Haberdar
  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER
    • GENEL
    • ANALİZ HABERLER
    • BİLİM TEKNOLOJİ
    • ÇEVRE
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR SANAT
    • MAGAZİN
    • MEDYA
    • MODA
    • RÖPORTAJ
    • SAĞLIK
    • SOSYAL MEDYA VE TEKNOLOJİ
    • DÜNYA
    • SPOR
Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER
    • GENEL
    • ANALİZ HABERLER
    • BİLİM TEKNOLOJİ
    • ÇEVRE
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR SANAT
    • MAGAZİN
    • MEDYA
    • MODA
    • RÖPORTAJ
    • SAĞLIK
    • SOSYAL MEDYA VE TEKNOLOJİ
    • DÜNYA
    • SPOR
Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
Haberdar
Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
Ana Sayfa Ekonomi

Faiz indirimleri ve döviz rezervi sorunu: Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal'ın görevdeki bir yılı nasıl geçti?

2020-07-30
Faiz indirimleri ve döviz rezervi sorunu: Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal'ın görevdeki bir yılı nasıl geçti?
Share on FacebookShare on Twitter

faiz-indirimleri-ve-doviz-rezervi-sorunu-merkez-bankasi-baskani-murat-uysal-in-gorevdeki-bir-yili-nasil-gecti

Murat Çetinkaya’nın görevden alınma gerekçesi hükümet tarafından “gerekeni yapmamak” ve “faizleri indirmemek” olarak açıklandığı için yerine geçen Murat Uysal’ın bu beklentiye hizmet etmesi kaçınılmazdı.

 

Nitekim Murat Uysal göreve geldiği ay ayağının tozuyla yüzde 24 olan politika faizini yüzde 19.75’e indirdi.

 

Sonraki dönemde arka arkaya gelen faiz indirimleri ile bir sene içinde politika faizi 1575 baz puan indirilerek bugünkü seviyesi olan 8.25’e geldi.

 

Peki TCMB neden şimdi durdu? Hele de COVID-19 gibi derin bir ekonomik kriz söz konusu iken Merkez Bankası’nın ekonomiyi daha çok desteklemesi, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi politika faizini sıfır alt sınırına çekmesi güzel olmaz mıydı?

 

Öncelikle şunun altını çizmekte fayda var. Merkez Bankası’nın ekonomik durgunluk dönemlerinde faizleri düşürerek borçlanma maliyetini düşürmesi ve bu şekilde ekonomiye destek vermesi aslında sadece fiyat istikrarını sağlamış olan merkez bankalarının sahip olabildikleri bir lüks.

 

Çünkü eğer enflasyon beklentileri kalıcı bir şekilde düşmeden politika faizi gevşetilirse ve aceleci davranılırsa bu durum enflasyon beklentilerini tekrar tetikliyor.

 

İşte bu noktada politika faiz indirimleri bir işe yaramadığı gibi geri teperek piyasa faizlerini de yükseltmeye başlıyor.

 

Şekilde mavi çizgi enflasyon oranını, kırmızı çizgi ise politika faizi olan haftalık repo faizini gösteriyor.

 

Ağustos 2018 kur krizini takiben geç de olsa politika faizini yükseltmek zorunda kalan Murat Çetinkaya’nın gecikmesinin bedeli, olması gerekenden daha yüksek bir faiz artışı ile ödendi.

 

Murat Çetinkaya’nın aldığı belki en isabetli karar ise enflasyonda baz etkisi kaynaklı normalleşmeye rağmen politika faizini düşürmekte acele etmemesi oldu.

 

Murat Uysal dönemi enflasyondaki normalleşmenin devam ettiği ve bu şekilde faiz indirimlerine alan açan bir dönem oldu.

 

Ancak faiz indirimlerinde fazla hızlı gidilmesi önemli kırılganlıkları beraberinde getirdi. Yazının başında sorduğumuz soruyu tekrar soralım: Faiz indirimlerinin nesi kötü? Murat Uysal dönemi genelinde ekonomik büyümenin enflasyonist bir baskı yaratmayacak kadar düşük olduğunu göz önünde bulundurursak böyle bir zamanda faiz düşürmek neden bir hata olsun?

 

Faiz düşerse ne olur?

