Kokuları farklı ve genelde kötü algılama rahatsızlığı olarak tanımlanan parozmi, Covid’e yakalanan yetişkinlerde görülen bir yan etki.
Ancak yemek seçtiği düşünülen çocuklarda bu durumun fark edilmemesi mümkün.
İngiltere’deki East Anglia Üniversitesi ile Fifth Sense adındaki sivil toplum kuruluşu, çocukların parozmi belirtisi gösterip göstermediğini anlamaya yardımcı olacak bir kılavuz hazırladı.
‘Yemek yemez oldu’
East Anglia Üniversitesi’nden Profesör Carl Philpott, “Birçok ebeveynin kaygı içinde ve ne yapacağını bilemez durumda olduğunu düşünüyorum” diyor.
Profesör Philpott, “Bu rahatsızlık çocukları yemeklerden soğutabilir, pek çoğu yemek yemekte bile zorlanabilir” ifadesini kullandı.
Profesör Philpott, meslek hayatında ilk kez ergenlik çağında parozmi hastaları görmeye başladığını söylüyor.
“Şimdiye kadar altında yatan sorun anlaşılmadan, sadece çocukların yemek seçtiği düşünülüyordu” diyen Philpott, özellikle de yiyecekle ilgili veya otizm gibi başka sorunları olan bazı çocuklarda bunu teşhis etmenin gerçekten çok zor olabildiğine dikkat çekti.
Eylül ayında Covid’e yakalanan 11 yaşındaki Malisse Kafi, “her şeyin tadı dışkı ve çürük yumurtaya benzediği için” yemek yemez olmuş.
Annesi Dawn Kafi, yiyeceklerin oğlunun öğürmesine ve tıkanmasına neden olduğunu anlatıyor. İki kilo kaybeden çocuk, iki ay içinde sıvı kaybından dolayı hastaneye kaldırılmış.
“Çok korkunçtu” diyor Dawn Kafi, “Ne yapacağımızı bilemedik, yemek yesin diye yapmadığımız kalmadı, sevdiği yemekleri pişirdik, ama ne yapsak daha çok hastalanmasına neden oldu.”
Küçük çocuğa parozmi teşhisi konulmuş ve burun spreyi verilmiş. Ancak bunun bir faydası olmamış ve tüple beslemek gerekmiş.
Bayan Kafi, “Parozmiyi daha önce hiç duymamıştık” diyor. “Kötüleşmesini izlemek çok üzücüydü, hiç yemek yemez oldu.”
Malisse şu anda somon balığı gibi bazı yiyecekleri yiyebiliyor, ancak annesi oğlunun sürekli olarak yorgun olduğunu ve sağlık sorunlarının bitmediğini söylüyor.
‘Çocuklar yiyecekle boğuşuyor’
Koku ve tat bozukluklarından etkilenenlere yardım eden Fifth Sense hayır kurumundan Duncan Boak, Covid’den sonra çocukların gerçekten yiyeceklerle boğuştuğunu anlatıyor.
“Beslenme sorunu olan ve kilo kaybeden çocukların ebeveynlerinden bilgi alıyoruz, ancak doktorlar durumu sadece yemek seçmeye bağlamışlar” diyor.
Boak, durumun farkına varılması için ellerindeki bilgileri sağlık çalışanları ile paylaşmak istediklerini söylüyor.
Profesör Philpott’un Fifth Sense ile birlikte hazırladığı kılavuzda, ebeveynlere rahatsızlığa neden olan ve olmayan yiyeceklerin listesini hazırlamaları öneriliyor.
Çocukları daha sade yiyecekler yemeye teşvik ederek, hangi yiyeceklere tepki vermediklerinin görülebileceğine işaret edilirken, yemek yerken buruna yumuşak bir mandal takarak kokuların bloke edilebileceği kaydediliyor.
Kılavuzdaki bir başka öneri de iyileşmeye yardımcı olmak için birkaç ay boyunca günde iki kez en az dört farklı koku koklamaktan oluşan basit bir teknik kullanılması.
