Rus yanlısı, Moskova destekli ayrılıkçı silahlı gruplar, 2014’ten bu yana Ukrayna’nın doğu sınırında Ukrayna ordusuna karşı savaşıyor. Son dönemde Rusya’nın bölgeye on binlerce asker konuşlandırdığına dair haberler üzerine bölgede gerilim yeniden tırmandı.
Rusya ise “Ukrayna’yı işgal edeceğine” dair iddiaları reddediyor.
Çatışmalarda Ukrayna’ya en büyük destek Avrupa ülkeleri ve ABD’den geliyor. ABD Başkanı Joe Biden, salı günü Putin’le yaptığı video konferans görüşmesinde, Rusya’nın “saldırganlığa son vermemesi halinde ciddi ekonomik sonuçları olacağını” söylemişti.
Putin ise NATO’nun sınırlarının doğuya doğru daha fazla genişlememesi konusunda garanti istedi; Ukrayna’nın bölgeye gönderilen NATO silahlarıyla provokasyon yaptığını savundu.
Biden, perşembe günü de Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy ile görüştü. Zelenskiy’nin en üst düzey danışmanlarından Andriy Yermak, görüşmenin ardından bir yerel televizyona verdiği röportajda “Biden, Zelenskiy’e, Kiev’in NATO ittifakına katılma talebinin kendi ellerinde olduğu konusunda güvence verdi” dedi:
“Biden, Ukrayna’yı ilgilendiren herhangi biz müzakere veya kararın Ukraynasız yürümeyeceğini çok açıkça belirtti. Ukrayna’nın NATO’ya katılımının sadece Ukrayna halkının kararı olacağını; Ukrayna’nın bağımsız ve egemen bir devlet olduğunu açıkça ifade etti. Bu sadece Ukrayna ve NATO üyelerinin elinde olan bir karar.”
Bir buçuk saat süren telefon konuşmasında Zelenskiy’nin de Biden’a “barış yolunda çok net teklifler” götürdüğü, Biden’ın sorunu çözmede oynadığı kişisel rolden de memnuniyet duyduğunu söylediği belirtildi.
Beyaz Saray’dan bir yetkili de, Biden’ın Putin’le yaptığı telefon konuşmasında “hiç taviz vermediğini” Zelenskiy’e ilettiğini belirtti.
Perşembe günü, Ukrayna Rusya ve AGİT’ten temsilcilerin bulunduğu Üçlü Temas Grubu’nun da toplantısı vardı. Toplantının ardından Ukrayna delegasyonu, barış için yaptıkları “tüm önerilerin Rusya tarafından reddedildiğini” duyurdu.
Kiev yönetimi Rusya’nın 2022’nin başlarında ülkenin bir kısmını işgal etmeyi planladığını savunuyor. ABD’li yetkililer ise, Putin’in atacağı adımlar konusunda bir netlik olmadığını ancak sınıra yığılan askeri gücün endişe verici olduğunu ifade ediyor.
‘Rusofobi’
Perşembe günü konuyla ilgili bir açıklama yapan Putin, Ukrayna’nın doğusunda gerilimin hakim olduğu Donbas bölgesinde Rusça konuşan çok sayıda kişinin yaşadığını; bu kişilere karşı ayrımcılık yapıldığını savundu.
‘Rusofobi’ yani ‘Rus düşmanlığı’ ifadesini kullanan Putin, bunun soykırıma giden yolda ilk adım olduğu uyarısında bulundu:
“Donbas’ta ne olduğunu görüyoruz, biliyoruz. Kesinlikle bir soykırım gibi görünüyor.”
Batı ülkelerinin istihbarat raporlarına göre, Ukrayna sınırına 90 bin Rus askeri takviye güç olarak gönderildi. Bu durum da NATO ülkeleri ve Rusya arasında gerilimin artmasına yol açtı.
2014’te başlayan çatışmaların devamında Rusya, Ukrayna toprağı olan Kırım yarımadasını ilhak etmişti. Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinin önemli bir kısmı da Rus yanlısı milislerin kontrolünde.
Yedi yıldır süren çatışmalarda, aralarında sivillerin de olduğu 14 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
