Marmoset maymununun sadece birkaç hafta önce keşfedilen tamamen yeni türünün, Amazon yağmur ormanlarında yanmaya devam eden alevler yüzünden ciddi risk altında olduğu düşünülüyor.
Mico munduruku marmoseti, beyaz kuyruğu ve elleri nedeniyle sıra dışı bir tür. Bu yaratıklar genelde siyah kuyruklu oluyor.
Türün Brezilya’nın güneybatısındaki Pará eyaletinde, yaklaşık 55 bin kilometre karelik bir alanda yaşadığı düşünülüyor.
Bu yaratık ağustosta Rodrigo Costa Araújo ve Ulusal Amazon Araştırmaları Enstitüsü ile Brezilya’daki Amazonas Federal Üniversitesi’ndeki meslektaşları tarafından keşfedilmişti.
Şimdiyse araştırmacılar bölgeyi kavurmaya devam eden yangınların yeni türün yaşamına doğrudan tehdit oluşturmasından korkuyor.
Felaket getiren alevler bölgeyi eşi benzeri görülmemiş bir seviyede harap etti. Tarımsal genişleme, yeni enerji ve alt yapı projeleri; yasa dışı ağaç kesimiyle birleşince sayısız canlının doğal yaşam alanı hızla kalıcı olarak yok ediliyor.
Hız kazanan tahribat, bazı durumlarda, tam da neyi kaybettiğimizin farkına vardığımız anlarda gerçekleşiyor.
Flora & Fauna International adlı organizasyona konuşan Araújo, NASA uydu verilerini alıntılayarak yangınlardan birinin doğrudan, yeni keşfedilen marmoset maymununun alanından geçtiğini söyledi:
“Bu ormanlar yok olursa marmoset maymunları da yok olur. (…) Bu yılki yangınlar, geçen yıla kıyasla, Amazon’un güneyindeki tüm marmoset maymunlarının yaşam alanlarını daha çok daha fazla yakıyor.”
Araújo bu yıl Brezilya Amazonlarındaki biçilmiş alanlarda hızla yayılan yangınların “siyasi motivasyona dayandığını” ekledi.
Bu yılın, yangın riskini artıracak düşük yağış miktarının ve kurak koşulların yaşandığı bir yıl olmadığını söyleyen Araújo,
soya mahsulleri ve sığır eti fiyatlarının da çiftçileri daha fazla tarım alanı açmaya itecek sert bir artış görmediğini ekledi.
“Buradan çıkarılacak bariz sonuç, 2019 yangınlarının siyasi gerekçelere dayandığı. Çiftçiler başkanın çevreyi ve biyoçeşitliliği koruma karşıtı programını destekliyor. Başkan da bu insanlara alanda destek oluyor.”
Araújo, Brezilya’nın sağcı devlet başkanı Jair Bolsonaro’nun “ülkenin ormansızlaşmayı izleme ve önleme çalışmalarını sistematik olarak dağıttığını, ulusal çevre ajansının bütçesini kıstığını, yaşamsal önemdeki uluslararası yardımı… ve çevreyi rahatlatacak önerileri reddetttiğini” söyledi.
Ancak Araújo’ya göre yeni marmosetin keşfi, hidroelektrik santrallerin yapımının gözden geçirilmesine yol açarak, olumlu etkiler gösterebilir. Bu santrallerin tümü, türün yaşam alanının sınırları içinde inşa ediliyor.
Araújo sözlerini şöyle noktaladı:
“Bu bölgede neredeyse hiç araştırma yapılmadı ve buradaki biyoçeşitliliğe dair çok az şey biliyoruz. Bu yüzden bölgede yeni bir primatın tanımlanması açıkça gösteriyor ki henüz keşfedilmemiş birçok türün yaşam alanını da yok ediyoruz.”
KAYNAK: INDEPENDENT TÜRKÇE – ATA TÜRKOĞLU
