WWF’nin Dünya Okyanus Günü dolayısıyla yayımladığı raporda aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Akdeniz ülkelerinin plastik atık karnesi çıkartıldı.
Akdeniz’de bölge ülkeleri her yıl 24 milyon ton plastik atık üretiyor. Bu atıkların yüzde 42’si yakılıyor, yüzde 14’ü gömülüyor ve sadece yüzde 16’sı geri dönüşüme kazandırılıyor. Atıkların yüzde 28’i ise hiçbir işleme tabi tutulmuyor (açık alanda, doğada bırakılıyor).
WWF’nin tahminlerine göre, her yıl doğaya terk edilen plastik atıkların 600 bin tonunun yolculuğu Akdeniz’e kadar uzanıyor. Bu rakam dakikada 33 bin 800 plastik şişenin denize atılmasına tekabül ediyor. Akdeniz’deki plastik atıkların yüzde 20’si ise deniz ticareti ve balıkçılık kaynaklı.
Akdeniz yüzeyinde hali hazırda 247 milyar plastik parçanın bulunduğu tahmin ediliyor. Uzmanlar, eğer önlem alınmazsa bu rakamın 2050’ye kadar dört katına çıkacağı uyarısında bulunuyor.
Sahillerine en çok plastik atık vuran ikinci ülke Türkiye
Akdeniz sahilleri de denizdeki çöpten olumsuz etkileniyor. Kıyı şeridinde kilometre başına günlük ortalama 5 kg plastik atık vuruyor. Dalgaların kıyılarına en çok plastik atık taşıdığı ülke 12.6 bin ton ile İtalya. Türkiye 12.1 bin tonla sahillerine en çok plastik atık vuran ikinci ülke konumunda.
Türkiye’den Akdeniz’e her yıl 110 bin ton plastik atık karışıyor
Türkiye, Mısır ve İtalya ile birlikte, bölgede işlenemeyen yıllık 6.6 milyon ton plastik atığın yaklaşık üçte ikisini oluşturuyor. Akdeniz bölgesinde atık yönetimi dışında kalan plastik çöplerin yüzde 43.1’i Mısır’da, yüzde 19.1’i Türkiye’de, yüzde 7.6’sı ise İtalya’da. Bu üç ülkeyi Cezayir ve Fas takip ediyor.
Mısır’da doğaya terk edilen plastik atıkların yaklaşık 250 bin tonu Akdeniz’e karışıyor. Türkiye’de bu rakam 110 bin, İtalya’da ise 40 bin.
Çöplerin Akdeniz’e ulaştığı noktaların başında Ceyhan ve Seyhan havzaları var
Rapora göre plastik atıkların denize ulaştığı noktaların başında Ceyhan ve Seyhan havzaları geliyor. Bu bölgeden günde kişi başı ortalama 31.3 kg plastik atık Akdeniz’e karışıyor. Listenin ikinci sırasında 26.1 kg ile İspanya’dan Barcelona, üçüncü sırasında 21 kg ile İsrail’den Tel Aviv yer alıyor. İzmir ise 7.2 kg ile Akdeniz’i en çok kirleten şehirler listesinin sonunda bulunuyor.
Bölge ülkelerinde her yıl toplam 2.8 milyon ton plastik atık doğaya terk ediliyor. 1.3 milyon ton plastik çöpün doğada bırakıldığı Mısır bu alanda ilk sırada yer alırken, Türkiye 0.8 milyon ton ile ikinci sırada yer alıyor. Kişi başı rakamlar dikkate alındığında ise ilk iki sıra Fas ve Libya’nın.
Plastik atıklar doğayı, toplumu ve ekonomiyi tehdit ediyor
Akdeniz bölgesinde yaşayan insanların gıdalarında ve içme sularında bulunan mikroplastik oranı her yıl artarken, Akdeniz’deki ekosistem de plastik kirliliğinden dolayı tehdit altında. Özellikle denizde terk edilen ağların da etkisi hesaplandığında, plastik kirliliğinden deniz kuşlarının yüzde 35’i, balıkların yüzde 27’si, deniz memelilerinin yüzde 13’ü, deniz kaplumbağalarının ise yüzde 5’i zarar görüyor.
Akdeniz bölgesinde turizm sektörü plastik atıklardan dolayı her yıl ortalama 268 milyon euro kaybediyor. Deniz endüstrisinin yıllık kaybı 235 milyon euro, balıkçılık sektörünün ise 138 milyon euro.
KAYNAK: EURONEWS TÜRKÇE – FATİH YETİM
