Rus askerlerin, komutanlarının taktiklerinin Ukrayna’da ağır kayıplara yol açtığı yönündeki iddiaları, BBC Eye’ın araştırmasıyla doğrulandı.
Askerler, üstlerinin, savaşa gönderirken kendilerinden “et parçası” olarak bahsettiğini söyledi. Onların “acemi” komutanlarla ilgili anlattıkları ve uzmanların “kıyma makinası” olarak adlandırdıkları taktikler, Rusya’nın Ukrayna’daki başarısızlığının sembolü oldu.
Rusya, Ukrayna’yı işgalinin başlangıcında, 155. Deniz Piyade Tugayı’nı elit bir birlik olarak düşünmüştü. Ancak savaş ilerledikçe, “Siyah Bereliler” olarak adlandırılan tugayın cephedeki eksikleri açığa çıktı. BBC araştırmasında, yalnızca bir saldırıda tugaydaki en az 60 askerin öldüğü belirlendi.
Bu askerlerden biri 25 yaşındaki Ramaz Gorgadze’ydi. Gorgadze, Sadece haftalar önce Rusya’nın en doğusundaki evinden silah altına alınmıştı. Askere çağrıldığında vatansever görünüyordu. Eğitim sırasında fotoğraflar çektiriyor, sosyal medyaya yüklediği bir videoda, “Rusya sizin için ayakta duruyor, Rus askerleri sizin için savaşıyor” diyerek rap yapıyordu.
Gorgadze üniformalı fotoğraflarını da paylaşıyordu. Bir tanesinde elinde pizza ve bira vardı. Görünen o ki bu, Ukrayna’ya gönderilmeden önceki son akşam yemeğiydi.
Ancak özel konuşmalarında savaşmakla ilgili endişelerini dile getiriyordu. Annesi, Rus Magadan Pravda gazetesine, oğlunun Ukrayna’da arkadaşları olduğunu ve “En kötü şey ölmek değil benim gibi insanlara ateş etmek olacak” dediğini söyledi.
Gorgadze, Ekim 2022’de Ukrayna’nın güneydoğusunda bulunan Donetsk’teki 155. Deniz Piyade Tugayı’na dahil edildi. Bu tarihten önce birliğin Bucha ve Izyum’da savaş suçu işlediği iddia edilmiş ve Rusya bunu reddetmişti.
Yeni kan ve ‘et parçası’
Gorgadze, kısa süre sonra stratejik öneme sahip Pavlivka ve Vuhledar kasabalarını ele geçirmek için yapılan operasyonlara katıldı.
Vuhledar, madencilerin yaşadığı 15 bin kişilik bir kasabaydı ve savaşın en kalı çatışmalarından bazıları burada yaşandı. Tepelik kasaba, Ukrayan kuvvetleri tarafından Rus tedarik hattını hedef almak için kullanıldı.
Bu sırada Gorgadze Instagram’da, yakınlarda bulunan Volnovaha’daki yıkımı gösterdiği kısa ve sarsıcı bir video paylaştı.
Ardından, Vuhledar’daki saldırıdan hemen önce, annesine gönderdiği mesajlar kesildi.
İğneleyici mektup
Kasım ayı başında birlikteki kayıp askerlere dair bildrimler arttı ve birkaç gün sonra 155. tugaydakiler Telegram üzerinden, birliklerinin üssünün bulunduğu Primorski Krayı’nın valisi Oleg Kozhemyako’ya bir mektup gönderdi. Mektup viral oldu.
Askerler savaş alanındaki kaotik manzaraları anlatıyor ve komutanlarını ağır bir şekilde eleştiriyordu. “4 gün süren akıl almaz saldırıda yaklaşık 300 kişinin öldürüldüğünü, yaralandığını ya da kaybolduğunu” söylüyorlardı.
Üstlerinin, çatışmaya gönderirken onlardan “et parçası” olarak bahsettiğini de belirtiyorlardı.
Rusya Savunma Bakanlığı, denizcilerin iddialarını küçümseyerek kamuoyu önünde nadir görülen bir yalanlama yaptı. Vali Kozhemyako Telegram hesabı üzerinden yayımladığı bir röportajda, “Evet, kayıplar var. Ağır bir çatışma devam ediyor ancak bunlar söylendiğinden daha az” dedi. Askerlerin ihtiyaçları olan ekipmanın sağlanacağına söz verdi.
BBC Eye’ın yaptığı araştırmada ise birliğin savaştığı bölgeden video görüntüleri analiz edildi. Ukrayna’ya ait bir insansız hava aracının (İHA) çektiği görüntülerde aynı hataların tekrar tekrar yapıldığı görülüyor. Bazı Rus zırhlı araçları, Pavlivka yakınlarındaki aynı açık yolda farklı günlerde patlatılıyor.
Savunma analisti Tayfun Özberk, bunun Rusların kara savaşının gereklerini uygulamadığını doğruladığını söylüyor.
Kullanılabilecek sadece tek bir açık yol varken “Ruslar açık hedef haline geliyor ve Ukrayna topçuları nereyi vuracağını biliyor” diyen Özberk ekliyor:
“Mayın temizleme ya da hava keşif operasyonu olmadan, yeterince istihbarat olmadan yapılan bu tarz operasyonlar intihardır.”
Londra Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’nden savaş uzmanı William Alberque, “155. Tugay zaten Kiev’i ele geçirme girişiminde büyük kayıplar verdi ve kayıpların yerine tecrübesiz personel almak zorunda kaldıklarında işler daha da kötüye gitti” diyor.
Alberque, “Bu askerler yeterince eğitim almış ya da yeterli ekipmanlarla donatılmış gibi görünmüyor” diye de ekliyor.
Diğer askeri analistler, Vuhledar’daki gibi saldırıları tanımlarken “kıyma makinası” terimini kullanıyor: Bu terim, askerlerin kitleler halinde, hazırlıksız, muhtemel ölüme gönderilmesi anlamına geliyor.
Cepheye yolculuk
Gorgadze’nin annesi Svetlana, Aralık’a kadar oğlundan haber alamadı. Bu nedenle onu aramak için cepheye gitmeye karar verdi. Yaklaşık 7000 kilometre yolculuk yaparak Ukrayna’ya ulaştı.
Cepheye gittiğinde oğlunun öldüğünü öğrendi.
Mektup yayımlanmadan bir gün önce, Gorgadze’nin Pavlivka’da panikle bir binaya girdiğini, daha sonra bir insansız hava aracından bomba atıldığını ve bacaklarının parçalandığını öğrendik. Genç Rus ardından hayatını kaybediyor.
155. Tugay’da kaç kişi öldü?
Rus yaralılarla ilgili resmi veri olmadığı için BBC Rusça Servisi’nden Olga Ivshina, bağımsız Rus haber sitesi Mediazona ve ölüm sayılarını hesaplayan bir gönüllü ağıyla çalıştı.
Açık kaynak verilerini, resmi açıklamaları, sosyal medya paylaşımlarını, medya raporlarını ve Rusya mezarlık fotoğraflarını inceleyerek 6 Mart 2022 ve 22 Şubat 2023 tarihleri arasında 155. Deniz Piyade Tugayı’nda görevli en az 157 askerin öldüğünü doğruladılar.
Veriler ölüm sayısının, Pavlivka ve Vuhledar’da saldırıların yapıldığı Ekim ve Kasım 2022’de en yüksek seviyeye ulaştığını gösteriyor. BBC Eye ekibi bu saldırıda en az 60 deniz piyadesinin öldürüldüğünü ya da kaybolduğunu belirledi.
Olga Ivshina, “155. Tugay’daki gerçek kayıpların bizim belirlediğimizden daha fazla olduğunu düşünüyoruz çünkü her zaman ölen kişilerin o birliğe bağlı olup olmadığını anlayamıyoruz” diyor ve ekliyor:
“Bu nedenle muhtemelen Rusya tarafındaki kayıpların gerçek sayısı bizim belirlediğimizden en az iki kat daha fazla”.
Bunun dışında, İngiltere Savunma Bakanlığı, savaşta yaralanan Rus askerlerinin sayısının 350 bin kadar olabileceğini, 70 bine yakın askerin de öldüğünün düşünüldüğünü açıkladı.
Cenaze ve son durum
Gorgadze’nin cenazesi, Rusya’nın Vuhledar’a başka bir saldırı başlattığı dönemde, Ocak ayı sonunda, memleketi Yagodnoye’ye gömüldü.
Birkaç gün sonra, 155. Tugay’da görevli askerlerinin yazdığı, sahadaki durumu lanetleyen başka bir mektup Rusya sosyal medyasında dolaşmaya başladı.
Rusya Devlet Başkanı Putin’e bu askerler sorulduğunda Rus lider, “Deniz piyadeleri şu anda olması gerektiği gibi çalışıyor ve kahramanca savaşıyor” şeklinde cevap verdi.
Gorgadze’nin ölümünden bir yıl sonra, Rus güçleri hala Vuhledar’ı ele geçiremedi ve buraya saldırırken havaya uçurulan zırhlı araçlara ait yeni videolar hala sosyal medyada paylaşılıyor.
KAYNAK: BBC TÜRKÇE
