İki şirket yaptığı açıklamada “lecanemab” adlı ilaca ilişkin ilk sonuçların beyindeki gerilemeyi yavaşlattığını ortaya koydu.
Son aşamaya ulaşan denemelerle ilgili tam raporun önümüzdeki ay açıklanması bekleniyor, buna rağmen bulgular bilim dünyasını şimdiden heyecanlandırdı.
Bulgulara göre lecanemab tedavisi uygulanan hastalarda, plasebo verilen hastalara göre Alzheimer’ın ilerleyişi yüzde 27 azaldı.
Japon biyoteknoloji firması Eisai, geliştirdiği ilaca dair denemelerinin küresel çapta Alzheimer hastalığının ilk evresindeki yaklaşık bin 800 hasta üzerinde çalışma yapıldığını belirtti. Çalışmada hastaların akıl sağlığındaki bozulma ve giyinmek ya da beslenmek gibi gündelik faaliyetlerdeki kabiliyetleri bir dizi kriter kullanılarak izlendi.
Eisai araştırmanın bütün sonuçlarının kasım ayı sonunda düzenlenecek olan bir konferansta duyuracaklarını, bulguları ayrıca bir tıp dergisinde de yayınlamayı planladıklarını açıkladı.
İlaç için onay arayışı
Tedaviye onay alabilmek için Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ve Japonya’daki yetkili kurumlara başvuruda bulunmaya hazırlanan şirket Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi’ndeki (FDA) onay sürecini hızlandırma arayışında. FDA’in önümüzdeki yıl başında onaylaması beklenen ilaç, Eisai ve Amerikan biyoteknoloji firması Biogen tarafından ortaklaşa tanıtılıyor.
İlaçla ilgili kamuoyuna bilgi veren Biogen icra direktörü Michel Vounatsos “Bugünkü duyuru hastalara ve ailelere, eğer onaylanırsa, lecanemabın potansiyel olarak Alzheimer hastalığının ilerlemesini yavaşlattığına ve idrak ve işlev açısından klinik olarak anlamlı etkide bulunduğuna dair umut verecek” diye konuştu.
ABD’deki Alzmeimer Birliği bulguları hastalığın altında yatan sebeplerin potansiyel tedavisinde bugüne kadarki en yüreklendirici sonuçlar olarak tanımladı.
İlacı “çığır açan” bir gelişme olarak niteleyen İngiltere Alzheimer Araştırma Derneği de bir nesildir yapılan araştırmalar içinde idrak bozukluğunu yavaşlatmada başarılı olan bu ilk büyük çaplı çalışmanın “tarihi” olduğu değerlendirmesinde bulundu.
Araştırmacıların genellikle bulguların tamamı yayınlanmadan çalışmalarını değerlendirmek için temkinli davrandığı biliniyor. Ancak uzmanlar ilk sunulan bulguların “oldukça sağlam” olduğu ve düzenleyici kurumların onayını desteklemesinin beklendiğini ifade ediyor.
İlaç nasıl sonuç veriyor?
Beyinde biriken bir protein tabakasının Alzheimer hastalığının tetikleyicisi oluğu sanılıyor. Lecanemab amiloid-beta plakalarından oluşan yumakları ortadan kaldırmak amacıyla geliştirildi.
Ailesel geçmiş ve diyabet gibi kronik rahatsızlıkların da etkileyici faktörler olduğu Alzheimer hastalığının henüz bilinen bir tedavisi yok.
Biogen uzun yıllar sonra ilk defa geçen yıl Adulhelm adlı bir ilacı piyasaya sürmüş, ancak yıllık 56 bin dolara mal olan tedavinin yüksek maliyeti ve ilacın işe yaradığına dair zayıf kanıtlar sebebiyle sigorta şirketleri ilaç ödemelerini ya kısıtlamış ya da durdurmuştu.
