Ama geçtiğimiz 2019 yılı da Güneş Sistemi’nden yeryüzüne çok güzel görüntülerin yansıdığı bir yıl oldu.
En güçlü teleskoplarımız, Evren’in göz kamaştırıcı bölgelerini görüntüledi.
BBC’nin Bilim Editörü Paul Rincon, 2019’un en iyi uzay fotoğraflarını derledi.
Bulutların üstünde
Nasa’nın uzay aracı Juno, devasa gezegen Jüpiter’in yörüngesine girdiği 2016 yılından bu yana büyüleyici fotoğraflar gönderiyor.
Jüpiter’in bu renkleri iç içe geçen görüntüsü ebru sanatını anımsatıyor. Bu görüntü, uzay aracının 29 Mayıs’ta çektiği dört farklı fotoğrafın birleştirilmesiyle oluştu.
Fotoğraflar çekildiğinde Juno, bu bulutlara 18 bin 600 km ila 8 bin 600km arasında yaklaşıyordu.
Yukarıdaki fotoğraf, Jüpiter’deki jet akımı içinde dalgalanan bulutları gösteriyor.
Kardan adam
Nasa’nın New Horizons uzay aracı, 2015’te Plüton’a ilk uçuşu yaptıktan sonra ikinci görevi olan, Neptün’ün yörüngesi dışındaki Kuiper Kuşağı’na gönderildi.
Kuşakta binlerce ilkel buzlu cisimler var. Bu nesneler Güneş Sistemi’mizin ilk oluşumuna dair işaretler barındırıyor.
Bilim insanları, 2014’te keşfedilen iki yumru görünümündeki MU 69 adlı gök cismine daha sonra Ultima Thule ve sonunda “Arrokoth” adı verdi.
Bir uzay aracının ziyaret ettiği en uzak nesne olarak kayda geçen 2014 MU 69’nun fotoğrafı, New Horizons tarafından Ocak 2019’da görüntülendi.
Arrokoth, Dünya’dan yaklaşık 6.44 milyar km uzakta, Neptün ile cüce gezegen Plüton arasındaki astreoid kuşağında yer alıyor.
Yüzeyindeki kırmızımsı renk, kozmik ışınların organik bileşiminden kaynaklanıyor.
Yıldızlı havai fişekler
Eta Carinae, Karina takımyıldızı içinde yaklaşık 7 bin 500 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir yıldız sistemi.
En az iki yıldızdan oluşan sistemim bolometrik aydınlatma gücü Güneş’in 5 milyon katıdır.
Yıldızlardan birinin saldığı sıcak gaz genişleyip bir çift balon lobuna dönüşmüştü. On yıllar boyunca gökbilimciler yıldızın yok olmanın eşiğinde oluduğunu ve patlayıp süpernova yaşanacağını düşünüyordu.
Yıldız sisteminin havai fişekleri andıran görüntüsü bu sene çıktı. Görüntüler, Hubble Uzay Teleskopu’nun Geniş Alan Kamerası WFC3 tarafından çekildi.
Marslı selfi
Nasa’nın Curiosity adlı uzay keşif aracı, 2012’den bu yana Gale Krateri’ni inceliyor.
Robot, Mount Sharp’ın (Keskin Dağ’ın) eteklerini keşfederken bu ‘selfie’yi çekti.
Alanda kazılarak elde edilen iyi kaya örneği kil minerallerinin oranının da ne kadar yüksek olduğunu gösterdi. Kil genellikle suyun bulunduğu yerlerde varolabiliyor. Su da hayat anlamına geliyor. Önceden elde edilen kanıtlar Gale Krateri içinde bir zamanlar su bulunduğunu ve göl olduğunu gösteriyor.
Ay’ın uzak tarafları
3 Ocak 2019’da Çin’in Chang’e-4 uzay aracı Ay’ın uzak tarafları, güney kutbundaki Aitken havzasını incelemek üzere “karanlık yüz” olarak bilinen bölgeye başarı ile iniş yaptı.
İnişten birkaç gün sonra robotun kameraları ve araç birbilerinin fotoğraflarını çekmeye ayarlandı.
Uzay aracında kameralar, Ay’ın yüzeyini incelemek için bir radar, minerallerin tespit edilebilmesi için bir spektrometre ve mini biyosferde bitki yetiştirilebilmesi için canlı deney araçları vardı.
Çinli bilim insanları Mayıs ayında Chang’e-4’ün, Ay’ın uzak taraflarındaki kraterin kökenine dair bilgiler gönderdiğini teyit etti.
Sarmal galaksi
Huggle Teleskopu ile çekilen bu görüntü NGC 772 adı verilen sarmal galaksiyi gösteriyor.
NGC 722 adlı galaksi, 130 milyon ışık yılı uzaklıkta. Bizim Samanyolu galaksimizle birçok ortaklığı var. Örneğin, hem Samanyolu’nda hem de NGC 722’de küçük uydu galaksiler var bu galaksiler de kendi ana galaksilerini yörüngelerine alıyor.
Ama diğer yandan ikisi arasında bazı önemli farklar da var. Örneğin, NGC 722’de gaz ve yıldızlardan oluşan bir özellik var, bu özelliğin galaksinin merkezinden materyallerin çıkmasına yardımcı olduğu ve hatta belki de yıldız oluşumunu hızlandırdığı düşünülüyor.
Yelkenli
LightSail projesi sivil toplum kuruluşu The Planetary Society tarafından gelştirildi. Amacı, Dünya’nın alçak yörüngesinde seyahat edilebileceğini göstermek. Güneş yelkenleri (foton yelkeni) uzay araçlarının geliştirilmesi için uzun yıllardır düşünülen bir yöntem.
Yelkenler, Güneş ışığını kullanıp aynalı yüzeye basınç yapıyor. Bu da teoride, itici bir güç yaratıyor. Bu güç de bir yelkenin rüzgarla kabarması etkisi yaratıyor.
LightSail 2, 25 Haziran 2019’da duyuruldu. Bu görüntü de LightSail yelkenlisinin 23 Temmuz’da konuşlandırılmasından sonra çekildi.
