İskoçya’nın başkenti Glasgow’da düzenlenen ve COP26 olarak adlandırılan Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Zirvesi sona erdi.
İki hafta süren ve zorlu müzakerelere sahne olan zirvenin sonunda, sayıları 200’e yakın olan katılımcı ülkelerin tamamı bir anlaşma metni üzerinde uzlaştı.
İmzalanan metin, devletlerden ilk kez kömüre olan bağımlılıklarını azaltmaları ve verimsiz fosil yakıt sübvansiyonlarını aşamalı olarak bırakmalarının istenmesi bakımından önem teşkil ediyor.
Anlaşmada ayrıca, ülkelere emisyon azaltma hedeflerini yükseltmeleri için tanınan süre 2025 yılından 2022’ye çekildi.
Ancak gözlemcilere göre, varılan anlaşma maalesef küresel ısınma tehdidinin bertaraf edilmesi ve iklim değişikliğinin neden olduğu çevre olaylarından etkilenen ülkelere maddi yardımda bulunulması gibi hedefleri tutturamadı.
Son dakika değişikliği
Anlaşma metninde yer alan bir ifade, ekonomileri kömür kullanımına bağımlı olan Hindistan ve Çin’in itirazları üzerine son dakikada değiştirildi.
Filtresiz kömür kullanımının “aşamalı olarak bırakılması” için çağrı yapılmasına karşı çıkan Hindistan ve Çin, bu ifadenin yerine “aşamalı olarak azaltma” tabirinin yazılmasını sağladı.
Çin, Hindistan, ABD ve Avrupa Birliği’nden elçiler arasındaki görüşmelerin ardından yapılan değişiklik sonrası tüm ülkeler metni imzaladı.
Hindistan Çevre ve İklim Bakanı Bhupender Yadav, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Biz gelişmekte olan ülkelerin sesi oluyoruz” ifadesini kullanırken anlaşmada kömürden bahsedilip petrol ve doğal gazdan söz edilmemesini eleştirdi. Geçmişten bu yana sera gazı emisyonundan en fazla sorumlu olan ülkelerin zengin devletler olduğunu hatırlatan Hint Bakan, “Hem gelişmekte olan ülkeler hem de iklim değişikliği için makul olan bir konsensüse varılması için çaba gösterdik” dedi.
Tepkiler
ABD’nin iklim elçisi John Kerry, Glasgow İklim Anlaşması’nın onaylanması için gerçekleştirilen son oturumda yaptığı konuşmada “Tüm taraflar rahatsızsa, bu iyi bir müzakeredir. Ve sanırım bu iyi bir müzakereydi” dedi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres anlaşmayı memnuniyetle karşıladı ancak “yeterli olmadığını” belirtti. Guterres “Hâlen iklim felaketinin kapısını çalıyoruz” dedi.
İsveçli iklim aktivisti Greta Thunberg, Twitter’dan paylaştığı mesajda, “#COP26 sona erdi. İşte size kısa bir özeti: Bla, bla, bla” ifadesini kullandı. Genç aktivist, “Ama gerçek çalışma bu salonların dışında devam ediyor. Ve biz asla ama asla vazgeçmeyeceğiz” diye ekledi.
Paris Anlaşması’nın mimarı Laurence Tubiana da AFP’ye yaptığı açıklamada, COP26’nın iklim değişikliğinden zarar gören insanların beklediği acil yardımı sağlamayı başaramadığına vurgu yaptı.
Avrupa Komisyonu ise varılan anlaşmanın “Paris hedeflerini canlı tuttuğunu” belirtti.
