Gündüz sıcaklıklarında rekor kırılırken, ısınan insan vücudunun soğumasında kritik bir işlev gören gece sıcaklığı da hızla artarak yeni bir tehlikeye işaret ediyor.
Çoğu zaman farkında olmadığımız bu sıcaklık artışının insan kaynaklı küresel ısınmanın da etkisiyle gelecekte etkisini daha fazla hissettirmesi bekleniyor.
Sıcaklıkların kayıt altına alındığı 19. yüzyılın başlarından itibaren Dünya’da yaz mevsimi gece sıcaklıklarının artış hızı, gündüz sıcaklıklarına oranla neredeyse iki katı civarında.
Bazı bölgelerde bu artışın daha belirgin olduğunu söyleyen Meteoroloji uzmanı Prof. Dr. Orhan Şen, “Bu durumun en önemli nedenlerinden birisi küresel ısınmadır.” diyor.
Vücudun gece soğuyarak kendisini sakinleştirmesi gerektiğini belirten Orhan Şen, yaz mevsiminin gece sıcaklıklarında yaşanan tehlikeli artışa dikkat çekti:
“Yaz gece sıcaklıklarındaki artış, ilkbahar ve sonbahar gece sıcaklıklarının oranından daha yüksek gerçekleşmektedir. İlkbahar ve yaz gece sıcaklıklarındaki artış, gündüz sıcaklıklarından daha kuvvetlidir.”
Bilim insanları gece sıcaklıklarında yaşanan küçük değişimlerin bile büyük sonuçları olabileceği uyarısında bulunuyor.
Bilimsel çalışmalar karbon emisyonunun ciddi oranda azalması halinde bile yüksek sıcaklık tehlikesinin dünya nüfusunun üçte birini tehdit eder bir noktaya geleceği sonucunu çıkarıyor.
Sıcaklık artışı en çok ileri yaş grubu için tehdit oluşturuyor. Dünyada 65 yaş üstü olarak kabul edilen yaşlıların toplam nüfus içindeki payı yüzde 8 düzeyinde.
Dünyada aşırı sıcaklıkla bağlantılı ölümler, doğa olayları nedeniyle meydana gelen ölümlerde başı çekiyor. Bir araştırmaya göre Avrupa’da aşırı sıcaklardan ötürü her yıl en az 3 bin ölüm gerçekleşiyor. Bu sayının 2100 yılı itibariyle 152 bine ulaşabileceğine dikkat çekiliyor.
Bir insan ne kadar sıcağa dayanabilir?
Bu insanın maruz kaldığı sıcaklık derecesine göre değişiyor. Sıcaklığın yanı sıra nem, rüzgar ve radyasyon da dayanıklılık konusunda önemli faktörler olarak hesaba katılmalı.
2010 yılına ait bir araştırmada, insan vücudunun dayanıklılığını ölçmek için ‘ıslak termometre sıcaklığı’ adı verilen sıcaklık ve nem seviyesini incelendi. Araştırmada insanın 35 derece sıcaklığın altında 6 saatten fazla kalamayacağı sonucuna ulaşıldı.
Dünya’nın birçok yerinde ortalama sıcaklık 26 derece olarak kabul ediliyor. Yakıcı çöllerde bile gündüz görülen aşırı sıcaklıklar, düşük nem oranıyla dengeleniyor ve insan vücudunun kaldırabileceği bir seviyeye dönüşüyor.
Fosil rezervlerin ölçüsüz şekilde kullanımına devam edilmesi halinde bunun küresel ısınma üzerindeki etkisinin kaçınılmaz olacağı konusunda bilim insanları hem fikir.
“30-40 derece enlemlerindeki ülkelerde minimum sıcaklıklar son senelerde arttı” diyen Orhan Şen, küresel ısınmanın etkilerinden ötürü 30 derece enlemlerindeki tropik iklimin kuzey bölgelere doğru yakınlaştığını ve bunun sonucu olarak orta enlemlerde tropik gece sayılarının arttığını belirtiyor. Şen’e göre bunun insan sağlığı üzerindeki etkileri de kaçınılmaz:
“Gece sıcaklıklarındaki artış yüksek olduğunda vücut soğumayı sağlamakta güçlük çeker. Özellikle daha soğuk iklimlere sahip ülkelerde bu rahatsızlık daha belirgin bir hale geliyor.”
KAYNAK: EURONEWS TÜRKÇE – KAMURAN SAMAR
