Sağlık Bakanlığı’na bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından takibi yapılan, kanserli hücrelerde ortaya çıkan genomik bozuklukların tespitine yönelik önemli veriler elde edilmesi hedeflenen “Onkogen Projesi” 2015 yılında bakan oluruyla Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı’na (TÜSEB) devredildi. Yaşanan devir işleminin ardından TİTCK bütçesinden 13 milyon 619 bin TL tutarındaki ödenek TÜSEB’e aktarıldı ve bu tutar emanet hesaplara kaydedildi.
TÜSEB Yönetim Kurulu’nun 25 Şubat 2016 tarihli toplantısında “ONKOGEN Projesinin” isminin “Türkiye Kanser Gen Projesi” olarak değiştirilmesine ve projenin TÜSEB tarafından yürütülmesine karar verildi. TÜSEB yönetim kurulunun 2016 yılında projeye ilişkin mevzuat çalışmalarına başlanması, 2017 yılında ise projenin kimler tarafından yürütüleceği kararının alınmasının ardından hiçbir yönetim kurulu toplantısında projeyle ilgili herhangi bir konu gündeme gelmedi ve karar alınmadı.
SAYIŞTAY: TEDBİRLER ALINMALI
Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı 2019 yılı Sayıştay Denetim Raporu’na göre kanser projesinde kullanılmak üzere Ocak 2016 tarihinde aktarılan 13 milyon 619 bin TL, 2019 sonuna kadar yani yaklaşık dört yıl boyunca emanet hesaplarda tutulmaya devam edildi ve projeyle ilgili herhangi bir gelişme sağlanmadı.
Kanser araştırması için ayrılan ödeneğin TÜSEB’e aktarılmasının ardından 4 yıllık sürede projede ilerlemenin sağlanamamış olmasının, kamu kaynağının etkin kullanılmadığını gösterdiğini belirten Sayıştay raporunda, “Söz konusu kamu kaynağının kullanılmasında sorumlu olanların ‘Türkiye Kanser Gen Projesi’ için ayrılan ödeneğin ekonomik, etkin ve verimli kullanılmasını sağlayacak tedbirleri alması gerekmektedir” denildi.
’4.3 MİLYON DOLAR EDİYORDU’
Projenin kanserle mücadele açısından büyük önem taşıdığını anlatan tanıtımlara rağmen dört yıl boyunca herhangi bir adım atılmamasını eleştiren CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, “TÜSEB yetkilileri bu önemin farkına varamamış olacak ki, hiçbir adım atmamışlar” dedi.
Kanser gibi önemli bir konuda adım atılmayarak Türkiye’ye dört yıl gibi bir süre kaybettirildiğini, aynı zamanda kamu kaynağını etkin kullanmayıp “israfa” da yol açıldığını söyleyen Emir, ödeneğin yıllar içerisinde değer kaybettiğine dikkat çekti. Emir sözlerini şöyle sürdürdü:
“Söz konusu 13.6 milyon TL’lik kaynak TÜSEB’e aktarılırken dolar kuru o dönem 2,97 TL seviyelerindeydi ve ödenek o zaman 4.3 milyon dolar ediyordu. Aradan geçen sürede Türk parasında duran ödenek bugün ancak 1.7 milyon dolar ediyor. Arada 2.6 milyon dolarlık fark var. Yani 20 milyon TL’nin üzerinde bir zarar ortaya çıkıyor.
‘HESABINI KİM VERECEK?’
Sağlık Bakanlığı’nın yıllardır ilerlemeyen projeye ve değer kaybeden ödeneğe ilişkin sorumlulardan hesap sorup sormayacağını belirten Emir, “Sağlık Bakanı, yıllarca Kanser Gen Projesi’nin ilerlediğini, devam ettiğini belirterek halka yalan söyleyen TÜSEB yöneticileri hakkında hiçbir işlem yapmıyor. Türkiye’ye böylesine önemli bir konuda kaybettirilen zamanın yanı sıra dört yılda eriyen ödeneğin hesabını kim verecek? Sağlık Bakanı, sorumlulardan hesap soracak mı?” diye konuştu.
KAYNAK: GAZETE DUVAR / Serkan Alan
