Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), 11 kenti etkileyen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından bölgede yaşanan hak ihlallerini rapor haline getirdi.
6 – 27 Şubat 2023 tarihleri arasındaki hak ihlallerini kapsayan rapor, yazılı ve görsel basının, uzmanlık ve meslek örgütleri ile diğer insan hakları örgütlerinin açıklamaları ve raporlarının taranması yoluyla hazırlandı.
Raporda, yaşananların ‘hakikati görünmez kılmak amacıyla hak bakış açısının tümüyle terk edildiğini endişe verici bir şekilde ortaya koyduğu’ belirtildi.
BİR KİŞİ GÖZALTINDA İŞKENCE İLE ÖLDÜ
Raporda yer verilen hak ihlalleri şöyle:
-En az bir kişi gözaltında işkence ve diğer kötü muamele sonucu yaşamını yitirdi.
-Cezaevlerinde kolluk güçlerinin müdahalesi sonucu 3 mahpus öldü.
-9 ayrı olayda 17 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı, 1 kişi yaşamını yitirdi.
-Refakatçisi olmayan 1902 çocuktan 82’sinin kimliği tespit edilemedi.
2 GAZETECİ TUTUKLANDI
-Deprem bölgesinden haber takibi yapan 22 gazeteciye kolluk kuvvetleri ya da sivil kişiler tarafından müdahale edildi. 1 gazeteci yaralandı, 4 gazeteci gözaltına alındı. 2 gazeteci sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle tutuklandı.
-Sosyal medya paylaşımları nedeniyle 575 kişi hakkında işlem yapıldı. 141 kişi gözaltına alındı, 27 kişi tutuklandı.
-RTÜK tarafından Halk TV, Tele 1 ve FOX TV kanallarına deprem ve arama kurtarma çalışmalarıyla ilgili yayınları nedeniyle cezalar verildi.
-Deprem sonrası üniversitelerde eğitimin uzaktan sürdürülmesi kararını protesto eden 246 kişi işkence ve diğer kötü muamele uygulanarak gözaltına alındı.
SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI VE SİYASİ PARTİLER ENGELLENDİ
-En az 20 olayda depremzedeler için yardım toplayan yurttaşlar, sivil toplum örgütleri, siyasi parti ve belediyeler engellendi. 16 kişi gözaltına alındı, 6 kişi keyfi biçimde alıkonuldu. Bir kişi fiziksel şiddete uğrarken, bir kişiye para cezası verildi.
-Yardım toplama faaliyetine yönelik silahlı saldırıda 1 kişi yaralandı.
-En az 7 olayda yardım malzemelerine AFAD, kaymakamlık ve kolluk kuvvetleri tarafından el konuldu.
-Gelecek Partisi tarafından gönderilen 100 TIR’a, HDP tarafından toplanan 1500 çadır, 8 TIR ve 2 kamyon yardım malzemesine, 30 konteynere, 120 jeneratöre el konuldu.
