Hürriyet’ten Aysel Alp’in haberine göre Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’nin onayıyla alınan kararlar, dünkü Resmi Gazete’de yayınlandı.
Alanya Kalesi üç statüye ayrılırken, nitelikli doğal koruma alanı ve sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı sınırları netleşti. Kesin korunacak hassas alana ilişkin sınırlar ise bakanlar kurulu onayıyla yürürlüğe girecek.
Bakanlar kurulu kararıyla belirlenecek
Antik kent ve caretta carettaların bulunduğu Patara ve Kalkan’a sekiz kilometre uzaklıkta yer alan Yeşilköy, Fırnaz Koyu ve çevresinde de SİT statüsü yenilendi. ‘Nitelikli doğal koruma alanı’ ve ‘sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı’sınırları çizildi.
‘Noel Baba’ olarak bilinen Aziz Nikolaos’un mezarının bulunduğu Demre ilçesindeki Taşdibi Yarımadası Doğal SİT Alanı ise ‘nitelikli doğal koruma alanı’ olarak ilan edildi. ‘Kesin korunacak hassas alan’ sınırı ise yine diğer iki bölgede olduğu gibi bakanlar kurulu kararıyla belirlenecek.
Taşdibi, diğer kararlardan farklı olarak ‘sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı’ statüsüne alınmadı. Böylece Taşdibi’nin ‘nitelikli doğal koruma alanı’ içinde sınırlı yapılaşma mümkün olacak.
‘Tek tek yapılaşmaya açılıyor’
Mimarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın birkaç yıl önce doğal SİT ilgili çalışma başlattığını söyledi.
Muhcu şöyle devam etti: “Bu süre içinde yeni bir doğa parçası SİT alanı ilan edilmemiştir. Buna karşılık, var olan SİT alanlarının sınırları daraltılmış, kademeli olarak yapılaşmaya açılmaktadır. Bakanlığın belirlediği özel şirketler aracılığıyla, bilimsel olmayan bir takım raporlara dayanarak ülkemizin eşsiz güzelliğe sahip doğa parçaları tek tek yapılaşmaya, maden, taşocağına açılmaya başlamıştır. Geçen hafta Trabzon yaylaları; dün Alanya, Kaş, Demre’de gördük. Yaylalar, meralar, eşsiz doğa güzelliklerinin yapılaşmaya açıldığı bir süreçle karşı karşıyayız.”
Bakanlık yetkilileri, kesin korunacak hassas alan sınırlarının Bakanlar Kurulu kararıyla tescil edilebildiğini belirterek, bu nedenle Resmi Gazete’de diğer iki alan sınırlarının ilan edilebildiğini söyledi.
Kesin korunacak alan ilan edilmesi durumunda, o bölgede varsa yapılaşmanın derhal kamulaştırılması gerektiğine dikkat çeken yetkililer, Türkiye genelinde SİT derecelerinin düşürülerek doğal alanların imara açıldığına dair eleştirilere de yanıt verdi.
‘Pamukale’deki havuz dışında SİT korumasından çıkarılan alan yok’
Bakanlık yetkilileri şöyle konuştu: “‘Kesin korunacak hassas alan’ statüsü, eskinin birinci derece SİT stütüsünden daha yüksek bir korumayı ifade ediyor. Yeni getirilen uygulamayla buraların derhal kamulaştırılması gerekiyor. Dolayısıyla eski birinci derecelerin tamamı, kesin korunacak hassas alan statüsüne girmiyor. Kaldı ki SİT statüleri ekolojik temelli bilimsel araştırma raporlarına dayanarak belirleniyor. Sincap, engerek yılanı, endemik bir bitki varsa puanlamalar buna göre yapılıyor. Bitki örtüsü, jeolojik oluşumlar göz önünde bulundurularak puanlama tablosu çıkarılıyor. Belli puanının üzerinde olursa kesin korunacak hassas alan, nitelikli alan ve sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanı oluyor. Türkiye genelinde Pamukkale’deki yapay havuz dışında, SİT korumasından çıkarılan alan yok. Sürdürülebilir alanda komisyon kararıyla taşocağı, madencilik yapılabiliyor. Konut, villa, turizm tesisi de mümkün.”
