Yıla 480 lira ile başlayan çeyrek altın fiyatı dün 737 lirayı aşarak tarihi zirvesini gördü. Altın fiyatlarında yaşanan bu hareketlilik ve Türk Lirası’ndaki değer kaybı vatandaşın alım gücünün erimesine neden oldu.
Sene başında maaşı ile 4.86 adet çeyrek altın alabilen bir asgari ücretli bugün sadece 3.15 adet çeyrek altın alabiliyor. Yani, 2 bin 324 lira alan bir asgari ücretli, 7 ayda 2 çeyrek altın kaybetti. Ocak ayında asgari ücretle 8 gram altın alınabilirken, artık 5 gram alınabiliyor.
16 yıl önce aylık maaşıyla 10.70 çeyrek altın alınıyordu
Sözcü gazetesinin haberine göre; salgında ikinci dalga korkusu ile yükselen altının ateşi, iç piyasada son 1.5 aydır sabit olan dolarda yaşanan yükselişle birlikte körüklendi. Ortaya çıkan bu tabloda corona virüsü salgını öngörülemezdi ancak, 2018’in Ağustos ayında patlak veren döviz krizi ile birlikte altın fiyatları zaten tırmanışa geçmişti.
31 Temmuz 2018’de 317 lira olan çeyrek altının fiyatı sene başında 480 liraya kadar çıktı ve bugün ise 737 liraya ulaştı. İki yıllık artış yüzde 132.5 oldu. 2008’de bin 603 lira olan net asgari ücret tutarındaki iki yıllık artış ise yüzde 45 oldu.
Altın fiyatlarının durağan olduğu 2004 yılı son 20 yılda asgari ücretlinin altın karşısında en güçlü olduğu yıldı. 30 Temmuz 2004’te çeyrek altın fiyatı 29.71 lira, net asgari ücret ise 318 liraydı. Tam 16 yıl önce asgari ücretli aylık maaşıyla 10.70 adet çeyrek altın alabiliyordu.
Asgari ücret dolar karşısında da eridi
Asgari ücret, döviz karşısında ciddi bir erimeyle yüz yüze kaldı. 2008’de 371 doları bulan asgari ücret, krizin etkisiyle 2009’da 339 dolar seviyesine geriledi. 2010’da dolar karşısında yükselişe geçen asgari ücret 2016’da 430 dolar düzeyine ulaştı.
Ardından ekonomik ve siyasal istikrarsızlığa bağlı olarak asgari ücret dolar bazında gerilemeye başladı. Yılbaşında dolar 5.96 TL idi. Yılın ilk günlerinde maaşı 390 dolara denk düşen bir asgari ücretlinin geliri bugün 332 dolara düştü.
Yani, asgari ücret 7 ayda dolar karşısında yüzde 15 eridi. Türkiye’de asgari ücret, hane halkı ortalama gelirine yaklaşıyor. Diğer yandan 1.8 milyon işçi asgari ücretin altında ücretlerle çalışıyor.
