Avrupa küresel çevre izleme programı Copernicus Atmosfer İzleme Servisi Başkanı Vincent-Henri Peuch, İtalya’nın kuzeyinde azotdioksit miktarının “ortalama olarak yarıya düştüğünü” açıkladı. Avrupa Çevre Ajansı da İspanya’nın Mart ayı ortasında sokağa çıkma yasağı ilan edilen Barcelona ve Madrid kentlerinde benzer bir gelişmenin görüldüğünü açıkladı.
Koronavirüs salgınının başladığı Çin’de havadaki değişim daha önce kamuoyuna yansımıştı. ABD uzay araştırmaları kurumu NASA’nın şubat ayında yayınladığı fotoğraflar Vuhan’da havadaki azotdioksit oranının düşüşünü belgelemişti. Vuhan’ın bulunduğu Hubei eyaletinde yaklaşık 60 milyon kişiyi etkileyen bir sokağa çıkma yasağı ilan edilmişti.
NASA araştırmacılarından Fei Liu “Bu kadar büyük bir alanda bu kadar çarpıcı bir düşüşü ilk kez görüyorum” dedi. Avrupa Çevre Ajansı hava kalitesi uzmanı Alberto Gonzales Ortiz de 10 yıl önceki ekonomik kriz sırasında azotdioksit değerlerinin geriye gidişinin dahi “zamana yayılmış bir süreklilik” arz ettiğini söyledi. Çin de koronavirüs krizi çözüm yoluna girdiği için Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) yayınladığı yeni fotoğraflarda azotdioksit emisyonlarının yeniden arttığı görülüyor.
Azotdioksit (NO2) taşıtlar, sanayi merkezleri ve termoelektrik santrallerinden atmosfere yayılıyor. “NO2 kısa ömürlü bir zararlı madde, atmosferdeki dayanıklılık süresi yaklaşık bir gün” diyen Copernicus Atmosfer İzleme Servisi Başkanı Peuch bu maddenin solunum yollarında ağır iltihaplanmalara yol açabileceğini belirtti.
Hava temizlenmedi
Azotdioksitin azalması ise havanın daha temiz hale geldiği anlamına gelmiyor. NASA Çin’in başkenti Pekin’de Şubat ayında yine yüksek ince toz değerlerine ulaşıldığını açıkladı. Üç gündür sokağa çıkma yasağı uygulanan Paris’te de hava, ince toz ve azotdioksit değerlerinin yükselmesi nedeniyle “orta derecede kirli” olarak sınıflandırıldı.
Zararlı madde miktarında hava durumu da rol oynayabiliyor. Peuch enerji üretiminin yanı sıra hanelerdeki enerji tüketiminin de havadaki zararlı maddelerin miktarını artırabildiğini söyledi. Peuch “daha fazla insan evde kalmak zorunda kalınca, muhtemelen” hanelerdeki enerji tüketiminin azalmayacağına dikkat çekti.
Bilim insanları sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için sakinlerine evde kalma çağrısı yapan Almanya’nın Bavyera eyaleti, Belçika, ABD’nin Kaliforniya eyaleti ve Fransa gibi bölgelerden de verilerin gelmesini bekliyor.
