Çünkü Kültür ve Turizm Bakanlığı, mahkemenin ‘yürütmeyi durdurma’ kararını dikkate almadı, doğal SİT alanını yok etti: “Assos artık eski Assos değil ve olmayacak.“
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) ‘kayaların risk oluşturduğuna’ ilişkin raporundan sonra Çanakkale Valiliği ‘kayaların güvenli hale getirilmesi için’ ihaleye çıkmıştı. ‘Kaya ıslah projesi’ kapsamında bölgedeki doğal doku kısmen yok olmuştu.
Birinci derece arkeolojik ve doğal sit alanında ortaya çıkan büyük yıkımdan sonra Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği ve Assos Dostları, Kültür ve Turizm Bakanlığı aleyhine dava açmıştı.
Mahkeme geç de olsa yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Ancak mahkemenin kararı hiçe sayılarak çalışmalara devam edilmişti. Hatta bunu görüntülemek isteyen vatandaşlar inşaattaki yetkililerce engellenmişti.
Mahkeme ‘Korunmalı’ diyerek iptal etti
Kaz Dağı Doğal Kültürel Varlıkları ve Koruma Derneği ve Assos Dostları, ‘ıslah’ kararının iptali için açtığı davayı da kazandı.
Mahkeme kararda ‘Birinci Derece Arkeolojik SİT alanlarının korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunması gereken alanlar olduğu, bu alanlarda hiçbir yapılaşmaya izin verilmeyeceği ve bilimsel amaçlı kazılar dışında hiçbir kazı çalışmasının yapılamayacağını’ belirtti.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bir bilim kurulu oluşturmadığını söyleyen mahkeme, doğal afete karşı zorunlu uygulamaların da zemine en az müdahaleyle yürütülmesi ve bir bilim kurulu oluşturulması gerektiğini hatırlattı.
Geç gelen adalet
Assos halkı ve çevre aktivistleri karara sevinse de “Adalet geç tecelli etti” dedi: “Assos Antik Liman mevkiinde, ne yazık ki tüm çabalarımıza, resmi başvurularımıza, suç duyurularımıza, dava açıp yürütmeyi durdurma kararı almamıza rağmen büyük bir doğa ve tarih katliamı yaşanmış, Assos falezleri yok edilmiştir, bir doğal peyzaj yok edilmiştir. Assos artık eski Assos değildir ve olmayacaktır. Bölgeye arkeolojik sit yanı sıra ‘doğal SİT alanı’ olma özelliği kazandıran tüm değerler yok edilmiştir.”
Mahkemenin uygulamayı iptal etmesine rağmen çalışmalarının devam edip etmediği bilinmiyor. Alana girişler yasaklandı. Daha önce denizden tekneyle çekim yapabiliyordu bölge sakinleri ama o ulaşım da kapatıldı. Bölge halkı mahkemenin ‘iptal’ kararına rağmen çalışmalarının devam etmesinden endişeli. Çünkü daha önce verilen ‘yürütmeyi durdurma’ karar uygulanmamış, inşaat çalışmaları devam etmişti.
Bu nedenle, mahkeme kararı doğrultusunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından, bu iş için gereken tüm meslek alanlarından konularında uzman bir bilim kurulu oluşturulması, heyetin mevcut durumu incelemesi ve bundan sonra yapılabilecekler için teknik ve bilimsel bir yol haritası çizilmesini istiyorlar.
KAYNAK: DİKEN – AYŞEGÜL KASAP