Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) olumlu raporu alınmadan Munzur Çayı üzerine kurulması planlanan dört baraj ve altı HES projesi için 1983 yılında Devlet Su İşleri tarafından Tunceli-Munzur Projesi Master Planı raporu hazırlandı.
Hazırlanan plan çerçevesinde Konaktepe Barajı’na 2010 yılında lisans verilince, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından Munzur Çayı üzerine yapılması planlanan dört baraj ve altı HES projesi için, ‘üstün kamu yararı kararı’ kararı alındı. Karardan sonra Munzur Çayı üzerine yapılması planlanan baraj ve HES projeleri Munzur Vadisi Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı’na işlendi. Plan Temmuz 2012 tarihinde dönemin Çevre ve Orman Bakanlığı’nca onaylanarak yürürlüğe girdi. Dört baraj ve altı HES projesine itiraz eden bölge halkı baraj ve HES projelerinin iptal edilmesi için Ankara 3. İdare Mahkemesi’ne başvurdu.
DANIŞTAY, ‘ÇED OLMAZSA OLMAZ’
Başvuruyu değerlendiren Ankara 3. İdare Mahkemesi 2013 yılında davayı reddetti. Mahkeme kararına itiraz eden davalılar temyiz için Danıştay 10. Dairesi’ne başvurdu. Danıştay 10. Dairesi, ÇED süreci tamamlanmadan Munzur vadisi üzerine kurulması planlanan HES ve barajlar için yapım izni verildiğini, Munzur nehri üzerine baraj ve HES yapımı için mevzuat açısından ‘ÇED olumlu kararı’ veya ‘ÇED gerekli değildir’ kararı alınmadıkça projelere yapım izni verilemeyeceğini belirterek Ankara 3. İdare Mahkemesi’nin aldığı ret kararını bozdu. Bunun üzerine karara itiraz eden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile firmalar karar düzeltme talebiyle Danıştay’a başvurdu.
BİR BARAJ İKİ HES’İN İMAR PLANLARI ONAYLANDI
Dava konusu olan HES ve barajlar için son sözün Danıştay tarafından verilmesi beklenirken, Munzur Vadisi üzerine kurulması planlanan bir baraj ile iki HES projesi hakkında hazırlanan imar planları Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanarak askıya çıkarıldı.
Konaktepe Barajı ile Konaktepe HES 1, Konaktepe HES 2 projesine ait 1/5 bin ölçekli nazım imar planı ile 1/ bin ölçekli uygulama imar planlarının onaylanmasının hukuka aykırı olduğunu savunan Dersim Kültürel ve Doğal Miras Koruma Girişimi sözcüsü avukat Barış Yıldırım imar planlarının onaylanması ile ilgili şöyle konuştu:
“Tüm anılan Danıştay kararlarına rağmen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Danıştay kararlarını hiçe sayarak Munzur Vadisi Milli Parkı sınırlarında inşa edilmesi planlanan en büyük Baraj Projesi durumundaki Konaktepe Barajı ve Konaktepe HES 1 ile Konaktepe HES 2 Projesi’nin Nazım İmar Planı ile Uygulama İmar Planı’nı onaylamıştır. Planların onaylanması tamamen hukuksuzdur. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yüksek yargı organlarınca verilen kararların gereklerini yerine getirmesi gerekirken aksi yönde karar alması hukuk devleti prensibini ağır şekilde ihlal etmiştir. Kaldı ki Munzur Vadisi Milli Parkı’nın 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak tespit ve tescil edilmesi talebiyle tarafımızca açılan davada Elazığ 1. İdare Mahkemesi’nin 2014/1298 E. sayılı dosyasında verilen 18.11.2014 tarihli kararın gereği de henüz davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yerine getirilmemiştir. Bu haliyle Anayasa’nın 138. maddesi ihlâl edilmiştir. Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme hükümlerine göre Munzur Vadisi Milli Parkı Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alması gereken alanlardandır.”
KAYNAK: RADİKAL / İDRİS EMEN