 

İşte bu noktada iki faktör devreye giriyor. Bunlardan birincisi yüksek dış borcumuzun getirdiği döviz ihtiyacı ve kur faktörü. TL faizinin düşmesi, TL cinsi varlıkların cazibesini azalttığı için döviz talebi artıyor.

 

Bu da borçlanma maliyetimizi artırarak ekonomi üzerinde daraltıcı bir etki yaratıyor. Yani büyümeyi desteklemek için TL cinsi borçlanma maliyetini düşürmek, döviz cinsi borçlanma maliyetini artırarak büyümeyi olumsuz etkiliyor.

 

Bu aşamada TCMB döviz rezervlerini satarak piyasadaki döviz ihtiyacını karşılamak ve bu şekilde kurdaki değer kaybını engellemek yolunu seçti.

 

İktisat literatüründe bu tür bir savunma tavsiye edilmez. Çünkü hazıra dağ dayanmaz ve Merkez Bankası’nın rezervleri tükenir. Nitekim Temmuz ayı itibarıyla TCMB’nin swaplar hariç net rezervleri negatif seviyelerde bulunuyor.

 

Yani TCMB’nin bilançosundaki döviz cinsi yükümlülükleri ve takas yolu ile elde ettiği geçici döviz rezervlerini saymazsak elinde döviz kalmamış. Kalmadığı gibi bilakis borçlu durumda.

 

Bu tartışma gösteriyor ki TCMB’nin politika faizini düşürüp sonrasında rezerv satarak kuru dengelemek için alanı iyice daralmış vaziyette.

 

Bu noktadan sonra faizleri düşürmenin finansal istikrar için ciddi bir tehdit olması ve bunun da büyümeyi olumsuz etkilemesi söz konusu.

 

Enflasyon düşmeden faiz indirimlerine gidilmesinin yarattığı bir diğer sorun, merkez bankasının enflasyon konusundaki samimiyetine hasar verilmesinin yaratttığı yapışkanlık etkisi.

 

Şekildeki mavi çizgiden de görüleceği gibi 2019 sonunda itibaren gerek kurda biriken kırılganlıklar gerekse yıpranan kredibilitenin getirdiği beklenti etkisi ile enflasyon tekrar yükselişe geçti.

 

Üstelik bu yükseliş Mart ayından sonra ekonomiyi durma noktasına getiren COVID-19 krizine rağmen devam etti.

 

Enflasyon raporu

 

Çarşamba günü enflasyon raporu sunumunu gerçekteştiren Uysal, gerek revize edilen enflasyon tahminlerini sunarken gerekse soruları cevaplarken inandırıcılıktan uzaktı.

 

TCMB sene sonu enflasyon beklentisini her ne kadar 7.4’ten 8.9’a yükseltse de bu rakam çift haneli piyasa beklentilerinin altında kaldı.

 

Ancak görünen o ki TCMB daha büyük ve gerçekçi bir revizyon durumunda politika faizini neden artmadığı sorusunu cevaplamaya hazır değil.

 

Murat Uysal tahminlerinin ikinci bir dalganın gerçekleşmeyeceği varsayımı altında yapıldığını söylerken rezerv seviyesinin yeterli olduğunu da not etti.

 

Kredibilite para politikasının olmazsa olmazı. Enflasyon hedefini bir türlü tutturamayan bir merkez bankası başkanının yaptığı yorumlarda ve verdiği demeçlerde inandırıcı olabilmesi gerekir.

 

Merkez Bankası başkanlarının ekonomiye olan güveni artırmak istemeleri ve gereksiz paniğin önüne geçmeleri elbette önemli.

 

Ancak bunu yapabilmek için bir denge sağlamak ve ekonomiyi bekleyen riskleri de objektif bir şekilde değerlendirebilmek lazım.

 

KAYNAK: BBC TÜRKÇE – PROF. DR. SELVA DEMİRALP

ShareTweet

BENZER HABERLER

2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı
Ekonomi

‘Her gün indirim’ yapıyordu: Borçlarını ödeyemeyen Başkent Gross konkordato talep etti

2025-05-26
Yok denilen bacak varmış
Ekonomi

Nebatilerden 48,9 milyonluk kâr

2025-05-25
69 yaşındaki emekliye, “diplomasız Erdoğan” paylaşımını retweet ettiği gerekçesiyle yurt dışına çıkış yasağı şartıyla adli kontrol kararı verildi
Ekonomi

