Van Gölü havzasında yağışların azalması ve sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle Özalp ilçesindeki Akgöl’ün ardından Saray ilçesindeki Tuz Gölü’nde de kuraklık gözlendi.
Yapılan araştırmalarda, önceki yıllara oranla yağış miktarındaki düşüşün yanı sıra sıcaklığa bağlı buharlaşmanın artması sonucu su kaynakları ve bölgedeki baraj ve göllerin seviyesinde de düşüşün yaşandığı tespit edildi.
Her yıl birçok türden binlerce kuşa göç yolunda ev sahipliği yapan ve 371 hektar alanı kaplayan Saray Tuz Gölü, küresel ısınma, yağışların azlığı ve hızlı buharlaşma nedeniyle çorak alana dönüştü.
İlçeye bağlı Kazlıgöl Mahallesi’ne 2 kilometre uzaklıkta bulunan ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle “kesin korunacak hassas alan” ilan edilen gölün zemini tuz oranının yüksekliği nedeniyle beyaza büründü.
‘Yeraltı suları dikkatli kullanılmalı’
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, çok ciddi bir kuraklıkla karşı karşıya kalındığını söyledi.
Bu yıl yağışların az olması ve sıcaklıkların giderek yükselmesinin buharlaşmayı 5 kat artırdığını belirten Alaeddinoğlu, “Bu da birçok gölün kurumasına neden oluyor. Akgöl’den sonra Tuz Gölü’nün kuruması tesadüf değil, beklediğimiz durumdu. Böyle devam ederse havzada önümüzdeki yıllarda birçok küçük göl kuruyacak, Van Gölü daha da çekilecek” dedi.
Yeraltı su kaynaklarının çok dikkatli kullanılması gerektiğini vurgulayan Alaeddinoğlu, şöyle devam etti:
“Yeraltı su kayaklarını çok hunharca kullanıyoruz. Havzada kesinlikle sondajla su çıkarılmasına izin verilmemeli. Akarsular yer altı suyunu beslemeyecek. Ciddi şekilde içme suyu sorunuyla karşı karşıya kalabiliriz.”
Hayvancılık ve tarımın da bu durumdan olumsuz etkilendiğini, acil bir havza eylem planına ihtiyaç olduğunu söyleyen Alaeddinoğlu, bu kapsamda uzun vadede su ihtiyacını kontrol altına almak gerektiğini belirtti.
‘Kuraklık oranı yüzde 90’a ulaştı’
Özalp Ziraat Odası Başkanı Şayettin Ceylancı da Akgöl’deki kuraklığın aynısının Saray ilçesindeki Tuz Gölü’nde de yaşandığını söyledi.
İlçelerde yaşanan kuraklığın yüzde 80-90’lara yükseldiğini açıklayan Ceylancı, “Bu iki gölümüzün suları kolay kolay çekilmezdi. Kurumaları kuraklığın vahim boyutlara ulaştığını gösteriyor” dedi.
Manavgat’ta balık ölümleri
Öte yandan, Antalya, Manavgat Barajı’nda su toplanması sırasında su seviyesinin yükselip ırmaktan sızan suların boş arazide oluşturduğu göletler, su seviyesinin düşmesiyle birlikte balık ölüleriyle doluyor. Ölen balıkların büyük bölümünün anaç sazan olduğu, göletlerin durgun olması nedeniyle yumurtasını göletlere bırakan sazanların suyun çekilmesiyle öldüğü bildirildi.
Bölgede binlerce irili ufaklı balık bulunurken, havaların ısınmasıyla birlikte çürümeye başlayan balıklar etrafa çirkin kokular salıyor.
