Eleştiriler büyük oranda göreve atanan kişilerin üyesi olduğu sendika ile bitirdiği öğretim kurumları üzerinden yürütülürken, il ve ilçe müdürlüklerinde görevli bin üst düzey yöneticiden 356’sının özgeçmiş hikâyesi bilinmiyor. Yöneticilerin branşlara göre genel dağılımında ise sınıf öğretmenliği birinci, sosyal bilgiler ikinci, din kültürü ve ahlak bilgisi üçüncü sırada yer alıyor. Marmara ve Uludağ üniversitelerinin İlahiyat Fakülteleri MEB’in taşra yönetimine kadro yetiştirme konusunda ilk sıralarda bulunuyor.
81’i milli eğitim il müdürü, 919’u ilçe müdürü olmak üzere toplam 1000 üst düzey yöneticinin özgeçmişlerini inceleyen Eğitim uzmanı Alaattin Dinçer, özgeçmişle ilgili herhangi bir bilginin olmadığı yönetici sayısının çokluğu konusunda şu yorumu yaptı:
“Oranın bu kadar yüksek olması özgeçmişin bilinmesinin karşı taraflarda yaratacağı taraf olmaya karşı geliştirilen bir önlem olarak yorumlanabilir. Atamayı yapanların atadıkları kişilerin yeterlilik ölçütlerini bilerek işlem yaptıklarının hepimiz farkındayız. Buna rağmen özgeçmişi ‘gizlemenin’ hangi kaygılardan kaynaklandığı sorusu yanıtlanmaya muhtaç bir soru olarak ortada durmaktadır.”
Kadın yönetici yok
Kadın-erkek temsil oranına da bakılan araştırmaya göre; MEB’e bağlı kurumlarda görev yapan kadın öğretmenlerin oranı yüzde 55.34. Ancak yönetim merdiveninin taşra basamağında yer alan birinci, ikinci ve üçüncü kademe yöneticiliğinde kadınların oranı yok denecek kadar az.
Okul idareciliklerinde; kadın temsilinin oranı yüzde 17.90, erkek temsil oranı ise yüzde 82.10. Çalışmaya dahil edilen 81 ilin 2’sinde Sakarya ve Bilecik il müdürü, 80 ilde görev yapan 299 il müdür yardımcısının 16’sında Ankara 2, Ağrı 2, Çankırı, Niğde, Malatya, İstanbul, Bursa, Muğla, Eskişehir, Hatay, Antalya, Samsun, Trabzon, Van kadınlar müdür yardımcılığı görevini yürütüyor.
Şube müdürlüğü yüzde 32
İl milli eğitim şube müdürlüğü kapsamında incelenen 677 şube müdüründen ise sadece 21’inde kadınlar yönetsel görev üstlenebilmiş.
Çalışmada incelenen 919 ilçenin 7’sinde (binde 76) kadınlar görev yapıyor. Kadınların müdür olarak görevde bulunduğu ilçeler; Aydın/ Söke, Yenipazar, Muğla /Marmaris, Adana/Karataş, Mersin/Mezitli, Ardahan/ Posof, Burdur/Kemer. Bölgesel olarak bakıldığında Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde kadın yönetici bulunmuyor.
Eğitim kimlere emanet!
İşte Dinçer’in araştırmasından çarpıcı tespitler:
* İkinci aşamada çalışmaya konu olan yöneticilerin görev yaptıkları kurumların internet sitelerine koydukları özgeçmiş hikâyelerinde yer alan bitirdiği ortaokul, lise ve yükseköğretim kurumlarının neler olduğu incelendi. 81 il müdürü arasında din öğretimi menşeli programlardan gelenlerin sayısı 28, oranı yüzde 34.57 olarak belirlendi.
* Özgeçmişi olan 644 il ve ilçe müdüründen 412 il ve ilçe müdürünün özgeçmiş hikayesine bakıldı. Müdürlerin yüzde 39.32 din öğretimi, yüzde 7.52 meslek, yüzde 53.16’sının genel öğretim mezunu yöneticilerden oluştuğu saptandı.
* Bölgesel olarak öğretim hayatında din öğretimi tedrisatından geçmiş olanların en çok yönetici yapıldığı bölgeler Marmara ve Karadeniz.
* İdareciliğin branşlara göre genel dağılımına bakıldığında sınıf öğretmenliğinin birinci, sosyal bilgilerin ikinci, din kültürü ve ahlak bilgisinin üçüncü, Türkçenin dördüncü, Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliklerinin beşinci sırada olduğu görülüyor.
* İlçe müdürlüklerinde din öğretimi ağırlıklı yükseköğretim programlarından mezun olanların en yüksek sayıda görevde bulunduğu iller İstanbul , Ordu, Ankara, Balıkesir ve Hatay.
* Marmara ile Uludağ Üniversitelerinin İlahiyat Fakülteleri MEB’in taşra yönetimine kadro yetiştirmekte ön sırada bulunuyor.
