Halka arzların durması, borsada yıl sonunda yoğunlaşan satışlar, risksiz getiride yükselen avantaj borsa yatırımcısının çıkışını hızlandırdı. 13 Aralık’ta tarihi zirvesine yükselen yatırımcı sayısı 16 işlem gününde 1 milyon 180 kişi azalarak 7.6 milyona indi. Aynı dönemde en çok düşen 5 hissenin 3’ü ise yeni halka arz hissesi oldu.
Borsa İstanbul geçen yılın son çeyreğinde oldukça dalgalı bir hareket sergiledi. Bir önceki çeyrekteki coşku artan alternatif yatırım araçlarının etkisiyle geride bırakılırken 2023’ün son ayındaki sert kayıplar ise yatırımcı kaçışını tetikledi. Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre 13 Aralık’ta Borsa İstanbul’da yatırımcı sayısı 8 milyon 601 bin 632 ile tarihi zirvesine çıktı 4 Ocak 2024 itibariyle ise yani yalnızca 16 işlem gününün ardından yatırımcı sayısı 1 milyon 180 azalarak 7 milyon 601 bin 452’ye düştü. Uzmanlar halka arzlara aynı dönemde mola verilmesinin ve yaşanan kayıpların yatırımcının kaçışında etkili olduğunu vurguladı.
Son talep toplama 13 Aralık’ta başladı
Borsa İstanbul BİST100 endeksi 2023 yılını TL bazında yüzde 36,5 nominal yükseliş ancak reel olarak yatırımcısına yüzde 18 kaybettirerek tamamladı. Bunda yılın son çeyreğindeki sert düşüşler de etkili oldu. Özellikle yılın son ayı borsa yatırımcısı için çok zor geçti. Buna rağmen yatırımcı rekoru da yılın son ayının ortasında 13 Aralık günü geldi. Yılın son halka arzı Avrupakent GYO’nun da talep toplama tarihleri 13-15 Aralık 2023 idi. 7 Aralık’tan bu yana Sermaye Piyasası Kurulu yeni halka arza onay vermiyor sermaye piyasası uzmanlarına göre de 2024 yılının ilk ayı boyunca da yeni halka arz gelmeyecek borsaya. İşte bu son halka arzın talep toplaması sırasında yatırımcı rekoru kırıldı ve sonra düşüş başladı.
En sert düşüş 25 Aralık günü yaşandı
Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre 13 Aralık’ın ardından 15 Aralık’a gelindiğinde 28.1 bin kayıpla yatırımcı sayısı 8 milyon 573 bin 476’y indi. Bir haftanın ardından 22 Aralık sonunda ise yatırımcı sayısı 8 milyon 456 bin 149’a geriledi. 2023 yılının yatırımcı sayısında en sert düşüşü ise 25 Aralık günü yaşandı. Tam 405 bin 429 yatırımcı tek günde hisse senedi piyasalarını terk etti ve yatırımcı sayısı 8 milyon 50 bin 720’ye indi. 8 milyon kişinin altına hemen ertesi işlem günü 26 Aralık’ta düşen yatırımcı sayısı gerilemesini her işlem günü sürdürmeye devam etti ve 4 Ocak 2024’e gelindiğinde sayı 7 milyon 601 bin 452’ye kadar düştü.
En çok düşen ilk 5’in 3’ü yeni halka arz
Aynı dönemde yani 13 Aralık’tan 4 Ocak kapanışa kadar borsada 533 hisseden 403’ünün yani yüzde 75,6’sının hisse fiyatı geriledi. Sadece 130 hissenin fiyatı yani yüzde 24,4’ü bu 16 iş gününde yükseliş sergilemeyi başardı. Bu dönemde en çok düşen sermaye artışı onayı alamamasının ardından üst üste taban seviyeyi gören Gübretaş hisseleri oldu. Gübretaş hisseleri 16 işlem gününde yüzde 53,95 gerilerken onu yüzde 45,03 düşüşle Kuyaş izledi. 14 Aralık’ta borsada işlem görmeye başlayan yeni halka arz hissesi Sur Tatil Evleri GYO’nun ise bu dönemdeki hisse fiyatı kaybı yüzde 43,76 ile dikkat çekici bir boyutta yaşandı. Yine 2023 yılında halka arz edilen ve 7 Aralık’ta borsada işlem görmeye başlayan Çates Elektrik hisse fiyatı 16 işlem gününde yüzde 42,94 düştü. 6 Aralık’ta borsada işlem görmeye başlayan diğer bir yeni halka arz hissesi Şeker Yatırım’ın hisse fiyatı ise 16 işlem gününde yüzde 41,44 geriledi.
Bu dönemde 17 hissenin fiyatı yüzde 25’in üzerinde kayıp yaşarken 98 şirketin hisse fiyatı ise yüzde 10’un üzerinde kaybettirdi yatırımcısına. 288 şirketin hisse fiyatı ise yüzde 10’un altında da olsa 16 işlem gününü negatif kapattı. Kayıp yaşayan şirketlerin yüzde 4’ü yüzde 25’in üzerinde, yüzde 24,3’ü yüzde 10’un üzerinde, yüzde 71,5’i ise yüzde 10’un altında kayıpla 16 işlem gününü geride bıraktı.
Halka arz endeksi yüzde 4 geriledi
BİST100 endeksi 13 Aralık 2023’ten 4 Ocak 2024 kapanışa kadar çok sınırlı yüzde 0,25 yükseldi. Bankacılık endeksi yüzde 1,02 kayıp yaşarken aynı dönemde halka arz endeksindeki hareket ise yüzde 4’e varan kayıp şeklinde oldu. Sanayi endeksi yüzde 0,86, BİST100 dışı hisselerden oluşan BİSTTÜMY endeksi yüzde 2,1, ulaştırma endeksi yüzde 2,1, ticaret endeksi yüzde 5,26, holdingler endeksi ise yüzde 1,41 kayıp yaşadı 16 işlem gününde. Ticaret endeksi yüzde 2,11, gıda endeksi yüzde 6,5, teknoloji endeksi yüzde 4,07, iletişim endeksi yüzde 13,04 yükselişiyle aynı dönemde pozitif hareketiyle dikkat çeken endeksler oldu.
İş Bankası hissesi yüzde 11,77 yükseldi
Bu dönemde 17 hissenin fiyatı yüzde 25’in üzerinde kayıp yaşarken 98 şirketin hisse fiyatı ise yüzde 10’un üzerinde kaybettirdi yatırımcısına. 288 şirketin hisse fiyatı ise yüzde 10’un altında da olsa 16 işlem gününü negatif kapattı. 16 işlem gününde yükseliş yaşayan şirket hisseleri arasında birincilik ise Haziran 2020’da halka arz olan Bayrak EBT Taban oldu. Bu şirket ana pazarda işlem görüyor ve 16 işlem günündeki yükselişi yüzde 58,35 seviyesinde. Ensari Deri yüzde 34,83, Ersu yüzde 27,76, Katılımevim ise yüzde 25,76 yükseliş yaşadı. Aksa Akrilik yüzde 25,24, Suwen ise yüzde 22,06 yükselişiyle dikkat çekerken İş Bankası hissesi ise yüzde 11,77 arttı.
KAYNAK: EKONOMİM – ŞEBNEM TURHAN