Hazır giyim sektörü krizde: 2 ayda 15 bin kişi işini kaybetti

2025-05-13
Fenerbahçe-Beşiktaş derbisinde lazer tutan taraftar spordan men edildi
Ekonomi

İPA: İstanbul’da 4 kişilik ailenin yaşam maliyeti 90 bin TL’yi aştı

2025-05-05
Yunus Emre Vakfı soruşturması: 16 milyon dolarlık yolsuzluğun iddianamesi halen yazılamadı
Ekonomi

Türkiye’nin domuz eti ihracatı 2024’te rekor kırdı: Yüzde 700 artış

2025-05-02
Ekrem İmamoğlu, 600 bin dolara alınıp 600 bin liraya satılan SIKORSKY için soruşturmaya “olur” verdi: “AKP’li yöneticiler serbest”
Ekonomi

19 Mart hasarı büyüyor, 5 haftada 49,5 milyar dolar satıldı, tüm güven endeksleri dipte, enflasyon hedefinde revizyon

2025-04-27
  • Trendler
  • Comments
  • Son
Fenerbahçe, deplasmandan galibiyetle döndü

Adana Demirspor, Galatasaray maçında sahadan çekildi

2025-02-09
KHK’lı emniyet müdürü hayatını kaybetti

KHK’lı emniyet müdürü hayatını kaybetti

2025-02-10
5 binada 200 kişi can verdi, sorumlu olanlar 1 gün bile tutuklanmadı

İzzet Ulvi Yönter’e ‘Cevheri Güven’ şoku; sosyal medyada tepki yağdı

2025-02-23
Zafer Algöz, ‘Şinasi Yurtsever’ paylaşımını apar topar sildi

Zafer Algöz, ‘Şinasi Yurtsever’ paylaşımını apar topar sildi

2025-03-14

AKP Grup Başkanvekili Elitaş tarih verdi: EYT düzenlemesi ne zaman hayata geçecek?

0

BTP Genel Başkanı Hüseyin Baş: Sömürgeciliğin merkezi olan bir ülkedeyiz

0

Akşener'in sözleri CHP'de nasıl yorumlandı?

0

Kılıçdaroğlu, Temel Karamollaoğlu’nu ziyaret etti

0
2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

İBB soruşturmasında skandal: Gizli tanığın verdiği bilgi operasyondan önce Facebook’tan mesaj olarak atılmış

2025-05-26
2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

TSK’dan ihraç edilen 4 teğmen, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nde işe başladı

2025-05-26
2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

Ciroları düşen Espressolab’ın sahibi: AK Partili değilim, Besim Tibuk’çuyum

2025-05-26
2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

Volkan Konak’a ‘geberdi’ diyen müftüden Özgür Özel’e tehdit: ‘Sana tokadı atacağım, bekle’

2025-05-26

Son Haberler

2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

İBB soruşturmasında skandal: Gizli tanığın verdiği bilgi operasyondan önce Facebook’tan mesaj olarak atılmış

2025-05-26
2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

TSK’dan ihraç edilen 4 teğmen, Ankara Büyükşehir Belediyesi’nde işe başladı

2025-05-26
2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

Ciroları düşen Espressolab’ın sahibi: AK Partili değilim, Besim Tibuk’çuyum

2025-05-26
2024’ü 4,7 milyar TL’lik borçla kapatmıştı: TCDD’nin ilk dört aydaki borcu 5,5 milyar TL’yi aştı

Volkan Konak’a ‘geberdi’ diyen müftüden Özgür Özel’e tehdit: ‘Sana tokadı atacağım, bekle’

2025-05-26
Haberdar

Gerçekler Sadece Gerçekler

MENÜ

  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER

BİZİ TAKİP EDİN

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

Sonuç Yok
Tüm Sonucu Görüntüle
  • SİYASET
  • GÜNDEM
  • EKONOMİ
  • DÜNYA
  • SPOR
  • YAŞAM
  • DİĞER
    • GENEL
    • ANALİZ HABERLER
    • BİLİM TEKNOLOJİ
    • ÇEVRE
    • EĞİTİM
    • KÜLTÜR SANAT
    • MAGAZİN
    • MEDYA
    • MODA
    • RÖPORTAJ
    • SAĞLIK
    • SOSYAL MEDYA VE TEKNOLOJİ
    • DÜNYA
    • SPOR

Gerçekler Sadece Gerçekler