Yükseköğretim Kurumu’nun (YÖK) 2019 yılı için hazırladığı rapora göre, bazı vakıf üniversiteleri, çok düşük ücretlerle araştırma görevlisi çalıştırıyor. Rapordaki verilere göre, bin 336 lira maaşla araştırma görevlisi kadrosunda akademisyen istihdam eden vakıf üniversitesi var.
Asgari ücreti aratan maaşlar
Yükseköğretim Kurumu’nun Vakıf Yükseköğretim Kurumları 2020 raporunda, 2019 yılı içinde vakıf üniversitelerinin akademisyenlere ödediği maaşların tablosu da yer alıyor.
Tabloda, vakıf üniversitelerinin çoğunluğu, araştırma görevlisi olarak çalışan akademisyenlere asgari ücret ve bir kademe üstünde maaş veriyor. Bazı vakıf üniversitelerinin maaş politikası ise, asgari ücreti bile aratır durumda.
Nisan’da kanunda değişiklik yapıldı
Tepki çeken maaş politikası, Yükseköğretim Kanunu’nda yapılan değişiklikle düzeltilmeye çalışıyor. Nisan ayında Yükseköğretim Kanunu’nda yapılan değişikliğe göre, vakıf üniversitesinde çalışan öğretim elemanlarına, aynı unvanla devlet üniversitesinde çalışanlardan daha az ücret ödenemeyecek.
Yüksek Öğretim Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ 17 Nisan’da Resmi Gazete’de yayınlarak yürürlüğe girmişti. Kanunun 11. maddesinde, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 1983’ten beri yürürlükte olan ek 8. maddesine ek yapıldı. 17 Nisan’dan önce kanunda şu ifadeler yer alıyordu:
“Vakıfca kurulacak yüksekögretim kurumlarındaki akademik organlar, devlet yükseköğretim kurumlarındaki akademik organlar gibi düzenlenir ve onların görevlerini yerine getirir. Öğretim elemanlarının nitelikleri devlet yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanlarının niteliklerinin aynıdır. Devlet yükseköğretim kurumlarında çalışmaları yasaklanmış veya disiplin yoluyla bu kurumlardan çıkarılmış kişiler, vakıf yükseköğretim kurumlarında görev alamazlar.”
17 Nisan’daki düzenlemede, bazı vakıf üniversitelerinin öğretim elemanlarını düşük ücrete çalıştırmasının önüne geçmek için şu fıkra eklendi:
“Vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışan öğretim elemanlarına, unvanlarına göre devlet yükseköğretim kurumlarında ödenen ücret tutarından az ücret verilemez. Bu fıkra kapsamında devlet yükseköğretim kurumlarında ödenen emsal ücretin hesaplanmasında ilgili mevzuat uyarınca aylıklara ilişkin hükümlerin uygulandığı kadroya bağlı ödemeler dikkate alınır.”
Henüz iyileştirme yok
Yasaya göre, devlet üniversitelerinde asgari geçim indirimiyle (AGİ) birlikte 6 bin 250 lirayı bulan araştırma görevlisi maaşı, vakıf üniversitelerinde de geçerli olmak zorunda. Bazı vakıf üniversiteleri bu şartı karşılamış olsa da, çoğunluk henüz araştırma görevlisi kadrosunda çalışan akademisyenlerin maaşlarında iyileştirme yapmadı.
Sözleşme yenileme tarihi bekleniyor
Yasadaki değişikliğe rağmen ücretlerde iyileştirme yapmayan vakıf üniversitelerinin, YÖK’e yazı yazarak, ücretlerdeki iyileştirmeleri yeni sözleşme döneminde yapacağını bildirdiği öğrenildi. Vakıf üniversitelerinde, sözleşme yenilemeleri eylül ayında yapılıyor.
Bu durum, vakıf üniversitelerinde düşük ücretle çalışan akademisyenler için avantaj gibi görünse de, ücretlerdeki iyileştirme zorunluluğu, kadrolarda daralmaya sebep olabilir. Bu da, düşük ücrete çalıştırılan akademisyenlerin bir kısmının işsiz kalması sonucunu doğurabilir.
KAYNAK: INDEPENDENT TÜRKÇE – CAN BURSALI
