Çevre örgütleri Germanwatch, Yeni İklim Enstitüsü ve Uluslararası İklim Eylem Ağı’nın 2019 yılı İklim Değişikliği Performans Endeksinde aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 60 ülkenin iklim performansı mercek altına alındı.
Üç yıl önce imzalanan Paris İklim Anlaşması hedeflerine ulaşabilmek için acilen somut adımlar atılması gerektiği uyarısında bulunan örgütler, bu yılki endekste hiçbir ülkenin performans açısından “çok yüksek” sınıfına giremediğini kaydetti. Bu nedenle ilk üç sıranın boş bırakıldığı endeksin zirvesinde dördüncü sırada “yüksek”sınıfında değerlendirilen İsveç yer aldı. İsveç’i Fas ve Litvanya izlerken Almanya 27’nci sırada “orta” sınıfında, Türkiye ise 50’nci sırada “en düşük” dereceye sahip ülkeler arasında değerlendirildi. İklim performansı en düşük ülkeler ise Suudi Arabistan, ABD, İran, Kuzey Kore ve Çin’e bağlı Tayvan olarak belirlendi.
Endeks oluşturulurken ülkelerin performansları, “Sera Gazı Emisyonları”, “Yenilenebilir Enerji”, “Enerji Kullanımı” ve “İklim Politikası” olmak üzere dört ana kategori altında 14 kritere göre değerlendirildi.
Genel sıralamada “çok düşük” performans göstererek 50’nci sırada yer alan Türkiye, sera gazı emisyonları kategorisinde “düşük”, yenilenebilir enerjiler kategorisinde ise “yüksek” performanslı ülkeler arasında sayıldı. Türkiye, yenilenebilir enerjinin enerji kullanımındaki payı açısından “orta”, bu konudaki mevcut eğilim açısından ise “çok yüksek” performans notu aldı.
Yenilenebilir enerjiler alanında övgü ve uyarı
Türkiye’de son yıllarda yenilenebilir enerjiler alanındaki hızlı büyümeye dikkat çekilen raporda, “Ancak yerli uzmanlar yenilenebilir enerjiye destek programının 2020’de sona erecek olması nedeniyle yatırımcıların bu alanda yatırıma çekimser kaldıkları uyarısında bulunuyor” ibaresine yer verildi. Çevre örgütleri, hükümete yönelik, kömüre verilen destek ve emisyon standartları oluşturulmasının ertelenmesi nedeniyle yapılan eleştirilere işaret etti.
Türkiye’nin de aralarında bulunduğu gelişmekte olan ülkelerin enerji kullanımının son yıllarda önemli ölçüde arttığına dikkat çekilen “Enerji Kullanımı” kategorisinde ise Türkiye “çok düşük” performans gösteren ülkeler arasında yer aldı.
Türkiye’nin kırık not aldığı bir diğer kategori ise iklim politikaları oldu. Ülkelerin iklim hedeflerine ulaşmak için attıkları adımların değerlendirildiği bu kategoride Portekiz, Fransa, Hollanda, İsveç ve Fas başlarda yer alırken Avustralya, Türkiye ve ABD en kötü performans gösteren ülkeler arasında sayıldı. Türkiye hem ulusal iklim politikaları hem de uluslararası iklim politikaları performansında “çok düşük” kategorisinde ABD’nin ardından sondan ikinci sırada yer aldı.
Türkiye’nin uluslararası iklim politikaları kategorisinde “çok düşük” not almasında Ankara’nın Paris İklim Anlaşmasını henüz yürürlüğe sokmamış olmasının rol oynadığı kaydedildi.
