Bilim insanları, ette ve balıkta bulunan, takviye olarak satılan bir besin maddesi olan ‘taurin’in, çeşitli hayvan türlerinde ömrü uzattığını ve sağlığa iyi geldiğini söylüyor.
Taurin seviyesi, insan da dahil olmak üzere farklı hayvan türlerinde yaşla birlikte azalıyor.
Orta yaşlı hayvanlar üzerinde yapılan deneyler, taurini gençlik dönemindeki seviyelere yükseltmenin ömrü yüzde 10’dan fazla uzattığını, fiziksel sağlığı ve beyin sağlığını iyileştirdiğini gösterdi.
Araştırmacılar, taurinin bir “hayat iksiri olabileceğini” söylüyor. Ancak taurin seviyesini yükseltme çalışması insanlarda test edilmedi.
Bu nedenle New York’taki Columbia Üniversitesi ekibi, insanların daha uzun yaşamak için taurin hapları ya da torin içeren enerji içecekleri almamalarını tavsiye ediyor.
Ancak hayvanlar üzerinde yapılan araştırma, yaşlanmayı yavaşlatma arayışının bir parçası olarak devam ediyor.
Araştırma ekibi 11 yıldır bu besinin yaşlanmadaki rolünü ortaya çıkarmaya çalışıyor.
Bu çalışma, genç ve yaşlılar arasındaki farkları tespit etmek için farklı hayvan türlerinin kanındaki moleküllerin analiziyle başladı.
Araştırmacı Dr. Vijay Yadav, yaşlıların kanında en bariz düşüş gösteren moleküllerden birinin taurin olduğunu söylüyor. Yaşlılarda taurin seviyesi gençlere kıyasla yüzde 80 daha düşük çıktı.
Aminoetilsülfonik asit olarak da bilinen taurin bitkilerde hemen hemen hiç bulunmuyor. Bu besin, diyetteki hayvansal proteinden alınabiliyor ya da vücut tarafından üretiliyor.
‘Sağlıkta ve hafızada iyileşme’
Araştırmada, insanlar için yaklaşık 45 yaşına denk gelen 14 aylık farelere günlük bir doz taurin verildi.
Science dergisinde yayımlanan sonuçlar, erkek farelerin yüzde 10, dişilerin ise yüzde 12 daha uzun yaşadığını ve her ikisinin de daha sağlıklı olduğunu gösterdi.
Dr. Yadav, “Neyi kontrol edersek edelim, taurin takviyeli fareler daha sağlıklıydı ve daha genç görünüyorlardı” dedi.
“Daha zayıflardı, enerji harcamaları artmıştı, kemik yoğunlukları artmıştı, hafızaları gelişmişti ve bağışıklık sistemleri daha gençleşmiş görünüyordu.”
Solucanlarda da yaşam süresinde yüzde 10-23’lük artışlar kaydedildi.
Daha sonra, 15 yaşındaki rhesus maymunlarına altı aylık bir taurin kürü verildi; bu süre yaşam beklentisinde fark edilir bir değişim görmek için çok kısa olsa da araştırmacılar yine vücut ağırlığı, kemik, kan şekeri seviyeleri ve bağışıklık sisteminde iyileşmeler gözlemledi.
Münih Teknik Üniversitesi’nde araştırmaya katılan Profesör Henning Wackerhage, bu sonuçların inanılmayacak düzeyde iyi olduğunu beirterek, “Taurin bir şekilde yaşlanmanın motorunu etkiliyor” diyor
Ancak birçok soru cevapsız kalmaya devam ediyor:
- Aynı sonuçlar insanlarda da mümkün olabilir mi?
- Sağlık için bu kadar iyiyse, taurin seviyeleri neden ilk etapta düşüyor?
- Yaşlanmayı nasıl yavaşlatıyor?
- Taurin takviyesinin herhangi bir tehlikesi var mı?
Araştırmacılar 12 bin kişi üzerinde yaptıkları analizlerde, kanlarında daha fazla taurin bulunanların genel olarak daha sağlıklı olduklarını ortaya koydular.
Farelerden elde edilen verilerin insanlar için de geçerli olması halinde, ömrün 7-8 yıl uzatılmış olacağını söylüyorlar.
Taurin takviyesinin insanlar üzerinde herhangi bir yararı olup olmadığını tespit edebilmek için bazı insanlara bu besinin, diğerlerine ise plasebo hapı verilerek klinik deneyler yapılması gerekecek.
İnsan biyolojisindeki farklılıklar taurinin diğer hayvanlarda gözlendiği şekilde işe yaramasını engelleyebilir ya da yaşla birlikte seviyelerin düşmesinin evrimsel bir nedeni olabilir.
Mevcut veriler taurinin güvenli olduğunu gösteriyor, taurin içeren enerji içeceklerinin on yıllardır piyasada olması da buna işaret ediyor.
Sağlıklı beslenme
Taurin maddesini hayvansal besinlerden alabiliyor olsak da, deneylerde kullanılan miktarlarda bunların tüketilmesi zor. Hayvan deneylerindeki kullanılan doz insanlara uyarlandığında günde 3-6 gram alınması gerekiyor.
Dr. Yadav, “Geniş kitlelere taurin takviyesi almalarını önermeden önce klinik çalışmaların tamamlanmasını beklemeliyiz” diyor.
Profesör Wackerhage de, takviyeler için acele etmek yerine, daha uzun yaşamanın zaten kanıtlanmış yolları olduğunu belirtiyor; “Uzun, sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmek istiyorsanız, en önemli şeylerden biri sağlıklı diyet ve egzersizdir” diyor.
Araştırmanın sonuçları, taurinin hücresel yaşlanmayı (vücuttaki hücrelerin bölünmeyi durdurması) azaltmada rol oynadığını gösteriyor.
Taurin aynı zamanda vücut hücrelerindeki enerji istasyonları olan mitokondrilerin çalışmasını da sağlıyor.
Ancak bunları nasıl yaptığı henüz bilinmiyor.
Pennsylvania Üniversitesi’nden Joseph McGaunn ve Joseph Baur bulgularla ilgili olarak şunları söylüyor:
“Diyetle alınan taurini arttırmaya odaklanmak, kötü beslenmeye yol açma riski taşıyor, çünkü bitki açısından zengin diyetler insan sağlığı ve uzun ömürlülükle ilişkilendiriliyor.
“Bu nedenle, her müdahalede olduğu gibi, insan sağlığını geliştirmek ve ömrü uzatmak amacıyla taurin takviyesine de dikkatle yaklaşmak gerekir.”
KAYNAK: BBC TÜRKÇE
