Avrupa Birliği, Rusya’ya kapsamlı petrol ambargosunu da içeren altıncı yaptırım paketini onayladı. Rusya ve müttefiki Belarus’tan kişi ve kuruluşları hedef alan paketle, Rusya’nın en büyük bankası Sberbank, mali iletişim ağı Swift’ten çıkarılırken yasaklı Rus yayın organlarına yenileri eklendi. AB Konseyinde alınan kararın ardından paketin gün içinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, ek yaptırımlarla Kremlin’in savaşı finanse etme becerisini daha da sınırlandırmayı hedeflediklerini belirterek “AB’de Rusya’dan petrol ithalatını yasaklayarak Rusya için önemli bir gelir kaynağını kesmiş oluyoruz. Kilit önemdeki Rus bankalarından bazılarını daha uluslararası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarıyoruz. Buça ve Mariupol’de yaşanan vahşetin sorumlularını yaptırım kapsamına alıyor ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in savaş propagandasına aktif bir şekilde katkıda bulunan dezenformasyon aktörlerini yasaklıyoruz” diye konuştu.
Petrol ambargosu
Yaptırım paketiyle Rusya’dan ham petrol ve bazı petrol ürünlerinin satın alınması, ithalatı ve transferi yasaklanıyor. Rus petrolünün tamamen kesilmesi için ham petrolde 6 ay, diğer rafine petrol ürünlerinde 8 aylık geçiş süresi öngörülüyor. “Coğrafi konumları nedeniyle Rusya’dan sevkiyata özel bağımlılığı bulunan ve alternatif seçenekleri olmayan üye ülkeler” için boru hatlarıyla ham petrol ithalatına geçici muafiyet getirildi. Bu ülkelerin Macaristan, Slovakya ve Çekya olduğu biliniyor. Ayrıca Bulgaristan ve Hırvatistan’ın da denizden taşınan ham petrol ve vakumlu gaz yağı ithalatında geçici muafiyetten yararlanacakları kaydedildi.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, söz konusu ülkelere uygulanacak geçici muafiyete rağmen Birlik olarak yıl sonuna kadar Rusya’dan alınacak petrol miktarını yüzde 90 oranında azaltacaklarını belirtti. Brüksel merkezli ekonomik araştırmalar kuruluşu Bruegel verilerine göre AB ülkeleri kısa süre öncesine kadar Rusya’dan günde 450 milyon euroluk petrol ve 400 milyon euroluk doğal gaz alımı yapıyordu.
Rus-Ortodoks Kilisesi Patriği Kirill’in yaptırım listesine alınması ise Macaristan engeline takıldı. AB ülkeleri, Rusya’nın Ukrayna işgaline verdiği destek nedeniyle Kirill’e AB’ye giriş yasağı getirilmesini ve AB’deki mali varlıklarının dondurulmasını planlıyordu. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Kirill’e yönelik yaptırım planı karşısındaki muhalefetini “Macaristan’daki dini cemaatlerin inanç özgürlüğü” ile gerekçelendirmişti.
Finans ve medya kuruluşlarına yasak
Paketle Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’ın yanı sıra Moskova Kredi Bankası (Credit Bank of Moscow), Rus Ziraat Bankası (Russian Agricultural Bank) ve Belarus’tan Kalkınma ve Yeniden İmar Bankası da SWIFT sisteminden çıkarıldı.
AB’de faaliyetleri yasaklanan Rus yayın organlarına da yenileri eklendi. Rus devletine bağlı “Rossiya RTR/RTR Planeta”, “Rossiya 24 / Russia 24” ve “TV Centre International” yayın kuruluşları, Rus hükümeti tarafından Ukrayna’nın işgaliyle ilgili bilgi manipülasyonu ve dezenformasyon yayma amaçlı kullanıldıkları gerekçesiyle yasaklandı. Yayın kuruluşları, Rusya’ya komşu ülkeler ve AB’de istikrarsızlık yaratmayı hedeflemekle suçlandı. Bu yayın kuruluşları ve çalışanlarının Temel Haklar Şartı gereğince yayıncılık kapsamına girmeyen araştırma ve mülakat gibi faaliyetlerde bulunabileceği kaydedildi.
Rusya’ya hem sivil hem askeri amaçlı kullanılabilecek ürünlerle teknoloji ihracatı konusundaki kısıtlamalar da genişletildi. Rus savunma ve güvenlik sektörlerinin teknolojik gelişimine katkıda bulunabilecek ürün ve teknoloji listesine yeni kalemler eklenirken kimyasal silahlarda kullanılabilecek 80 kimyasal madde de yasak listesine alındı.
Ukrayna’nın Buça ve Mariupol kentlerinde Rus askerleri tarafından işlenen suçlardan sorumlu tutulan kişi ve kuruluşlar listesi de genişletildi. “Savaşı destekleyen kişiler, önde gelen iş adamları ve listedeki oligarkların ailelerinin yanı sıra savunma alanında faaliyet gösteren şirketler ve bir mali kuruluş” listeye eklendi.
