Demirören Grubu’na Hürriyet, Milliyet, Posta ve CNN Türk’ün de olduğu pek çok yayın organını barındıran Doğan Medya Grubu’nu satın alabilmesi için Ziraat Bankası’nın yanı sıra Vakıfbank’tan da yüksek tutarlı kredi verildi. Ziraat Bankası’na geri ödemede sorun yaşayan grup, Vakıfbank’tan aldığı kredileri de geciktirdi. Geçen yıl firma lehine bazıları yeniden yapılandırılan kredilerin geri ödemesi 2021 sonu itibarıyla da aksadı.
Banka ile grup arasında 2003’ten bu yana süren kredi ilişkisinde aksamalar yaşanmasına karşın Cumhurbaşkanı Başdanışmanlarından Cemil Ertem, AKP’li eski Bakan Abdülkadir Aksu ile eski AKP Milletvekili Sadık Yakut’un da görev yaptığı Vakıfbank Yönetim Kurulu’nun Demirörenler lehine aldığı kararlarla bu ilişki sürdürüldü. Doğan Medya Grubu’nun 2018’de satın alınması sırasında da var olan kredi ilişkisinde banka genellikle firma lehine olacak kararlara imza attı.
Geri ödemelerde sorunlar yaşanması nedeniyle İkinci Grup-Yakın İzlemedeki Krediler sınıfına alınan kredilerin aksama süreleri de aşıldı ancak krediler bu sınıfta izlenmeye devam edildi.
Bu dönemde şirketin mali yapısında bozulma oluşması sonucunda kredi geri dönüşünün riskli hale geldiği, bu nedenle zaman geçirilmeden tedbir alınması gerektiği yönündeki değerlendirmelere karşın bu adım da atılmadı.
Banka ile grubun denetim raporlarına da yansıyan kredi ilişkisi şöyle gelişti:
Kredi ilişkisi 20.11.2003’te iki grup şirketinin müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzalarının alınması karşılığında 5 milyon USD`lik Akreditif Taahhütleri tespit edilmesi ile başladı.
Yönetim Kurulu, 12.4.2018, 7.2.2019 ve 8.3.2019 tarihlerinde yeni tahsis ve kredi kullandırma kararları aldı. 2018 yılında verilen kredilerin büyük bölümünün medya grubunu almaları için aktarıldığı resmi raporlara yansıdı.
Kredilerin geri ödemesi aksayınca 2020’de sorunların çözülmesi amacıyla iki yeni karar alındı.
Yönetim Kurulu’nun 16.01.2020 tarihli kararı ile toplamı 145 milyon USD olan üç kredi tüm tasdik ve kullandırım şartları ile iptal edildi. 30 milyon TL`lik kısa vadeli kredi 10 milyon TL`ye indirildi, 150 milyon USD`lik orta ve uzun vadeli kredi devam ettirildi, 30 milyon USD`lik akreditif taahhütleri kredisi de 32,5 milyon USD`ye çıkartıldı.
Ayrıca firma lehine 2,5 milyon USD’lik kısa vadeli kredi ve 155 milyon USD’lik orta ve uzun vadeli kredi tespit edildi.
Bu kredilerle diğer kredilerin kapatılması konusunda anlaşma sağlandı. Kredinin 2 yıl anapara ödemesiz olmak üzere toplam 10 yıl vadeli olması, kredinin anapara ödemelerinin anapara ödemesiz dönemin sonunda başlayarak azami 6 aylık periyotlar halinde yapılması, faiz tahakkuklarının ise kredi kullandırımından itibaren azami 18’inci aydan başlamak üzere 6 aylık periyotlar halinde yapılabilmesi imza altına alındı. Bu arada azami vade içinde kalmak kaydı ile ödeme periyotlarının değiştirilmesi konusunda da Genel Müdürlüğe yetki verildi.
18.08.2020 tarihli karar ile de toplamı 340 milyon dolar olan kredilerin devam ettirilmesi kararlaştırılırken 100 milyon TL’lik kısa vadeli yeni bir kredi daha verildi.
Sayıştay denetçilerinin inceleme yaptığı 4 Mart 2021’de yedi tane TL cinsinden işletme ihtiyaç kredisinin yanında dördü döviz, biri rotatif kredilerden olmak üzere toplam 1 milyar 770 milyon 524 bin TL tutarında nakdi kredi ve 215 milyon 450 bin TL de gayri nakdi kredinin olduğu belirlendi.
Şirketin mali analizinin yapıldığı 2019 tarihli son raporda 2017’de 588 milyon TL olan dönem zararının 2018 yılında 2 milyar TL’ye yükseldiği bilgisi yer aldı. Zarar, 2019 yılında ise 1,3 milyar TL oldu. 2017’de 4,8 milyar TL olan borçları da 2018’de yüzde 99 artışla 9,7 milyar TL’ye çıktı. 2019’da da 10,7 milyar TL’ye ulaştı
2019’un Ekim ve Kasım aylarında gruba ait 2B arazisinin ve bazı gayrimenkullerin satılmasından elde edilen fonlar ile mevcut kredilerin yaklaşık 2 milyar TL’si kapatıldı, bazı bankalardaki krediler yapılandırılarak ödemesiz dönem eklendi, vade uzatımı yapıldı ve döviz cinsinden krediler TL’ye çevrildi.
Grup, akaryakıt şirketindeki hisselerini sattığını, basın yayın alanında faaliyet gösteren şirketinin hisselerini de satmak istediğini bankaya iletti.
Grup, 2021 yılında bankalara olan borçlarını yarı yarıya azaltarak 5.5 milyar TL’ye düşürdü. Bankalara olan toplam borçları azalan grubun Vakıfbank’a olan borçları ise aynı kaldı.
Yapılandırılan kredilerinin ödemelerini de aksatan şirketin gecikmesi 247 güne kadar uzadı. 180 gün boyunca borcunu ödeyemeyen vatandaşlara haciz gönderen banka, 247 günlük gecikmeye karşın Demirören’in borcunu “İkinci Grup-Yakın İzlemedeki Krediler” içerisinde sınıflandırmaya devam etti.
CHP Milletvekili Ali Mahir Başarır, Sayıştay raporlarına açıkça yazılmayan bu grubun Demirören Grubu olduğuna dikkati çekerek şunları söyledi:
“Hep Ziraat Bankası’ndan alınan ve geri ödenmeyen kredilerden söz ediliyor. Oysa bu gruba Doğan Medya Grubu’nu satın alması için bir diğer kamu bankası olan Vakıfbank’tan da kredi verildi. Ve bu kredilerin bir kuruşu daha geri ödenmedi. Defalarca yapılandırıldı, yine ödemediler. O günkü kurdan hesaplarsak halka ait olan 1 milyar 200 milyondan söz ediyoruz. 4 milyon insanın elektriği kesik, binlerce çiftçiye yönelik icra takipleri var. Dış borcun yüzde 2’si kadar olan bir tutarı kasasına koyan bu şirketi kim soruyor, neden koruyor, bunun hesabı verilmeli.”
KAYNAK: BİRGÜN – NURCAN GÖKDEMİR
