Merkez Bankası geçen yıl eylülden aralık ayına kadar siyasi baskıyla toplamda 500 baz puan indirime gitmiş, indirimler enflasyonu patlatırken, Türk Lirası’nda da büyük kayıplara neden olmuştu.
Şu an enflasyonla faiz arasında açılan makas, bankaların karlılık rekorunda başlıca etken. Ekonomistler, resmi enflasyon yüzde 61’ken Merkez Bankası’nın yüzde 14’le fonladığı bankaların yüzde 27’den kredi dağıtmasını Hazine’den servet transferi olarak yorumluyor.
Söz konusu durum, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerinde de açıkça görülebiliyor.
Bankaların mart sonu itibariyle aktif büyüklüğü 8 trilyon lirayı aştı. Geçen yıl sonuna kıyasla bu bankaların aktif büyüklüğü yüzde 10,3 arttı. 2021’de en büyük 10 bankanın aktif toplamı 7 trilyon 285 milyar lira düzeyindeydi.
Aktif büyüklüğü en çok artan QNB Finans
Ziraat Bankası, 1,5 trilyon lirayla sektörün en büyük aktifine sahip bankası unvanını korudu. Bankanın aktif büyüklüğü, üç aylık dönemde yüzde 9,6 arttı.
Sektörün en yüksek ikinci aktifine sahip banka Vakıfbank oldu. Vakıfbank, söz konusu dönemde aktifini yüzde 9,7 artışla 1,1 trilyon liraya taşıdı.
İş Bankası da mart sonu itibariyle aktif büyüklüğünü 1 trilyon liranın üstüne çıkardı. Böylece aktif büyüklüğü 1 trilyon lirayı aşan banka sayısı üçe yükseldi. İş Bankası aynı zamanda özel bankalar arasında en yüksek aktif büyüklüğe sahip banka unvanını da koruyor.
Halkbank 965,3 milyar liralık aktif büyüklükle dördüncü sırada yer alırken, bu bankayı 851,2 milyar lirayla Garanti BBVA, 815,7 milyar lirayla Yapı Kredi, 789 milyar lirayla Akbank, 425,7 milyar lirayla QNB Finansbank, 348,8 milyar lirayla DenizBank ve 221 milyar lirayla TEB izledi.
İlk çeyrekte aktif büyüklüğü en fazla artan banka yüzde 14,6’yla QNB Finansbank oldu.
Kredi desteği 4,6 trilyon lirayı aştı
Bankaların yeni yılla birlikte reel sektöre, KOBİ’lere, esnafa ve tüketicilere kredi desteği sürüyor. Mart sonu itibariyle en büyük 10 bankanın kredi stoku 4 trilyon 631 milyar liraya ulaştı.
Kredi desteği en yüksek banka 865,7 milyar lirayla Ziraat Bankası oldu. Bankanın, ilk çeyrek kredi stokundaki artışı yüzde 11,2 oldu.
Ziraat Bankası’nın ardından kredi stoku en yüksek bankalar 661,8 milyar lirayla Vakıfbank, 585,4 milyar lirayla Halkbank, 556,8 milyar lirayla İş Bankası ve 491,2 milyar lirayla Garanti BBVA.
Söz konusu dönemde kredi stoku en fazla artanlar bankalar yüzde 19,9’la TEB, yüzde 19,3’le QNB Finansbank ve yüzde 17,6’yla Akbank şeklinde sıralandı.
Kamu bankalarının mart sonu itibariyle kredi stoku 2,1 trilyon liraya, özel bankalarınsa 2,5 trilyon liraya ulaştı. Böylece 10 büyük bankanın toplam kredi stokunun yüzde 45,6’sına kamu bankaları, yüzde 54,4’üne özel bankalar sahip oldu.
Mevduat toplamı 5,2 trilyon lira
Bankaların en büyük fon kaynağı durumundaki mevduatlar da mart sonunda 5,2 trilyon liranın üstüne çıktı. Sektörün 10 büyük bankasının mevduat toplamı 2021 yıl sonuna göre yüzde 12,4 arttı.
Ziraat Bankası, 1,1 trilyon liralık mevduatla ilk sıradaki yerini korudu. Sektörün en yüksek ikinci mevduatına sahip bankası 684 milyar lirayla Vakıfbank olarak kayıtlara geçti. Bu bankayı 673,2 milyar lirayla Halkbank, 667,2 milyar lirayla İş Bankası ve 578,1 milyar lirayla Garanti BBVA takip etti.
İlk çeyrekte mevduat hacmi en fazla artan bankalar yüzde 16,5’le TEB, yüzde 15,9’la DenizBank ve yüzde 15,8’le Vakıfbank oldu.
Beş banka karda 5 milyar lira sınırını aştı
Salgın etkisiyle geçen yılın ilk çeyreğinde düşük kar eden bankalar, bu yılın ilk çeyreğinde baz etkisinin de katkısıyla kârda üç haneli artışlar gördü.
İlk çeyrekte en yüksek kârı 8,4 milyar lirayla İş Bankası elde etti. İş Bankası geçen yılın aynı çeyreğine kıyasla kârını yüzde 355 artırdı.
Garanti BBVA, 8,2 milyar lirayla ikinci, Akbank 8 milyar lirayla üçüncü, Yapı Kredi 7,3 milyar lirayla dördüncü ve Ziraat Bankası 6,7 milyar lira beşinci sırada yer aldı.
Aynı dönemde Garanti BBVA kârını yüzde 206, Akbank yüzde 297, Yapı Kredi yüzde 400 ve Ziraat Bankası yüzde 599 artırdı.
En büyük ikinci aktif büyüklüğe sahip olan VakıfBank, ilk çeyrekte 3 milyar lira kâr elde etti. Bu bankası sırasıyla 2,6 milyar lira ile DenizBank, 2,4 milyar lira ile QNB Finansbank, 2 milyar lira ile Halkbank ve 1,6 milyar lirayla TEB izledi.
10 bankanın karı geçen seneye göre yüzde 324 arttı
Böylece Türkiye’nin en büyük 10 bankası ilk çeyrekte 50 milyar 232 milyon lira net dönem kârı elde etti ve en büyük 10 bankanın kârı geçen yılın ilk çeyreğine kıyasla yüzde 324 artış gösterdi.
Türkiye’nin en büyük 10 bankasının Aralık 2021 ve Mart 2022 sonu itibariyle aktif büyüklüğü (milyar TL) şöyle:
Türkiye’nin en büyük 10 bankasının Mart 2021 ve Mart 2022 sonu itibariyle net dönem kârları (milyon TL) şöyle:
