Son günlerde Irak, Suriye, Afganistan, Afrika ve Pakistan gibi ülkelerden binlerce sığınmacı Belarus’tan Avrupa ülkelerine geçmek için Polonya sınırına akın etti.
İki ülke sınırında bekleyen sığınmacıların yaklaşık 4 bin civarında olduğu ifade ediliyor.
Sınırı geçmek isteyen sığınmacılar, Belarus-Polonya arasında krize dönüştü.
Sığınmacı krizinde Belarus-Polonya birbirini suçlarken, meseleye Avrupa Birliği (AB) ve Rusya da dahil oldu.
Ülkeler birbirini suçluyor
Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki, sığınmacı krizinde Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’nun, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in talimatlarını yerine getirdiğini savundu.
Lukaşenko da Belarus-Polonya sınırındaki düzensiz göç hareketini, aralarında farklı ülkelere mensup vatandaşların bulunduğu mafya yapısına sahip bir organizasyonun gerçekleştirdiğini ileri sürdü.
Avrupa Birliği ise Lukaşenko’yu kitlesel protestolara yönelik baskının ardından uygulanan AB yaptırımlarına misilleme olarak insanları birlik sınırına akın etmeye kışkırtmakla suçluyor.
Moskova yönetimi de sığınmacı krizinin sebebini “Batı” kaynaklı olduğu görüşünde.
Irak merkezi hükümetinden Belarus adımı
Irak, Bağdat ve Irak Kürdistan Bölgesi’nin (IKB) Erbil kentinde bulunan Belarus fahri konsolosluklarını kapatma kararı aldı.
Belarus Erbil Fahri Başkonsolosu Fuad Mamend, Bağdat merkezi hükümetinin Belarus fahri konsolosluklarını Irak vatandaşlarının Belarus’tan Avrupa ülkelerine kaçak yollarla geçmesini engellemek kapatma kararı aldığını söyledi.
Irak hükümetinin, Belarus-Polonya sınırından dönmek isteyen vatandaşları için 300 milyon dinar (2 milyon dolar) bütçe ayırdığı ifade edildi.
IKB Parlamentosu bölgeye heyet gönderiyor
Irak Kürdistan Bölgesi (IKB) Parlamentosu’ndan bir heyetin sığınmacıları durumunu yerinde görmek ve Polonya yetkilileri ile görüşmek için bölgeye bir heyet göndereceği belirtildi.
Independent Türkçe’ye konuşan IKB Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi Üyesi Chiya Sharif (Çiya Şerif), parlamentoda bulunan tüm parti temsilcilerinin içinde olduğu heyetin hazırlıklarını sürdürdüğünü ve önümüzdeki birkaç gün içerisinde bölgede olacağını söyledi.
Belarus-Polonya sınırında bulunan sığınmacıların çok zor şartlarda yaşam savaşı verdiğini hatırlatan Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Duhok Milletvekili Sharif, “Sığınmacıların durumunu yerinde görmek ve bir çare bulunması için gidiyoruz. Bölgede kış çok çetin geçiyor ve bu böyle devam ederse telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabilir” dedi.
“6 Kürt sığınmacı hayatını kaybetti, birkaçından haber alınamıyor”
3 bin civarında tahmin ettikleri sığınmacıların arasında kadın, çocuk ve hasta insanların olduğu kaydeden Sharif, “Onlardan ne kadarının Kürt olduğuna ilişkin elimizde bilgi yok. Aralarında Irak, Afganistan, Libya, Afrika, Pakistan, İran, Suriye dahil birçok ülkeden sığınmacılar bulunuyor” ifadelerini kullandı.
Kendilerine ulaşan bilgiye göre şimdiye kadar 2’si Suriye’den olmak üzere toplamda 6 Kürt sığınmacının hayatını kaybettiği bilgisini paylaşan Sharif, birkaç kişiden ise haber alınamadığını belirterek, şunları kaydetti:
“Heyet bölgeden döndükten sonra bir rapor hazırlayacak ve raporu Parlamento Başkanlık Divanı ile Bakanlar Kurulu’na sunacak. Hükümet yetkililerin de katılacağı parlamento oturumunda sığınmacıların durumuna ilişkin bir çözüm planı oluşturulması için karara varması bekleniyor. Çalışma, ayrıca bölgeden ayrılan insanların neden ayrıldığı, bunda işsizliğin etkisinin olup olmadığının konuların araştırılması ve çözüm bulunması da kapsıyor. Çünkü gençlerimizin ülkesini terk etmesini istemiyoruz.”
“Belarus, Batı ile ilişkilerini düzeltmek için sığınmacıları kullanıyor”
Rusya Moskova Devlet Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Emin İkbal Durre ise Belarus’un Batı ile ilişkilerinin harekete geçmesi için bir neden yaratmak istediğine değindi.
Belarus’un son zamanlarda hem Rusya ile olan ilişkileri hem de içerdeki anti demokratik uygulamalarından dolayı Batı tarafından izole edilmeye başlandığını anımsatan Durre, “Belarus, bu süreçte Batı ile ilişkileri düzeltmek için bir neden yaratmak istiyor. Bu amaçla kullandığını düşünüyorum. Bir nevi sığınmacıları bir şantaj malzemesi olarak kullanıyor denilebilir” dedi.
“Kaçak geçenler öyle sanıldığı gibi parasız pulsuz değiller”
Suriye’de bir savaş riski olduğu için mülteci akınının söz konusu olabileceğini kaydeden Durre, Irak’ta aktif bir savaşın olmadığını ve kaçanların da savaştan dolayı kaçmadığını dile getirerek, devamında şu ifadelere yer verdi:
“Türkiye veya başka ülkeler üzerinden kaçak geçenler öyle sanıldığı gibi parasız ve pulsuz da değiller. Bunlar yürüyerek gelmiyor. Vize ve uçak ile geliyorlar. Yani kendi çaplarında paralı pullu insanlar. Onun için Batı, Belarus, Rusya ve diğer ülkelerin sığınmacılara yaklaşımının nedeni de budur. Yani; ‘bunlar var olan bir savaştan dolayı değil daha iyi bir yaşam için ülkelerinden ayrılıyorlar. Madem paralı pullular o zaman kendi bulundukları ülkede yaşamlarını sürdürsünler’ deniliyor.”
“Konsoloslukların kapatılması mülteci akışını yavaşlattı”
Resmi açıklanan bir rakamın olmadığını, bölgedeki sığınmacı sayısının 3 bin civarında olduğunu tahmininde bulunan Durre, “Az da olsa farklı yollardan geçişler devam ediyor ama çok büyük artış yok, çünkü Bağdat ve Erbil’deki Belarus konsolosluklarının kapatılması akışı yavaşlattı. Bir anlamda Irak ve Erbil müdahalede geç kaldı. Bu aşmaya gelmeden konsolosluklar daha erken kapatılabilirdi” değerlendirmesinde bulundu.
Önceki günlerde Avrupa ve Rusya merkezli birkaç vakıf ve derneğin sığınmacılara yardım için girişimlerde bulunduğu dile getiren Durre, binlerle ifade edilen mülteciler için devletler düzeyinde yardımların yapılması gerektiğini sözlerine ekledi.
KAYNAK: INDEPENDENT TÜRKÇE – ABDULHAKİM GÜNAYDIN
