Myanmar’daki soykırımdan kaçarak komşu ülke Bangladeş’e sığınan Rohingyalar, buradaki kamplardan kaçıp haftalar süren riskli deniz yolculukları yaparak Malezya, Endonezya gibi Asya ülkelerine ulaşmaya çalışıyor.
Ancak mültecilerin yolculuk yaptığı tekneler, akıntılı deniz yolculuklarına dayanıklı olmadığı için sık sık ölümcül kazalar yaşanıyor.
Bu arada son olayın doğrulanması halinde, söz konusu durum, Rohingyalar için denizde tek seferde en fazla can kaybının yaşandığı bir trajedi olarak kayda geçecek.
Keza bu sayı, bu sene içerisinde deniz yolcuğunda hayatını kaybeden Arakanlı Müslüman sayısını en az 400’e yükseltecek.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği’nden (UNHCR) yapılan açıklamada, “180 Rohingya Müslüman’ın bulunduğu bir teknenin denizde kaybolduğuna dair (henüz) teyit edilmemiş bilgiler aldık. Akrabalarıyla irtibatları kesildi. En son irtibata geçenler yakınlarının tamamının hayatını kaybettiğini tahmin ediyor. Durumun bu şekilde olmamasını ümit ediyoruz. Bu tekne, Sri Lanka açıklarında kurtarılan diğer tekne ile aynı zamanda, kasım ayı sonunda yolculuğa çıkmıştı. Teyit edilmeyen bilgiler, denizde seyretmeye elverişsiz teknenin aralık başlarında çatlamaya başladığını ve daha sonra temasın kaybedildiğini gösteriyor. Eğer doğrulanırsa, yıkıcı bir haber olacaktır. Kalbimiz şok edici trajedide sevdiklerini kaybedecek olan tüm ailelerle beraber. Bölge ülkelerine hayat kurtarmaya yardımcı olmaları için yaptığımız çağrıları yineliyor ve bunun bir öncelik olması gerektiğini ifade ediyoruz” denildi.
Son olarak teknede bulunan 23 yaşındaki Münevver Begüm isimli kadının, Bangladeş’teki bir Rohingya mülteci kampında yaşayan ailesiyle geçen hafta temas kurduğu ve “Tehlikedeyiz. Bize yardım edin.” dediği belirtildi.
Ses kaydına göre genç kadının, “Yiyecek hiçbir şeyimiz ve içecek suyumuz bile yok. Bizi bu batan tekneden kurtaracak hiç kimse yok.” dediği aktarıldı.
Ancak Begüm’ün konuşmayı neredeyken yaptığı net olarak bilinmiyor.
Myanmar’dan kaçan yaklaşık bir milyon Rohingya (Arakanlı Müslüman), Bangladeş’teki kalabalık kamplarda yaşam mücadelesi veriyor.
Son olarak 2017 yılında Myanmar ordusu ve Budist çetelerin saldırıları sonrası on binlercesi ülkeden kaçmak zorunda kalmıştı.
Budistlerin çoğunlukta yaşadığı Myanmar’da Rohingyalara vatandaşlık verilmiyor ve “Güney Asya’dan gelen yasa dışı göçmenler” olarak tanımlanıyor.
Birleşmiş Milletler’in açıklamasında, “tamamının ölmüş olabileceği” belirtilen teknedeki kişilerin arasında çok sayıda çocuk ve kadının da bulunduğu aktarıldı.
BM Mülteci Ajansı’nın verilerine göre 2013 yılında Andaman Denizi ve Bengal Körfezi’nde yaklaşık 900, 2014 yılında ise 700’den fazla Rohingya hayatını kaybetmiş ya da kaybolmuştu.
UNHCR Sözcüsü Babar Baloch, 2022’nin “2013 ve 2014’ten sonraki ölüm ve kayıp açısından en kötü yıllardan biri” olduğunu belirterek kaçmaya çalışan insan sayısının da Covid-19 salgını öncesindeki seviyelere döndüğü bilgisini paylaştı.
İnsan hakları örgütlerinin tahminlerine göre, bu yıl Bangladeş’ten teknelerle ayrılan Rohingya sayısı bir önceki yıla göre beş kattan fazla arttı.
Baloch, 180 kişinin bulunduğu teknenin tam olarak nerede kaybolduğunun belli olmadığını kaydetti.
Myanmar’dan 2012 yılında Malezya’ya kaçan 38 yaşındaki Seyid Rahman, eşi, 17 ve 13 yaşlarındaki iki oğlu ve 12 yaşındaki kızının da kayıplar arasında olduğunu söyledi.
Ailesinin 2017 yılında Bangladeş’e kaçtığını söyleyen Rahman, “Ama şimdi hepsi gitti… Tamamen yıkılmış durumdayım. Biz Rohingyalar karada, denizde… Her yerde ölüme terk edildik… ” sözleriyle üzüntüsünü dile getirdi.
Öte yandan Endonezya polisi pazar günü yaptığı açıklamada, bir ahşap teknenin, bir ay denizde kaldıktan sonra tamamı erkek 57 Rohingyalı mülteciyle birlikte ülkenin batısına ulaştığını bildirdi.
Sivil toplum örgütleri mensupları, bu kişilerin aşırı kilo verdikleri ve deniz yolculuğu sırasında bitkin olduklarını aktardı.
Malezya ve Endonezya yönetimleri, ülkeye gelen Rohingya mültecilere uzun süreli hapis cezaları veriyor.
KAYNAK: EURONEWS TÜRKÇE – MUSTAFA BAĞ
