Pandemi döneminde uzaktan eğitim ve evden çalışma kahvaltı alışkanlığını artırırken, bu dönemde yumurta tüketimi de arttı. Aynı dönemde yem fiyatları da artınca yumurtaya üst üste zam geldi. Yumurtanın 30’lu paket fiyatı 25-30 liranın üzerine çıkarak tavuk fiyatlarını geride bırakırken, kıyma fiyatıyla yarışıyor.
Türkiye Yumurta Üreticileri Birliği (YUMBİR) Başkanı İbrahim Afyon, konuyla ilgili Dünya Gazetesi’nden Oktay Ensari’ye yaptığı açıklamada, yumurta üreticilerinin 2019 yılının mayıs ayından bu yılın ekim ayına kadar ortalamada yüzde 15 zarar edip, hayvan varlığını yüzde 20 azalttığını ve birçok işletmenin de faaliyetinin durduğunu belirtti.
Afyon , “Bazı haberlerde dar gelirli halkımızın fiyat artışlarına verdiği tepkileri artırmak için, 1 yıl önceki en düşük rakamı alıp, bugünkü fiyatlarla karşılaştırması, üreticinin haksız yargılanmasına sebep oluyor. Yumurta fiyatıyla ilgili yüzde artış hesabı yapılırken, ilk rakama ve son rakama dikkat etmelerini rica ediyoruz. Yüzde 50 zarar ile satıldığı 1 yıl önceki fiyata bugün yüzde 100 zam geldi suçlamaları, üreticiyi üzüyor. 17 ay zarar ettiğimize yönelik feryadımıza kulak tıkayanlar bugün maliyetine satışlarımızı çok görmemeli” diye konuştu.
‘Yem fiyatları arttı’
Yumurta üretiminde yem maliyetlerinin yüksek olduğunu ifade eden Afyon, bu yılın 5’inci ayında bin 550TL/ton olan mısır fiyatının, 10’uncu ayda bin 950/ton olduğunu, 3’üncü ayda 350 dolar/ton olan soya küspe fiyatının kur artışı dışında 570 dolar, yılın başında 1950 TL/ton olan yem fiyatının ise 10’uncu ayda 2 bin 900 TL/ton olduğunu söyledi.
‘Yumurta ihracata gittiği için fiyatı artmadı, maliyetini kurtarmadığı için arttı’
Afyon, yumurta fiyatlarının yükselmesine etki eden diğer faktörleri de dile getirerek , “Yumurta fiyat artış sebebini ihracata yüklemek hata olur. Evet ihracatın durması fiyatı kısa süre düşürür ama, zaten maliyet seviyesinde olan yumurta fiyatlarının düşmesi, üretici ve sektörün tekrar zarar ederek batmasına sebep olacak. Yumurta ihracata gittiği için fiyatı artmadı, maliyetini kurtarmadığı için arttı. Tüketicinin çok ucuz tükettiği dönem ile çok pahalı tükettiği dönem fiyat ortalaması üreticiye yeter makul rakamdır” şeklinde konuştu.
‘Önümüzdeki dönem fiyat artışı beklemiyoruz’
Öte yandan, marketlerin de 1 yıl önce 15 kuruşa alıp yüzde 30 kârla sattığı ürünü 60 kuruşa alıp yüzde 30 kâr ile satmasının yumurtayı pahalı hale getirdiğini ifade eden Afyon, sözlerini şöyle tamamladı: “Sarı yumurtaların köy yumurtası algısı oluşturduğu için pahalı satılması da ayrı bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Normalde 3 kodlu üretilmiş yumurtaların sertifika, izin belgesi sorgulanmaması sebebi ile fırsatçılar tarafından yüksek bedele satılıyor. Üreticiden çıkış fiyatı yükselirken, anında tüketiciye yansıtan marketler, fiyat düşüşlerinde aynı hızda davranmayınca, tüketiciye olumsuz yansıyor. Önümüzdeki dönem, girdi maliyetlerinde artmadığı, hayvan varlığımız azalmadığı sürece, yumurtada fiyat artışı beklemiyoruz.”
