Alaa Daraghme | BBC Arapça
İki yıl önce Cenin’e gittiğimizde onlarca silahlı Filistinli militanla karşılaşmıştık. Bugün ise sayıları yüzlerle ifade ediliyor.
Batı Şeria’da İsrail’in güvenlik önlemlerine karşı direniş hızla yayılıyor.
İsrail’in Batı Şeria’daki bu kentte başlattığı operasyondan saatler sonra, İsrail ordusunun kontrol noktasından geçerek Cenin’e ulaşıyoruz. Operasyonda çok sayıda Filistinli hayatını kaybetti veya yaralandı.
Kente vardığımızda çatılardan yükselen dumanlar bizi karşılıyor. Bunun nedeni, son yılların en büyük İsrail bombardımanıydı.
Bu, sonu gelmeyen bir şiddet döngüsü.
Her geçen gün daha fazla Filistinli tek çıkış yolunun silahlı mücadele olduğunu düşünüyor. Savaşmazlarsa, gelecekte ellerinde hiçbir şey kalmayacağı görüşündeler.
Bugün musluklardan su akmadan, bir kanalizasyon sistemi olmadan yaşıyorlar. Ama geleceğin daha kötü olmasından korkuyorlar.
Cenin Savaşı’nın hatıraları
Cenin’deki mülteci kampında yaşayan Ahmad Jaradat ile konuşuyoruz.
2002’den bu yana bölgede böylesine büyük bir operasyon görmediğini söylüyor.
O tarihte İsrail ordusu, Cenin Savaşı olarak anılan büyük bir operasyon düzenlemişti.
Muhabirimiz Eman Eriqat, kentin üzerinde uçan insansız hava araçlarını duyduğunu söylüyor.
Hava saldırılarının ve silah seslerinin Filistinlilere İkinci İntifada sırasında yaşanan bu “kötü günleri” hatırlattığını aktarıyor Eriqat.
O dönemde, bir hafta içinde Cenin’de 50 Filistinli ve 23 İsrail askeri hayatını kaybetmişti. Operasyon, İsrail kentlerinde çok sayıda intihar saldırısı düzenlenmesinin ardından başlatılmıştı.
Ahmad Jaradat “Dün gece savaşçılar uyumadı. Silah sesleri ve patlamalar dinmek bilmedi” diyor ve İsraillerin mülteci kampının altyapısını hedef aldığını söylüyor.
Cenin Belediye Başkanı Nidal Al Ebaidi ise İsrail’in amacının Cenin’deki mülteci kampının altyapısının yok etmek olduğunu öne sürüyor.
İsrail’de Başbakan Binyamin Netanyahu’nun partisi Likud’dan, Milletvekili Danny Danon ise hiçbir sivilin hedef alınmadığını savunuyor.
BBC’ye konuşan Danon “Cenin’de birkaç saattir operasyon yürütüyoruz ve sivillere evlerinden çıkmamaları, sadece militanları hedef aldığımıza yönelik kısa mesajlar attığımızı siz de gördünüz” diyor.
Filistinli ilkyardım birimleriyse yaralıların hastaneye taşınabilmesi için çatışmalara bir ara verilmesi çağrısında bulunuyor.
Genç Filistinliler
Filistinliler İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria topraklarına yeni yerleşimler yapmayı bırakması gerektiğini vurguluyor.
Yıllardır bu işgale ve operasyonlara tanık olan Filistinliler ise İsrail’e karşı ailelerinin neslinden daha sert bir tutumda.
BBC’ye konuşan Filistin Ulusal İnisiyatif Partisi’nin (Al Mubadara) lideri Mustafa Barghouti, Filistinlilerin mevcut siyasi atmosfer nedeniyle çaresi hissettiğini söylüyor:
“Esas soru, bu gençler neden bu yola yöneliyor?
“Çünkü 56 yıldır İsrail işgali altındayız ve dünya bunu sonlandırmak için hiçbir şey yapmadı…
“Bu gençler, İsrail’in işgaline dünyadan hiçbir ses çıkmaması nedeniyle çaresizliğe kapılıyor.”
İsrail operasyonları
İsrail ordusu Pazar akşamından beri Cenin’deki mülteci kampına hem havadan hem karadan saldırıyor.
Birleşmiş Milletler’e göre 14 bin kişinin kaldığı bu kamp 0,42 kilometrekarelik bir alana yayılıyor.
İsrail bu operasyonun, İsraillilere saldırı düzenleyen Filistinli militanları hedef almak için yapıldığını söylüyor.
İsrail ordusu operasyonda, çeşitli Filistinli silahlı grupların bir araya gelerek oluşturduğu Cenin Tugayları’na ait bir “müşterek harekat merkezine” saldırdıklarını açıkladı.
İsrail’e göre bu merkez Filistinli savaşçılar tarafından hem bir iletişim merkezi hem silah ve patlayıcı deposu hem de gözlem merkezi olarak kullanılıyordu.
İsrail ordusu geçen yıl da Cenin’e operasyon düzenlemişti.
İsrail ordusu sözcüsü Maj Nir Dina gazetecilere yaptığı açıklamada “Cenin teröristler için güvenli bir sığınak” dedi ve ekledi:
“Birkaç hafta önce Cenin’den İsrail’e roket fırlatma girişimi olmuştu. Bu girişim başarısız oldu ve roket Batı Şeria’ya düştü. Bunun yeni bir trende dönüşmesinden endişe ediyoruz.”
Filistinli savaşçılar
Cenin’de çeşitli silahlı gruplar İsrail güçlerine karşı direneceklerini ilan etti.
BBC’ye konuşan El Fetih’in Cenin’deki sekreteri olan Atta Abu Rmeileh, kamptaki tüm örgütlerin kampı İsrail’e karşı korumaya kararlı olduğunu söyledi.
Rmeileh savaşçıların teslim olmayacağını ve çatışmaya devam edeceğini de ekledi.
Kentteki silahlı örgütler son dönemde Cenin Tugayları adı altında bir araya geldi. Onları bir araya getiren şey ise işgale direnme kararlılığı ve Filistin yönetiminin işgali sonlandırabileceğine dair inançlarının kalmamasıydı.
Bir Cenin Tugayları militanı, bir Telegram kanalında paylaştığı sesli mesajında morallerinin çok yüksek olduğunu ve ölümüne savaşacaklarını söylüyordu.
Nablus merkezli Aslanlar Yuvası adlı silahlı grup da Cenin’e destek gönderdiklerini ve kentteki silahlı direnişe dahil olduklarını açıkladı.
Örgüt, Filistinlileri Ceninlilerle dayanışmaya davet etti.
Editörler: Andrew Webb ve Mark Shea
