Rusya lideri Vladimir Putin, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile düzenlediği basın toplantısında Batı’yı, Ukrayna’ya nükleer nitelikte parçası olan silah vermekle suçladı.
Putin, söz konusu mühimmatların İngiltere tarafından verilmesi halinde Rusya’nın “karşılık vermek zorunda olacağını” da savundu.
İngiltere, Kiev’e Challenger 2 tankları ile birlikte zırh delici niteliği olan top mermisi sağlanacağını doğruladı.
İngiltere Savunma Bakanlığı, bu mermilerdeki radyasyonun düşük risk taşıdığını açıkladı.
Açıklamada, zayıflatılmış uranyumun bu tür mühimmatlarda “standart” olduğu ve nükleer silahla hiçbir alakası olmadığı savunuldu.
Savunma Bakanlığı’nın açıklaması şöyle devam etti:
“İngiliz ordusu, zırh delici mermilerde zayıflatılmış uranyumu onlarca yıldır kullanıyor. Rusya bunu bilmesine karşın, maksatlı olarak yanlış bilgi yayıyor.
“Bağımsız bilim insanları, mühimmatlardaki zayıflatılmış uranyum kullanımının, bu özelliği ile çevreye ve sağlığa etkisinin düşük olduğunu değerlendiriyor”
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, zayıflatılmış uranyum içeren mühimmat konusunda İngiltere’yi uyardı.
Lavrov, “Bunun sonunun Londra için kötü olacağına şüphe yok” dedi.
Salı günü bir açıklama yapan bir Pentagon sözcüsü, ABD’nin bu nitelikte mühimmatları Ukrayna’ya göndermeyeceğini açıkladı.
BBC’ye konuşan İngiliz ordusundan bir tank komutanı, Putin’in yorumlarının klasik anlamıyla bir dezenformasyon olduğunu savundu.
Albay Hamish de Breton-Gordon, Challenger 2 tanklarında kullanılan mermilerin, eser miktarda zayıflatılmış uranyum içerdiğini aktardı ve bunları nükleer silahla ilişkilendirmenin “gülünç” olduğunu söyledi.Putin, söz konusu mühimmatların İngiltere tarafından verilmesi halinde Rusya’nın “karşılık vermek zorunda olacağını” da savundu.
Mühimmatta neden kullanılıyor?
Zayıflatılmış uranyum, doğal uranyumun zenginleştirilmesi sonrası kalan kısma deniyor. O haliyle az miktar radyoaktivite içeriyor.
Ancak kurşundan 1.7 kat daha ağır olması nedeniyle mühimmat yapımında kullanılıyor. Çelik zırhları delebilecek nitelikte mermi üretiliyor.
Zayıflatılmış uranyumdan üretilen bir mühimmat, tank yüzeyi gibi sert bir cisme çarptığında, delip geçiyor. Sonrasındaki patlama sırasında oluşan duman, toz olarak yüzeye iniyor. Bu patlama kalıntısı zayıf nitelikte radyoaktivite içeriyor.
Zayıflatılmış uranyum içeren top mermileri, Irak ve Balkan savaşlarında kullanıldı. Ve bazı kişiler bu mühimmatla doğum sonrası bozuklukları bağdaştırıyor.
Birleşmiş Milletler, 2022’de yayınlanan bir raporda bu nitelikteki mühimmatın Ukrayna için çevresel endişe yarattığını duyurdu.
Raporda, “Zayıflatılmış uranyum ile patlayıcılarda kullanılan zehirli maddeler, böbrek yetmezliğine yol açabiliyor ve kanser riskini artırıyor” deniliyor.