdiğini belirten Çelik, adada çifte standart uygulandığını savundu.
Çelik mesajını “Bu süreçte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne desteğimiz tamdır. Son gelişmeleri yakından takip ediyoruz” diyerek bitirdi.
